| |
| |
| |
Aan Nederlands jufferschap.
'k Wil thans myn' raad u mededeelen.
Ik heb, ô Iris lang geleerd
Dat hy, die naar de kunst zyn zaak beredeneert,
Niet slagen kan in 't hart te streelen.
Geloof dat ik by u geen woorden wagen zou,
Of slegts een lugtig lied, dat eene maagd of vrouw
In onzen leeftyd kan bekooren,
Tot enkel tydverdryf doen hooren,
Zoo niet uw moeder, door haar zorgen en beleid,
Uw Jeugdig hart had toebereid
Om vrugt van nutten raad te trekken.
Vergun dat deeze zang u moog ter les verstrekken,
In 't bloeyendst van uw' lieve jeugd.
'k Laat andren op het middel denken
Om aardsch vermaak aan u te schenken;
Ik wyze u 't spoor der ware deugd.
Begin den aangenamen loop,
Die u, een' lange reeks van jaren,
Een ongestoord geluk moog' baren;
Hoop op een heilryk lot: verheug u in die hoop.
Een maagd van vystien jaar, ik wil het niet ontveinzen,
Voegt vrolykheid, geen angstig peinzen.
Maar wenscht ge uw voorspoed lang van duur,
Zoo moet uw hart, in 't aardsche leven,
Geen enkle drist voldoening geven,
Dan die vermaken zoekt, onschuldig van natuur.
| |
| |
't Is noodeloos de strenge wetten
Van zedigheid en kuisch gedrag,
Die niemand immer schenden mag,
Voor zulk een Maagd als gy in 't sterkste licht te zetten.
Het bloed, waaruit gy sproot, zal 't ieder oogenblik,
Met grooter aandrang doen dan ik.
Nooit zult gy deze wetten buigen.
Gy weet, ô Iris! waar gy gaat,
Dat op den minsten schyn van kwaad,
Dat bloed u laken zou: 't zou tegen u getuigen.
Gebruik in 't spreken wys beleid,
En volg, zo wel in uwe reden,
Als in de wys van u te kleeden,
De nooit volprezen wet der ware eenvoudigheid.
Eene opgeschikte taal moet ge, in beschaafde tyden,
Zoo wel als lage straattaal myden.
Beschaafdheid wraakt eene ydle zugt
Om, in 't gezellig samenleven,
Steeds ongevergd bewys te geven
Van letteroeffening: die moeite is zonder vrugt.
Wees tog niet mild met spotternye,
Zoo ze ooit het hart van vrouw of man,
In eenig opzigt, wonden kan.
Wees, 't zy men u berispe of u een lofspraak wye,
Noch moedig op den roem, noch om den blaam bedroefd.
't Is best dat gy den grond beproeft,
Waarop men laken durst of pryzen.
Bedenk, in 't eerst en laatst geval,
| |
| |
Hoe elk de zaak beslissen zal,
Dien ge als bevoegd beschouwt om 't vonnis uit te wyzen.
Een strenge deugd verban 't gelach
Nooit uit den kring van gulle vrinden,
In wier gezelschap ge u moogt vinden.
Weet dat in zulk een' kring elk geestig schertsen mag.
En zoo gy 't voorwerp zyt der zoete boerteryen,
Dan moet gy ze ongedwongen lyen;
Ja waag ze ook vry van uwen kant:
Maar waag ze zoo dat geen van allen,
Dien ge in het spotten aan durft vallen,
Iets laakt in uwe deugd of vindingryk verstand.
Een maagd, die 't aanzoek blyft gedoogen
Van hem, wiens hart zy heeft bekoord,
Die zyne klagt gewillig hoort,
Is waarlyk meer dan half slavin van zyn vermogen.
Wanneer een jong en teer gemoed
De deugd eens jongmans kan ontdekken,
Die haare liefde poogt te trekken,
Is 't zeker dat zy meer dan enkele agting voedt.
De vriendschap, schoon ze in 't eerst eenvoudig schynt te wezen,
Geeft reden om iets meer te vrezen.
Zorg, Iris, dat ze u niet verrass'.
Een, die uwe agting weet te winnen,
Ziet zich, wanneer hy 't wenscht, beminnen.
't Wordt liefde, dat in 't eerst maar bloote vriendschap was.
'k Ben niet van zulke strenge zeden,
Dat ik een schoone er jonge maagd,
| |
| |
Wier lief gelaat aan elk behaagt,
Gansch onoplettend wensch op haar bekoorlykheden.
De Hemel schonk geen gaaf van schoonheid aan een vrouw,
Opdat zy die ontluistren zou.
'k Ben egter tevens van gedagten
Dat zy, die zorgt dat al haar schoon
Zich telkens voor het oog vertoon',
Verdient dat jonge lui zich voor haar listen wagten.
Een, die met weinig keuze of smaak,
Elk, wien hy ziet, bestaat te pryzen,
Verdient, naar 't oordeel aller wyzen,
Geen wezenlyken lof, en baart geen waar vermaak.
Maar hy, die trotsch van aart des naasten levenswandel
Beschouwt, en zwakheên in zyn' handel,
Durft laken met een stuursch gelaat,
Maakt dat hem alle braven vlieden.
U leer' 't gebrek van andre lieden
Wat misslag, wat gebrek u zelv' te myden staat.
Wees wars van hevig redentwisten,
En hoor naar reên en tegenreên.
Voert zwakheid u ter dwaling heen,
Wees nooit styfzinnig, maar leergierig, als een Christen.
Staa van uw dwaling af als gy de waarheid ziet,
Al waar 't een vyand, die ze u toonde;
Een hart, waar immer deugd in woonde,
Schaamt zich 't erkennen van een' enklen misslag niet.
Geene ydle zugt moet u verleiden
Om 's naasten zaken na te gaan.
| |
| |
Die veel geheimen wil verstaan,
Is menigwerf vry onbescheiden.
Zoo iemand ongevergd u zyn geheim al meldt,
Zorg dat gy 't nimmer navertelt,
Doe dien verteller zelfs vergeten
Dat gy het immer hebt geweten.
|
|