Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 3

[Jacques Alexandre de Chalmot]

CHALMOT (Jacques Alexandre de), van Franschen oorsprong en zoon van Aemilius Alexandre de Chalmot en van Emilie Charlotte de Savois, was eerst Vaandrig onder het eerste Battaillon van den Generaal Baron van Aylva, doch vestigde zich in het jaar 1758, als Boekhandelaar en drukker te Leeuwarden, welke zaak hij dreef op naam van zijnen zoon, Hendrik Aemilius de Chalmot, dien hij daarin dacht op te leiden, waarin hij echter werd teleurgesteld, doordien deze verkoos zijn geluk in Indië te beproeven; ook daarom ontdeed hij zich in 1778 van een deel zijns handels en ging te Kampen wonen, waar hij zich tevens als een onvermoeid schrijver deed kennen.

Hij overleed ter laatst gemelde plaatse den 19^den September 1801, en was tweemalen gehuwd geweest, eerst met Albertina Cornelia Fransen, van wie hij echter later gescheiden is, na bij haar twee zoons te hebben verwekt; daarna met Sara Wilhelmina van Laar, die hem twee zoons schonk, zijnde Hendrik Alexander de Chalmot en Willem Lodewijk de Chalmot en een dochter Amelia Charlotta de Chalmot, thans weduwe van Chantepie de la Saussaye, in leven Hoofofficier bij de Artillerie en Adjudant van Prins Frederik der Nederlanden.

Door hem zijn in het licht gezonden:

M. Noël Chomel, Algemeen Huishoudelijk-, Natuur-, Zedekundig en Kunstwoordenboek, vervattende veele middelen om zijn goed te vermeerderen, en zijne gezondheid te behouden, met verscheidene wisse en beproefde Middelen voor een groot getal van Ziektens, en schoone Geheimen, om tot een hoogen en gelukkigen ouderdom te geraken; een menigte van manieren, om Lammeren, Schaapen, Koeijen, Paarden, Muilezels, Hoenderen, Duiven, Honing-bijen, Zij-wormen te kweeken, voeden, genezen en winst te doen met die Dieren; eene Natuurkundige Beschrijving van Huishoudelijk en Wild Gedierte, Vogelen en Visschen, en de

[p. 306]

middelen om dezelve te jaagen en te vangen; een Oneindige menigte van geheimen in den Tuinbouw, Kruidkunde, Akkerbouw, Landbouw, Wijngaard- en Boomgaardbouw; gelijk ook de kennisse van Vreemde Gewassen, en haare Eigenaartige Krachten, enz. met de voordeelen van het Distelleeren, Verwen, Zeepzieden, Stijfselmaaken, Schilderen met Water- en Olieverf, het maaken van Baaijen en Stoffen voor deeze en andere Landen; van Turf, Steen, enz. Al het geen een bekwame Huishoudster dient te weeten, als het bereiden van allerlei zoort van Spijzen, Dranken, Gebakken, Confituuren; het inmaaken van Groentens voor de Winter, enz. Om Chitsen en Kanten in 't nieuw te wasschen enz. Wat er in de Slagttijd moet verrigt worden; het bereiden van Meed, Cyder, Aal-, besienwijn, Ratafia, velerlei zoorten van Liqueurs enz. De middelen waarvan zich groote Kooplieden bedienen, om grooten Handel te drijven. Een korte schets van de meesten Kunsten, Wetenschappen en Handwerken. Voorts alles, wat Handwerkslieden, Tuiniers, Wijngaardeniers, Kooplieden, Winkeliers, Bankiers, Commissarissen, Overheeden, Officiers van 't Gerecht, Edellieden, Geestelijken, en andere Luiden van aanzien, in de eerste Bedieningen doen moeten, om zig welvaarende te maaken. Tweede druk geheel verbetert, en meer als de helfte vermeerdert door J.A. de Chalmot, en verscheidene Anderen. Leyd. en Leeuw. 1768-1777. 7 deelen, 4^o.

Vervolg op Chomels Algemeen Huishoudelijk, Natuur-, Zedekundig- en Kunstwoordenboek. Campen 1785, 9 deelen 4^o.

Oude Friesche Wetten, met eene Nederduitsche vertaaling en opmerkende aanteekeningen (van P. Wierdsma en P. Brandsma), Campen en Leeuwarden. 1782. 2 stukken 4^o.

Melch. Winhoff, landrecht van Overijsel, met aanteekeningen van J.A. de Chalmot. Camp. 1782. 8^o.

Register der Resolutiën en Placcaten van de Heeren Staaten van Friesland, beginnende met het jaar 1570 en eindigende met 1780 ingesloten, Campen 1784 2 deelen 4^o., doch met doorloopende bladzijden tot 873 in twee colommen, hetwelk onmisbaar is tot aanvulling van waar het Charterboek ophoudt, tot waar de authentieke Verzameling van Plakaten, Reglementen en andere stukken begint, maar ook steeds als alphabetisch register der onderwerpen zijn nut zal behouden.

Verzameling van placaten, resolutiën en andere authentyke stukken, betrekkelijk tot de gebeurtenissen in September 1787 enz. met de registers en korte begrippen, Campen 1794. 58 Dl. 8^o.

Nieuwe Verzameling van placaten, resolutiën en andere authentyke stukken, betrekking hebbende tot de gebeurtenissen sedert het begin van het jaar 1793. Campen 1795 3 deelen 8^o.

Beredeneerd register op de Natuur- en zedekundige beschouwing der aarde en hare bewoonderen; naar het Hoogduitsch van J.F. Zollner en J.L. Lange. Amst. 1795.

Biographisch Woordenboek der Nederlanden, bevattende Le-

[p. 307]

vensbeschrijvingen van voorname Staatsmannen, Krygshelden, Geleerden in allerleije vakken van Wetenschappen, Digters, Schilders en andere Konstenaren en verder zodanige Personen die door de ene of andere daad zig beroemd, of aan den Vaderlande verdienstelijk hebben gemaakt; veelal verzeld van hunne Karakterschetsen, zeldzame Anekdoten die men elders te vergeefs zal nasporen, onpartijdige beoirdeeling hunner Daden, optelling hunner Schriften, en aanwijzing der Schrijvers welke van hun gehandeld hebben. Opgemaakt uit Handschriften, een groot aantal van de beste Schrijvers in verscheidene Talen over die onderwerpen handelende, en medegedeelde Berigten van de oudste tijden af tot heden toe. Amst. 1797-1800, 8 deelen, welk werk - waartoe onder anderen de letterkundige Polyhistor Meinardus Tydeman, reeds sedert zijn Rectoraat te Leeuwarden met hem bekend, den schrijver niet weinig belangrijke bijdragen geleverd heeft - ongelukkiglijk niet verder loopt dan tot Dreb., zijnde de Chalmot door den dood verhinderd geworden het voort te zetten.

Onder den verzonnen naam van Catharina Zierikhoven, schreef hij ook, nog tijdens zijn verblijf in Friesland:

Volkomen Nederlandsch kookkundig Woordenboek, Leeuw. 2 deelen 8^o.

Zie van Abkoude en Arrenberg, Naamreg. van Nederd. Boek. bl. 118, 432; van Wijk, Algem. Wetens. Woordenb. voor jonge lieden; (de Jong), Alphabet. Naaml. van Boeken; Bouman, Geschied. der Gelders. Hooges., D. I. bl. XXII; Boekzaal der Geleerde Wereld, 1853, bl. 416 en 417, waar hij echter verkeerdelijk H.A. de Chalmot genoemd wordt.