Yang. Jaargang 37

[p. 1]

03_yang_01
Wat we niet willen horen over extreem-rechts in Vlaanderen reacties op Filip Rogiers' Eigen schuld eerst

_Inleiding

In het zomernummer publiceerde yang een kernhoofdstuk uit Eigen schuld eerst. Wat we niet willen horen over extreem-rechts in Vlaanderen van Filip Rogiers. We stuurden een exemplaar van deze tijdschriftaflevering naar een veertigtal politieke en journalistieke kopstukken, naar sociologen, politologen, schrijvers en andere burgers met de vraag om een reactie. Zij die wilden, konden drukproeven aanvragen van het hele boek. In deze extra bijlage bij het herfstnummer van yang vindt u de reacties die we binnenkregen en die we publiceren naar aanleiding van het verschijnen van het boek. Ze zijn zowel formeel als inhoudelijk zeer verschillend. Rogiers' tekst wordt beantwoord met verhelderende recensies, korte essayistische bespiegelingen, scherpe analyses en zoekende aanvullingen. De auteurs zijn het afwisselend zeer eens en oneens met Rogiers én, zo blijkt, met elkaar. In hun veelsoortigheid weerspiegelen deze teksten wellicht de verschillende manieren waarop er het afgelopen decennium over het Vlaams Blok en de omgang met die partij en haar kiezers is gedacht, en hopelijk vindt u hier ook ideeën, oprispingen en invalshoeken die u nooit eerder las. In quasi elk andet land zou het publi-ceren van een krant met zulke rijk geschakeerde bijdragen beschouwd worden als een daad van burgerzin, een blijk van het geloof in de democratie en de kracht van het woord. Zo niet in Vlaanderen, helaas. Hier heeft dit hele ritueel van commentaar en metacommentaar intussen iets van het navelstaren van met uitsterven bedreigde dinosaurussen. Op welke manier zou het ons ook maar één stap dichter bij een oplossing kunnen brengen? Nog los van de vraag wat er dan moet opgelost, wat we eigenlijk willen (het verdwijnen of verkleinen van het Blok? het terugwinnen van haar kiezers voor de democratische partijen? of een samenleving waarin mensen zich zodanig voelen dat ze niet langer hun toevlucht moeten zoeken tot zo'n partij?)... wat kan een zoveelste verbale exploratie ons eigenlijk bieden?

Het Vlaams Blok: we dreigen erover te praten, filosoferen en schrijven tot... de partij de grootste van Vlaanderen is. Moet er eigenlijk nog wel nagedacht over strategieën om het Blok te bestrijden? Na alle Charta's, Optochten voor Verdraagzaamheid, Hand in Handbetogingen, Dagen van de Democratie en affichecampagnes over gevaarlijke Kuisploegen is de enige conclusie dat het Blok nog altijd alle verkiezingen wint, blijft groeien en dat het meer dan ooit de agenda bepaalt. Zover zijn we dus gekomen in dit deel van de wereld: het geloof in debat, in dialoog, in reflectie (kortom in alles waar een beschaafd land van uit hoort te kunnen gaan), dreigt te verdwijnen, vertwijfeld als we zijn geraakt door het falen van elke gehanteerde strategie. Ook deze krant zal het Blok dus niet verslaan. Die ambitie heeft ze ook niet. Ze wil wel, alsnog, het debat aanzwengelen opdat iedereen daarna zou kunnen overgaan tot de orde van de dag: de gezamenlijke opbouw van een maatschappij waarin iedereen zich zodanig opgenomen weet, dat exclusieve partijen er geen plaats meer hebben.