Vrij Nederland. Boekenbijlage 1988

Sabotage op alle fronten
De Kal 007-affaire vijf jaar na dato

Kal 007: The cover-up door David E. Pearson Uitgever: Summit Books, 462 p., f 50,45 Importeur Van Ditmar

Cees Wiebes

Af en toe blijkt weer dat de brutalen toch maar de halve wereld hebben. Neem nu de gerenommeerde journalist Seymour Hersh. Hij beweert in de paperbackeditie van zijn studie over het neerschieten van de Koreaanse Boeing 747, KAL 007, door Sovjet-gevechtsvliegtuigen, dat zijn boek de meest gezaghebbende interpretatie presenteert van het drama. Hersh presteert het zelfs om te stellen dat zijn visie over de routeafwijking intussen is overgenomen door de betrokken regeringen en diverse luchtvaartinstanties die bij de ramp betrokken waren. Brutaal noem ik dit omdat Hersh in zijn studie (zie mijn bespreking in VN, Boekenbijlage, 18 oktober 1986) alle bevindingen van andere onderzoekers die niet in zijn scenario passen gewoon weglaat. Sterker nog, de vele aanduidingen die wijzen op een mogelijke spionagevlucht van KAL 007, behandelt hij niet eens! Daar komt nog bij dat luchtvaartexperts inmiddels hebben uitgerekend dat de Koreaanse Boeing 747 volgens het scenario van Hersh met betrekking tot de vluchtafwijking niet boven de Sovjetunie zou zijn terechtgekomen maar in Montreal. Hersh hoeft dus zeker niet zo hoog van de toren te blazen. Dat deze kritische journalist bovendien de officiële versie over de toedracht op vele punten nogal kritiekloos napraat, is zonder meer teleurstellend.

In feite is er in de Verenigde Staten maar één persoon aan wie we wat de analyse van de KAL 007-affaire betreft veel, zo niet alles te danken hebben. Dat is David Pearson. Hij en niemand anders is begonnen met het zoeken naar antwoorden op de vele openstaande vragen aangaande de vreemde vlucht van KAL 007. Zijn eerste studies verschenen enkele jaren geleden in het linkse weekblad The Nation en zorgden in de Verenigde Staten voor de nodige commotie. Pearson bleef graven, deed ontdekkingen, plaatste grote vraagtekens bij de hele affaire en stimuleerde anderen tot verder onderzoek. Hij kwam daardoor echter niet toe aan een complete studie. Daarin ligt ook min of meer de tragiek, want die andere wetenschappers produceerden dergelijke studies wel. Toen zijn manuscript eenmaal gereed was, kwamen zowel Hersh alsmede de Brit Bill Johnson met hun bevindingen in de openbaarheid. Voor uitgeverij Summit Books reden genoeg om de publikatie van Pearsons bevindingen een jaar uit te stellen.

Nu het boek is verschenen, wordt eigenlijk direct al duidelijk dat anderen veel gras voor zijn voeten hebben weggemaaid. Het verhaal over de werkelijke toedracht en het verloop van de vlucht van KAL 007 is inmiddels genoegzaam bekend en Pearson voegt daar eigenlijk weinig aan toe. Hij moest het hebben van de ‘echte’ onthullingen en aangezien er geen overlevenden zijn en het vliegtuigwrak met de ‘zwarte doos’ op de bodem van de oceaan ligt, moesten die dus uit een andere hoek komen. Hij vond aanknopingspunten in de geluidsbanden van de gesprekken van de bemanning met de verschillende grondstations in Alaska en Japan. Pearson schakelde een der beste Amerikaanse experts op het gebied van beschadigde luchtvaartgeluidsbanden in, Lawrence Porter. Diens honderden uren werk brachten een flink aantal opmerkelijke feiten aan het licht. Puntsgewijs zijn dat de volgende.

Zuurstofmaskers

Het staat nagenoeg vast dat de Amerikaanse civiele vluchtleiding in Alaska geweten heeft van de koersafwijking, maar om onopgehelderde redenen de bemanning van KAL 007 niet heeft gewaarschuwd. In dit verband ontdekte Pearson dat civiele vliegtuigen regelmatig worden gebruikt door de Amerikaanse luchtmacht om de Sovjet-luchtdefensie in het Verre Oosten te testen. Zij schenden dan opzettelijk het Russische luchtruim om daarmee een reactie uit te lokken.

Pearson/Porter ontdekten eveneens dat de Koreaanse bemanning diverse keren zuurstofmaskers droeg toen zij via de radio contact had met Alaska en Tokio. Op een normale lijndienstvlucht komt iets dergelijks zelden tot nooit voor. Alleen in uitzonderlijke situaties zal de bemanning als voorzorgsmaatregel zo'n masker opzetten om geen problemen te krijgen met het eventuele decompressieverlies in het toestel. Het is dan ook een indicatie dat men wist van de problemen waarin het toestel verkeerde! Is daarmee echter ook het bewijs geleverd dat KAL 007 een spionagemissie uitvoerde?

Er zijn aanwijzingen die dat vermoeden bevestigen. Neem nu de pogingen van de Amerikaanse en Japanse overheid om een grondig onderzoek naar de werkelijke toedracht te blokkeren. Zo werden belangrijke radarbanden door de Amerikaanse luchtmacht vernietigd terwijl dit wettelijk verboden was. De Amerikaanse Rijksluchtvaartdienst mocht de hele ramp niet onderzoeken. Dat zou het State Department doen en op het resultaat daarvan wachten we nog steeds. In dit verband is het van groot belang wat Pearson/Porter ontdekten op de geluidsbanden die afkomstig waren van de verkeerstoren van het vliegveld van Tokio. Die banden met de laatste minuten van KAL 007 werden pas na grote parlementaire druk door de Japanse regering vrijgegeven. Pearson/Porter bemerkten dat de Japanse regering met die banden had geknoeid. Op momenten dat de bemanning van KAL 007 met Tokio sprak, waren zij door enorme geluidsstoringen niet normaal verstaanbaar. Amerikaanse geluidsexperts concludeerden dat de gesprekken op die officiële geluidsbanden uit Japan opzettelijk onverstaanbaar waren gemaakt. Dat vermoeden werd bevestigd nadat men via geheime contacten in Japan een band te pakken kreeg zonder een enkele storing! Deze geluidsband van het laatste gesprek met de bemanning was notabe-

Vervolg op pagina 12