[Deel 1]
Van de redactie
Op 22 en 23 augustus 1991 vond in Utrecht het zevende congres van de werkgroep De zeventiende eeuw plaats, ditmaal onder de noemer Groeperingen en Instituties. De in totaal negenentwintig lezingen - voor het overgrote deel in parallelsessies ondergebracht - waren in principe alle gewijd aan de wisselwerking tussen cultuurprodukten en culturele kringen in de Nederlanden van de zeventiende eeuw. De centrale vraag hierbij was in hoeverre inhoudelijke en formele aspecten van een cultuurprodukt bepaald worden door instituties en minder exact gedefinieerde groeperingen in de samenleving.
De congrescommissie kon een goed deel van de inmiddels bijn 600 leden van de werkgroep en andere belangstellenden in de fraaie aula van het Academiegebouw verwelkomen. Dankzij de goede organisatie kregen de aanwezigen ruimschoots de gelegenheid om direct na de lezingen en later in de wandelgangen de veelheid van onderwerpen en aspecten te bediscussiëren.
Dank zij subsidie van de dr. C. Louise Thijssen-Schoute Stichting kon in dit nummer van het tijdschrift van de werkgroep de tekst van twintig lezingen worden gepubliceerd. Twee andere lezingen zijn inmiddels - in een uitgebreidere versie - verschenen in een speciaal themanummer van het tijdschrift Holland, gewijd aan ‘Kunst in opdracht in de Gouden Eeuw’ (jrg. 23, nr. 4/5, september 1991). Dit betreft de bijdragen van B. Kempers (‘Opdrachtgevers, verzamelaars en kopers. Visies op kunst in Holland tijdens de Republiek’, p. 196-209) en van M.J. Bok (en G. Schwartz, ‘Schilderen in opdracht in Holland in de 17e eeuw’, p. 183-195).
De redactie biedt de teksten aan in de volgorde en ‘clusters’ van het congres: de strijd van kerk en overheid in Antwerpen, drukkers en uitgevers in de Zuidelijke Nederlanden, katholieke kerkcultuur, de ontwikkeling van literaire organisatievormen, rederijkerskamers, ‘hof en maatschappelijke elite’, ‘literatuur overzee’, drukkers en uitgevers in de Noordelijke Nederlanden, muziekleven en toneel. Copia et varietas dus, in dit beeld van de verschillende schakeringen in het onderzoek binnen de werkgroep.
Auteursrechtelijk beschermd