Vrij Nederland. Boekenbijlage 1989

Onvervangbaar erfgoed

De eerste belangrijke internationale fototentoonstelling in Nederland, de tentoonstelling Foto '37, opende met een verzameling fotoboeken. Volgens Fotografie in Nederland deel 2 lagen er op het gebed van de Nederlandse publicaties waarschijnlijk maar twee boeken: Van Texel tot Walcheren en Amsterdam, beide in de serie De Schoonheid van Ons Land. Meer waren er eenvoudig niet. Als Nederland op dit gebied nog steeds wat achterloopt dan wordt de schade nu snel ingehaald. Hoewel internationaal gezien de fotoboekenmarkt wat lijkt te tanen, verschijnt er de laatste twee jaar een opvallende hoeveelheid Nederlandse fotoboeken. Het gaat daarbij grotendeels om monografieën: boeken waarin het werk van één fotograaf wordt gepresenteerd, los van een context, als zelfstandig oeuvre met paginagrote reprodukties. Daarbij is er naast jonge fotografen zoals Taco Anema ook aandacht voor ouderen, zoals Ad Windig, die in 1941, geïnspireerd door de tentoonstelling Foto '37, begon met fotograferen. Zijn fotoboek, photography/fotografie Ad Windig (SDU, f 75, -) dat kort geleden verscheen, kan model staan voor de vorm van recente publicaties op dit gebied: het is zeer verzorgd, met een stofomslag in de kleur van een doos Agfa fotopapier, een rustige vormgeving, een summier tekstgedeelte, en (hoewel niet al te nadrukkelijk) gericht op een eventuele internationale markt. De keus van de foto's is gemaakt door Els Barents, onder de vlag van de Stichting Nicolaas Henneman, die zich onder andere tot taak stelt om het Nederlandse fotoboek internationaal te profileren. Of dat laatste zal lukken moet nog blijken, maar liefhebbers van Nederlandse fotografie hebben met dit boek een fraaie aanvulling op hun collectie. De onderwerpen bestrijken het bekende repertoire: opnamen van de hongerwinter en de bezetting, beeldhouwersateliers van Bertus Sondaar en Mari Andriessen, de watersnood van 1953, strandstoelen in Bloemendaal, hippies in het Vondelpark, en wat opnamen tijdens reisjes naar het buitenland: Parijs, de toenmalige Belgische Congo. Ook het tijdsbeeld is vertrouwd: modern naast oud, de brug bij Schellingwoude naast de stoomtrein Enkhuizen-Alkmaar. Weinig vuurwerk dus, maar toch een mooie verzameling onvervangbaar erfgoed uit de tijd toen Nederland er nog uitzag zoals mensen in verre landen het zich voorstellen.

MH