Werk. Jaargang 1

[p. 2]

[Gedichten]

Bij de kaartlegster

‘En hier ligt klaver-zeven’
- dan keek ze lang me aan -
‘Ge hebt, wat viel te geven,
te roekeloos verdaan.

Ik durf U nauw'lijks zeggen,
wat ik hier alles lees:
weet, wat U zal verderven,
is onbestemde vrees.

En wat U kan bevrijden,
is toch diezelfde angst:
Gij zijt nooit één van beide,
maar visser zijt Ge én vangst;

én vogelaar én vogel;
de maker én z'n lied;
getroffene en kogel;
de stormwind en het riet;

de leider en geleide;
het water én de wolk:
nooit zijt ge één van beide,
want vorstelijk en volk.

Ge zult Uw deel begeren,
van wat Ge zelve deelt,
en nooit de regels leren,
waarnaar Gij, spelend, speelt;

en gast zijn in Uw woning,
waarin Gij, aarz'lend, toeft:
Gij weet, dat elke Koning
de onderdaan behoeft.

Ik heb mij’, zo ze zeide,
‘nooit in de kaart vergist:
Gij zijt niet één van beide:
de vis niet, noch die vist,

[p. 3]

 

twee-enig en gespleten,

 

lees ik uit elke kaart;

 

geen mens kan van U weten,

 

wat Gij Uzelf bespaart.’

In Holland staat een huis...

De aap van Christus steekt de kop,
gemijterd, uit de massa op;
de kaarten liggen rond dit huis;
de mijter draagt een hakenkruis.

Bederf heeft goed in kwaad verkeerd;
het Beest wordt voor de Geest vereerd;
een stem roept manend door de nacht:
‘Gij zijt een krom, verdraaid geslacht.’

Eens heeft dit volk z'n deel gehad
aan Hem, Die het Heelal omvat;
nu schallen nachten van een feest:
men tiert en schettert rond het Beest.

En kirrend klimt op elke kerk
dat Beest en slaat daaraan z'n merk:
'n neon-lichtend hakenkruis;
in Holland staat een wankel huis...

[p. 4]

De python

Toen Adam lei ontribd,
in diepe slaap gevallen;
- daar hij allenig lag:
d'allenigste van allen -
en sliep in zwijmel van
sering en wilde roze'
en sneeuwende jasmijn:
'n hemelse narcose;
daar Adam lei ontribd,
heeft God de vrouw formeerd
en haar, in 't bloeiend al,
naast hem geordonneerd.

En, tastend naar z'n zij,
geheeld omhoog gesprongen,
heeft Adam d'eerste vrouw
en Gode lof gezongen.

En toonde haar, z'n bruid,
het bloeiende Heelal;
en danste voor haar uit
tot aan de waterval,
en waar zich 't water deelt
in vier almacht'ge stromen:
en rustte met haar uit
onder aêloude bomen
- naar Godes dagen drie -
zo ganselijk beloofd
en buigend onder fruit,
dat, van de zon gestoofd,
de eerste monden laafd'
en was van zoete geuren;
en voor 'n hoge greep
wist hij haar op te beuren
en hield haar in z'n arm
en snoof de geur van 't haar,

dan werd hij 't python-oog
in 't mirteblad gewaar.

[p. 5]

Opvoeding

Er ging een hele kleine wind,
die woei door 't ruime schoollokaal;
daar bloosde een onschuldig kind
- o, klein vergrijp; o, groot kabaal -

Had maar de Meester niets gezegd
in z'n geschonden Majesteit;
wie scheldt d'onnoôzle kind'ren slecht,
om zo klein een onheb'lijkheid.

Wie oogst voor luttel winds d'orkaan?
Wie donder, waar een windje woei?
Eén blijft, nu al de kind'ren gaan,
een kinderkopje, als een boei.

J. VAN HATTUM