[Jaques André Courtonne]
COURTONNE (Jaques André) werd geboren te 's Gravenhage den 16den December 1711, alwaar zijn vader, Pieter Courtonne, zich na de herroeping van het edict van Nantes, om de godsdienstvervolging te ontwijken, had nedergezet. Zijne moeder was van adelijke Fransche afkomst, Brossard de St. Clair genaamd. Na het aanleeren der voorbereidende wetenschappen, begaf hij zich naar de Leidsche hoogeschool, en werd in 1732 onder de Waalsche proponenten aangenomen. Reeds in het volgende jaar werd hij Fransch predikant te Voorburg, van waar hij naar Heusden beroepen werd en den 27sten Maart 1735 werd bevestigd. Na aldaar tien jaren lang het evangelie te hebben verkondigd, werd hij beroepen te Leeuwarden in Junij van het jaar 1745. Hier verbleef hij tot aan zijn dood, die den 2den Augustus 1773 plaats had. Hij was gehuwd met Sara Maria de Desclaux en bij haar, vader van vijf kinderen.
Behalve als herder en leeraar der gemeente, maakte Courtonne zich een naam als letterkundige. Vooral als beoefenaar der letterkundige geschiedenis van ons land, deed hij zich kennen, wel niet door vele geschriften, maar door de bijeenbrenging van Adversaria, waarin hij het belangrijkste dat hij vond opteekende, en soms met degelijke opmerkingen verrijkte.
Behalve eenige leerredenen in de Fransche taal, gaf hij, zonder zijn naam, eenige geestige brochures uit, en vertaalde hij een werkje uit het Engelsch van William Wotton, hetwelk met oordeelkundige aanmerkingen van hem voorzien, het licht ziet onder den titel:
Bedenkingen over de beste wijs van in de H. Godgeleerdheid te studeeren, Leeuw. 1765. 8o.
Zie Boekz. der gel. Wereld, 1735, a. bl. 732, 734, 1745, a. bl. 730, b. 626, 1773, b. bl. 643-646; de Chalmot, Biogr. Woordenb.