Yang. Jaargang 37

[p. 4]

[01_YANG_01 - april 2001]

vooraf

We proberen er klaar voor te zijn. Een nieuw jaar vol leven en letteren, in steeds weer nieuwe, ongekende configuraties. Bijvoorbeeld die waarin we de realiteit rechtstreeks te lijf gaan (met woorden, uiteraard): meer nog dan voorheen proberen we een tijd-schrift te maken, en dus vindt u in elk nummer een lang essay over een belangwekkend thema uit de wereld-van-vandaag. Deze keer is dat de volgens Gie van den Berghe soms schrikbarende vormen aannemende hype rond de evolutionaire psychologie. Als we sommige van de vele denkers die deze nieuwe wetenschap aanhangen mogen geloven, heeft Hugo Claus altijd ongelijk gehad en komt de mens wél uit de bomen gevallen. Zonder zich veel te bekommeren om de wetenschappelijke deontologie, verklaren niet de minst vooraanstaande vorsers uit dit veld en in hun zog ook enkele gezaghebbende wetenschapsjournalisten ons huidige gedrag vanuit... ons huidige gedrag, maar dan geprojecteerd op de breinen van oermensen waarvan nog nooit een brein is onderzocht. Zo dreigt dat evolutionair-psychologische discours soms een cursus cirkelredeneren voor gevorderden te worden. Van den Berghe probeert die cirkel te doorbreken en houdt en passant - en nooit weg in deze tijd - een pleidooi voor zindelijk, kritisch denken.

We gaan dus de realiteit te lijf, want ze laat ons nooit los. Vandaar wellicht de door yang met veel overgave gesteunde revival van het (nadenken over) realisme en mimese. Natuurlijk kan de taal de realiteit onmogelijk vatten, maar dat neemt niet weg dat de taal wel degelijk naar die realiteit probeert te verwijzen en daar - ondanks de onvermijdelijke aporie, o landgenoot De Man - wel degelijk goed in slaagt. Een zevengranenbrood is geen wit galetten. Niet in een romantisch gedicht en ook niet in een analyse uit Yale. Van brood alleen kan de mens echter niet leven, zo weten we, en dus neemt yang zich voor ook de mogelijkheden van het allegorische schrijven te

[p. 5]

blijven onderzoeken; niet zozeer (opnieuw met dank aan De Man) het schrijven dat die genoemde aporie thematiseert, maar het schrijven dat de realiteit benadert op een onrechtstreekse manier. Theorie en praktijk van het mimetische schrijven vindt u in het dossier van deze aflevering, waarin onder meer ook in de reviewkatern ‘Die ochtend in de boekhandel’ aan de hand van recente romans (van Koen Peeters en Mark Danielewski) dezelfde kwesties aan de orde worden gesteld.

Onze writers-in-residence Pol Hoste, Pjeero Roobjee, Louis Paul Boon en J.Z. Herrenberg hebben zich de afgelopen jaren op deze terreinen bepaald ook niet onbetuigd gelaten en yang is dan ook bijzonder trots u deze jaargang een inkijk te kunnen bieden op het work in progress van [Paul Verhaeghen], die met dezelfde ambitie is gezegend: leven en dood, taal en seks, oorlog en wetenschap... daarover gaat het, altijd en overal.

Ook in dit nummer: poëzie en een essay van Thomas Kling (dit jaar op Poetry International, maar al in 1996 in yang) en een tekst van Friedrike Mayröcker. Het proza van deze belangrijke Oostenrijkse auteur werd in 1994 in dit blad en ons taalgebied geïntroduceerd door Inge Arteel, die dit jaar haar missioneringswerk dapper voortzet. Deze keer dus met een fragment uit Lektion (1994), en ook in een apart boekje met Mayröckerproza dat yang gratis aanbiedt aan al zijn abonnees. Als u, behalve omwille van onze nieuwe lay-out, op zoek was naar nóg een argument om zich te abonneren, dat hebt u dat nu gevonden.

Veel leesplezier,

de redactie