Opstandige vrouwen
De hoofdtitel van Dichters, denkers en rebellen. De Russische cultuur tussen traditie en revolutie (Kok Agora, 321 p., f 45, -) dekt de inhoud beter dan de ondertitel. Het wordt min of meer gepresenteerd als een Russische cultuurgeschiedenis, maar bevat een reeks losstaande opstellen over een aantal figuren en in een enkel geval bewegingen en groeperingen die de Russische geschiedenis en de Russische cultuur hun gezicht hebben gegeven. Dat ‘losstaand’ moet heel letterlijk genomen worden. Het boek is onderverdeeld in een aantal rubrieken, zoals ‘Bouwers van het Russische imperium’, ‘Opstandige vrouwen’ en ‘Verbeelding en werkelijkheid: de Russische literatuur tussen traditie en revolutie’, maar bevat, jammer genoeg, geen overkoepelende visie die de rubrieken met elkaar verbindt. En ook binnen een rubriek is er nauwelijks sprake van samenhang. Elk hoofdstuk bevat weliswaar lezenswaardige informatie, maar staat geheel op zichzelf, terwijl ook de keuze van de onderwerpen nogal aan het toeval onderhevig lijkt. Zo bevat de eerste rubriek, ‘Bouwers van het Russische imperium’, slechts twee opstellen, een over de kozakken en een over Ruslands minister van Financiën en minister-president tijdens Nikolaas II, Sergej Witte, een wat merkwaardige combinatie en keuze, gezien de talrijke andere voor de hand liggende mogelijkheden. Het beste bedeeld zijn de rubrieken ‘Denkers over mens en religie’ en ‘Opstandige vrouwen’. De rubriek ‘Denkers’ gaat over een aantal Russische filosofen van rond de laatste eeuwwisseling, zoals Vladimir Solovjov, Nikolaj Fjodorov, Lev Sjestov en Nikolaj Berdjajev, onder de besproken opstandige vrouwen zijn revolutionaires als Vera Zasoelitsj en Vera Figner en de dichteressen Zinaida Hippius en Marina Tsvetajeva. In totaal presenteert Krug meer dan dertig schrijvers en intellectuelen uit (vooral)
het negentiende- en twintigste-eeuwse Rusland. Op zichzelf niet eens zoveel voor een boek van ruim driehonderd bladzijden, maar door de manier van behandelen - van iedereen wordt een biografie en korte karakteristiek van het werk gegeven - is zijn Dichters, denkers en rebellen meer een opsomming van feiten dan een studie over de Russische cultuur.
WW
Aan deze pagina werkten mee: Hans Keller, Niek Miedema, Willem Weststeijn en Carel Peeters