Water en zeep
‘Wie eens wil klieren in gezelschap kan het volgende doen. Zoek een meisje of vrouw die er het minst opgemaakt van allen uitziet en vraag: “Gebruikt u cosmetica?” Zij antwoordt: “Nee, ik gebruik geen cosmetica, ik heb alleen een flesje Oil of Ulay.”’ Het voorbeeld is niet verzonnen, bezweren Lucas Reijnders en Wouter Klootwijk in hun cosmeticagids Mooi (uitgegeven door Van Gennep, f 19,90). Wat het moet bewijzen is de ongeïnformeerdheid van het publiek, dat niet beseft ‘dat ook shampoo en tandpasta als cosmetica worden beschouwd.’ Een ernstige zaak, vinden de schrijvers, die vervolgens hun sombere blik richten op tal van andere kwalijke praktijken der cosmetica-industrie. Of we ook wisten dat die miljardenfirma's water en lucht verkopen tegen exorbitante prijzen? Waarachtig, we vermoedden zoiets. Ook trouwens, dat we van planktonextracten, Dode Zeemodder, wilgenwortels en placenta's geen wonderen mogen verwachten, en dat we voor ons béétje hoop op hele kleine wondertjes dik moeten betalen met zuurverdiend geld. Op de koop toe laten we ons nog beledigen door dezelfde firma's die zo rijk van ons worden: ‘Bergasol bestond het om de huidskleur van blanke vrouwen “aanstootgevend” te noemen.’ In het beledigen van de doelgroep gaan de schrijvers van Mooi nog een stapje verder: junks zijn we, velen onder ons zelfs heavy users, en gepushed worden we, door cosmeticafabrikanten met de cosmetica-journalistes als hun dealers. Klootwijk en Reijnders hebben gelijk dat het met de verkrijgbaarheid van ‘objectieve informatie’ over de onderhavige materie slecht gesteld is en dat de cosmeticabesluiten van de Warenwet ernstige lacunes vertonen. Hun gidsje (‘Dit boek geeft antwoorden op vragen over wat er in cosmetica zit, wat ze doen en wat ze niet doen’)
belooft jammer genoeg meer dan kan worden waargemaakt. Daaraan heeft weliswaar het gebrek aan betrouwbare, recente onderzoeken schuld, maar dat weerhoudt beide wetenschapsjournalisten er te weinig van om hun zwartgalligste vermoedens in zo dreigend mogelijke termen te verwoorden. De auteurs draven hinderlijk door in hun standpunt dat water en zeep in álle gevallen voldoende zijn. Hun boek doet daarmee denken aan een ‘Volkomen vleesboek’ door vegetariërs. De recepten voor het zelf maken van crème, body lotion en pancake (nodig: 2,5 gram emulgator Tegomuls 90 S, 10 gram plantaardige olie, 1,5 gram Carnaubawas, 10 druppels vitamine E, 1/2-1 eetlepel titaandioxyde, 3-4 gram aardappelzetmeel) moeten in die context maar niet al te serieus worden opgevat. De samenstellers zelf zijn beslist de laatsten om in superbe resultaten ervan te geloven.
DS
Aan deze pagina werkten mee: Atte Jongstra, Carel Peeters, Beatrijs Ritsema en Diny Schouten.