[Franciszka Themerson]
Franciszka Themerson, die woensdag 29 juni (een dag na haar eenentachtigste verjaardg) in Londen overleed, bepaalde het gezicht van de uitgeverij die zij met haar man Stefan Themerson had: The Gaberbocchus Press. Witte boekjes in alle formaten, voorop meestal een lijntekening, zwarte tekst met een rood detail. Tussen andere boeken zijn ze onmiddellijk te herkennen en als je er een ziet (de oorspronkelijke uitgaven zijn zeldzaam) grijp je er meteen naar omdat je weet dat je dan iets leuks in handen hebt. Franciszka Themerson tekende en schilderde; klassiek is haar versie van Ubu Roi van Alfred Jarry dat in 1951 verscheen en dat onlangs (nadat het eerst in De Revisor had gestaan) in een vertaling van Dolf Verspoor werd uitgegeven door De Bezige Bij, waar ook twee van haar kinderboekjes in vertaling uitkwamen: Meneer Bruis bouwt zijn huis en De avonturen van Aardje Stapper. Ze werd geboren in Warschau, waar ze Stefan Themerson ontmoette en met wie ze in het begin een aantal avantgarde-films maakte. In 1940 vestigden ze zich in Londen. Haar werk werd herhaaldelijk tentoongesteld en in boekvorm uitgegeven, zoals in Traces of Living en The Way it Walks, allebei boeken die binnenkort weer te krijgen zullen zijn omdat ze herdrukt zijn door De Harmonie, die het hele fonds van The Gaberbocchus Press geleidelijk opnieuw uitgeeft, Een kinderlijke hand gestuurd door volwassen raffinement: met minieme middelen bereikte Franciszka Themerson in haar tekeningen een filosofisch-komisch resultaat, dat zij graag onderschreef met scherp gekozen citaten uit werk van Wittgenstein, Bertrand Russell, Gilbert Ryle, A.J. Ayer.
CP
Fragment uit Ubu Roi van Franciszka Themerson
Aan deze pagina werkten mee: Mariette Haveman, Martin Koomen, Atte Jongstra en Carel Peeters
Auteursrechtelijk beschermd