Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Derde en vierde stuk

[p. 1517]

[Conrad Ludwig Brunings]

BRUNINGS (Conrad Ludwig), een broeder de voorgaanden, geboren den 15den Julij 1775 te Heidelberg, begon zijne studie op de Hoogeschool te Utrecht in de Godgeleerdheid, doch vestigde later zijne keuze op de Wis- en Natuurkundige Wetenschappen, op welke hij zich dan ook aldaar onder de beroemde Hoogleeraren Jan Frederik Hennert en Johannes Theodorus Rossyn toelegde. Reeds in 1798 als student gaf hij het bewijs van zijne ongemeene vorderingen, door de hoogstverdienstelijke beantwoording van eene Prijsvraag, het jaar te voren door het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte uitgeschreven: Over de theorie en uitwerking der staande schepradmolens. Tot Amanuensis bij de Commissie tot droogmaking der Nieuwkoopsche droogmakerij benoemd, strekte hij in die betrekking tot groote steun van zijnen broeder, die er Directeur-Generaal bij was. Hij legde bij de theoretische kennis, die hij zich verworven had, zulk eene geschiktheid aan den dag tot het praktische gedeelte der wetenschap, waaraan hij zich had toegewijd, dat hij bij de organisatie van den Waterstaat in 1800 tot Commissaris-Inspecteur werd benoemd; terwijl hem bij de organisatiën van 1803 en 1808 de post van Inspecteur in een der rivierdistrikten werd toevertrouwd. In die onderscheidene betrekkingen gaf Brunings steeds blijken van groote bekwaamheid. Toen de Hoogleeraar van Swinden in 1800 zijne betrekking aan het Athenaeum te Amsterdam, wegens gewigtige werkzaamheden, voor eenen tijd moest verlaten, werd Brunings, wegens zijne bijzondere bekwaamheid, belast met het onderwijs, en kweet zich op eene voortreffelijke wijze van die taak. In 1809 tot Lid van het Centraal Comité van de Waterstaat benoemd, werd hij bij de inlijving van het Koningrijk Holland in het Fransche Keizerrijk, in 1810, Hoofd-Ingenieur in het departement der Monden van den Rijn, en woonde als zoodanig te 's Hertogenbosch, toen hij den 16den Augustus 1816 op eene dienstreis, aan een toeval van beroerte, te 's Hertogenbosch overleed, bij zijne echtgenoote H.L. Engelen nalatende twee zoons en twee dochters.

Brunings trad ook in het publiek als schrijver op; van hem toch vindt men:

In de Nieuwe verhandelingen van het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte te Rotterdam, behalve de bovenvermelde prijsvraag-beantwoording:

Over de zijdelingsche drukking der aarde en de hiernaar te regelen afmeting der muren.

Bijvoegsel tot de proeve eener nieuwe theorie nopens de staande schepradmolens.

In de werken van het Provinciaal Utrechts Genootschap:

Onderzoek nopens zeker vraagstuk uit de evenwigtkunde. Utr. 1803. 8^o.

In de Verhandelingen der eerste klasse van het Koninklijk Nederlandsch Instituut:

[p. 1518]

Vertoog nopens den oppervlakkigen stand der rivieren in het algemeen, mitsgaders van de Nederlandsche rivieren inzonderheid, voor zoo verre die stand, benevens alle de ten dien opzigte voorgevallene veranderingen, uit de deswege gedane waarnemingen blijkbaar is.

Verhandeling over de verspreiding van den vloed uit zee opwaarts langs de onderscheidene rivieren en riviertakken.

Over de onderlinge gemeenschap der rivieren de Merwede en Lek door middel van het Kanaal het welk derzelver embouchures vereenigt en den naam van Noord draagt.

Vertoog nopens de ijswording en het ontdooijen van het gevormde ijs, naar mate van de temperatuur, welke door den thermometer aangewezen wordt.

Bijvoegsel tot dat vertoog.

Iets over de verschillende mate van digtheid der ijsstoppingen op de rivieren, naar gelang van den onderscheiden hoogtestand der rivieren; afgeleid uit de waarnemingen ter gelegenheid van den ijsgang in Louw- en Sprokkelmaand van den jare 1810.

Onderscheidene theorien omtrent het vermogen der Waterleidingen getoetst aan de ondervinding.

Zijne verdiensten werden ook door zijne Landgenooten erkend blijkens zijn Lidmaatschap, sedert 21 Mei 1808, van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem. Ook werd hij den 1sten Augustus 1811, onder de vleijendste betuiging nopens zijnen gevestigden roem en algemeen erkende verdiensten door het Bestuur van het Wiskundig Genootschap te Amsterdam, onder de zinspreuk: Een onvermoeide arbeid komt alles te boven, tot buitengewoon Lid van verdiensten in het wetenschappelijke vak verkozen. Voorts was hij nog Lid van de eerste klasse van het Koninklijk Nederlands Instituut van Wetenschappen, Letteren en Schoone Kunsten.

Zie Algem. Konst- en Letterb. 1816, D. II. bl. 132 en 133 Gal. Histor. des Contemp.; van Kampen, Geschied. der Nederl. Letter. en Wetens., D. III. bl. 276; (de Jong), Alphab. Naaml. van Boeken, bl. 94, 639, 640, 641, 660; D.J. van Lennep, Illustr. Amstel. Athen. Memor., pag. 273; Biogr. Univers, uit familiepapieren aangevuld.