De overval op België
Het Bod op België Carlo de Benedetti's greep naar de macht in België door Peter Cuypers Uitgever: Den Gulden Engel, 175 p., f 23,50
Bert Zeeman
754 Bonifatius bij Dokkum vermoord. 1600 slag bij Nieuwpoort. 1992 Europa's interne markt gerealiseerd. Het lijkt wel alsof het oude vertrouwde rijtje jaartallen nog voor het betrokken jaar aangebroken is al aangevuld moet worden. Als we de media mogen geloven (of het nu Brandpunt in de markt of Van Kooien en De Bie is), dan zal heel ons leven de komende drie jaar in het teken van 1992 staan. Geen branche zo klein of de vleugels moeten Europa-, en nog liever wereldwijd uitgeslagen worden. Eén van de kwesties die wat dit betreft de afgelopen maanden veel aandacht hebben getrokken, is de poging van de Italiaanse captain of industry Carlo de Benedetti om de grootste Belgische financiële instelling over te nemen, de Generale Maatschappij (opgericht in 1822 door koning Willem I en vooral bekend geworden onder haar Franse naam Société Générale de Belgique). Drie maanden hield de Belgische politieke en financiële elite haar adem in, want de Generale Is België. Wie de Generale beheerst, beheerst een groot deel van de Belgische industriële en financiële capaciteit. Op 14 april was de strijd voorlopig ten einde. ‘Raider’ de Benedetti (die zichzelf steeds afficheert als ‘redder’) moest in het stof bijten: hij was er met zijn medestanders niet in geslaagd een meerderheid van de aandelen van de Generale Maatschappij in handen te krijgen (hij strandde op 47,5 procent).
Met bewonderenswaardige snelheid is door Peter Cuypers (verslaggever van De Standaard) een boek geschreven over deze overval in België. In Het Bod op België. Carlo de Benedetti's greep naar de macht in België, komen alle stadia in dit ‘Dallas zonder vrouwen’ (aldus Generale-directeur Etienne Davignon) uitvoerig aan de orde. Vrouwen ontbraken inderdaad in dit gevecht tussen in snelle maatkostuums gestoken Italianen en bedaagde, pijprokende Belgische burggraven en notabelen. Maar wat betreft het uitdenken van juridische spitsvondigheden of het aangaan van onverwachte bondgenootschappen hebben de makers van Dallas aardig wat ideetjes op kunnen doen.
De Benedetti had zijn prooi goed uitgekozen. De Belgische beurs kent nauwelijks belemmeringen tegen overnamen. Het enige wat verlangd wordt is een melding van de (aanstaande) overname bij het ministerie van Economische Zaken. De enige verdedigingslinie die het over te nemen bedrijf kan opwerpen is het verhogen van zijn aandelenkapitaal. Verder was het aandelenbezit van de Generale Maatschappij verdeeld over een groot aantal beleggers die ieder slechts een of enkele procenten van het totale aandelenpakket beheersten, zodat een minderheidsbelang van rond de vijfendertig procent voldoende was om beslissende invloed te krijgen.
De Benedetti's jacht begon op 18 januari 1988 toen hij inmiddels ruim achttien procent van de aandelen in zijn bezit had en publiekelijk aankondigde nog eens vijftien procent te willen verwerven via een openbaar bod. Het aandeel Generale doet op dat moment 2110 BF (ongeveer f 115,-). De Vlaming André Leysen (Gevaert) werpt zich op als de verdediger van de Belgische belangen en hij organiseert een consortium van voornamelijk Belgische en Franse beleggers dat moet verhinderen dat de Benedetti een beslissende stem in het kapittel krijgt. Het consortium valt echter binnen de kortste keren uit elkaar; wordt gereorganiseerd onder druk van het Franse financiële conglomeraat Compagnie Financière de Suez, terwijl Leysen overloopt naar de Benedetti en zijn nieuwe geesteskind, de holding Europa '92 waarin de Generale zal moeten opgaan. In het bedenken van toepasselijke namen doet men niet voor elkaar onder, want het Frans-Belgische front reageert met de oprichting van de holding Erasmus Capital. De Benedetti is er echter eind maart 1988 nog steeds niet in geslaagd een meerderheid van de aandelen in handen te krijgen. Wel is inmiddels de waarde van het aandeel Generale verviervoudigd tot 8530 BF!
De voorlopige apotheose in het overnamegevecht vindt op 14 april in een tent in Brussel plaats. Om te voorkomen dat de Benedetti op formele gronden de besluiten van een algemene vergadering van aandeelhouders kan aanvechten, wordt in de Koningsstraat (waar statutair bepaald de vergadering moet plaatsvinden) een grote tent opgetrokken voor de verwachte toeloop van aandeelhouders. Velen hebben hun aandelen verkocht aan een van de strijdende partijen, op een aandeel na, om de vergadering te kunnen bijwonen. De Benedetti's verlies wordt snel duidelijk, al blijkt de telcomputer niet te werken en zorgt de opmerking van Leysen of de volgende keer geen Olivetti-computers (eigendom van de Benedetti) gebruikt kunnen worden voor de nodige hilariteit. De Frans-Belgische combinatie onder leiding van Suez sleept alle bestuursposten in de wacht.
Vier dagen later sluit Cuypers zijn manuscript af. Voor wie het allemaal nog eens wil nalezen.
■
Auteursrechtelijk beschermd