Yang. Jaargang 15

[p. 135]

Tonko Brem^*
Autobiografisch portret

Geboren te Eeklo, 9 juli 1946. Ongelukkige jeugd gevolgd door sportieve evasie. Eerst voetbal, daarna atletiek. Op achttienjarige leeftijd kampioen van België juniores in het hinkstapspringen, maar bijna tegelijkertijd houd ik er mee op, aangetast door de schrijfkramp. Verslind in deze periode de poëzie van de Vijftigers, in het bijzonder H. Claus, H. Lodeizen, Lusdcebert en Hans Andreus. Publiceer op 19-jarige leeftijd de dichtbundel Ik geloof omdat ik herleefde, in een studentenreeks. Enorme kater nadien, het besef mijn taalbrouwsels te vroeg aan de openbaarheid prijs te hebben gegeven. Dan begon een periode van kronische armoede, een schrijnend gebrek aan regelmaat, maar ook de ontdekking van de buitenlandse literatuur: Joyce, Ezra Pound, Antonin Artaud, Henry Miller enz... Tijdens deze marginale periode een tijdlang sterk beinvloed door de Beat Generation. Publiceer jn 1969 op affiche het visionaire, Ginsbergiaanse gedicht E=mc². Deze bohémien periode, die van 65 tot 70 duurde, was gekenmerkt door mijn wil mijn poëtisch ideaal te inkarneren, maatschappelijk echter kwam ik van de drop in de regen terecht. Achtereenvolgens deeltijdse bibliothekaris, kelner, verspreider van foldertjes, redakteur van een Undergroundtijdschrift, seizoenarbeider in Zuid-Frankrijk, cafébaas, enz...

* Vanaf het eerste nummer van de volgende jaargang, wordt Tonko Brem, pseudoniem voor Antoon Van den Braembussche, lid van de redaktie van ‘YANG’.

[p. 136]

Fysiek en psychisch volkomen aan de grond, keer ik in '70 naar de ouderlijke woning terug. Leid er 2 jaar een kluizenaarsbestaan, was in die tijd ook nachtwaker. Tijdens het maandenlange, nachtelijke isolement kom ik stilaan weer op krachten, overstelp mijn vrienden en vriendinnen met een overvloed aan brieven, lees en studeer konstant, begin met het schrijven van een autobiografie. In deze periode voltooi ik de vroeger begonnen vertaling van Burroughs' ‘Naked Lunch’, maar verneem van de uitgeverij Meulenhoff dat de geautoriseerde vertaling een week voordien naar de drukkerij was gestuurd. Ik had alles tesamen twee jaar lang aan de vertaling gewerkt. Ontzaglijke teleurstelling, maar het vitale élan was er opnieuw, was niet meer te stuiten. Terwijl ik enige tijd redakteur was voor de Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie, vat ik het plan op filosofie te gaan studeren aan de VUB. Studeer af in 1976, met de grootste onderscheiding, op het proefschrift De Historische Verklaring: het Deduktief-Nomologisch Model en de Rationele Verklaring van W.H. Dray. Dien bij het NFWO (Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek) een aanvraag in tot het bekomen van een navorsingsbeurs. Opnieuw ontzaglijke teleurstelling. Beland dan maar in het onderwijs als leraar moraal. Promoveer in 1978 op het proefschrift Modelbouw en Historische Research; het probleem van de historische verklaring tot licentiaat in de moraalwetenschappen. Dit diploma geeft me, na dertien jaar struggle for life, uiteindelijk enige bestaanszekerheid.

Na mijn wijsgerige studies begin ik in '76, aangemoedigd door Arlette, met wie ik toen al enkele jaren samenwoonde, opnieuw poëzie te schrijven. Konstateer een vooruitgang ten opzichte van vroeger: het gedicht wordt een entiteit, in de plaats van de metaforische wijze. In de terminologie van Pound: de overgang van phanopoeia naar logopoeia. Publiceer in april van dit jaar Liefdesverklaring in de Yang Poëziereeks, waarin naast de recente gedichten ook een selektie uit vroegere gedichten is opgenomen.

Eén van mijn preferenties op literair vlak is de literatuur ‘à l'état brut’, zoals de dagboeken van Kafka en Peter Handke. Daarom ook dat ik voor de kreatieve bijdrage die hier volgt, een steekproef heb genomen uit mijn dagboek. Een proeve van spontaan proza dus, in het verlengde van deze bio-bibliografische schets.