Vondèls invloed
Over de invloeden die Frankrijk op Vondel (1587-1679) en zijn werk heeft uitgeoefend, is al redelijk veel gepubliceerd, maar omgekeerd minder. In Vondel et la France (Presses Universitaires de Lille, 187 p., f 39,60) probeert Walter Thys, professor Nederlands aan de Universiteit van Lille, in het kielzog van de vierhonderdste geboortedag van ‘onze Prins der Dichters’, daar iets aan te verhelpen, maar veel verder dan een inventarisatie van al bestaande studies en vertalingen van Vondel komt hij helaas niet. Over de zeventiende en achttiende eeuw kan ook hij slechts melden dat er een artikel aan Vondel gewijd is in de beroemde Encyclopédie van Diderot en d'Alembert, en dat ‘Jodocus van Vendel’ - zoals men onze nationale trots toen vaak aanduidde - vooral irritatie opriep. ‘Men verwijt dezelfde fouten aan die beroemde Vondel die de Hollanders niet nalaten te beschouwen als hun Aeschylus, hun Sophocles & hun Euripides. Het merendeel van de onderwerpen van zijn Tragedies is gehaald uit de Schrift, & bijna allemaal slecht gekozen & nog slechter bewerkt’, is nog een van de mildste beoordelingen uit die tijd. Intrigerend is wel weer het verhaal over de vertaler Jean Stals die al in 1950 onder andere Adam exilé, Joseph a Dothan, Gisbert d'Amstel en Les Mystères de l'Autel op de plank had liggen maar deze, om ook door Thys niet achterhaalde redenen, pas in 1969 gepubliceerd zag worden. Een ongelukkig moment natuurlijk, na mei 1968 had geen Fransman belangstelling voor een stoffige onbekende Nederlander. Veel aandacht besteedt Thys ook aan de drie opvoeringen van stukken van Vondel onder regie van Johan de Meester. Vooral de Lucifer (in het Nederlands!) van 1927 door het Vlaamsche Volkstoneel, was een daverend succes: Chagall, Picasso, Honegger en Milhaud bevonden zich
onder het gehoor van de al uren van tevoren uitverkochte voorstelling. Voor deze bundel had professor Thys aan achtendertig faculteiten in Frankrijk waar men Germaanse talen onderwijst, een vragenlijst gestuurd waarvan de eerste vraag luidde: ‘Kent u Vondel?’ Als men met ‘Nee’ antwoordde hoefde men de rest van de vragen niet in te vullen. Vijf reacties, waarvan drie positief, kreeg de professor. ‘Als men hier een conclusie uit mag trekken dan is het dat enquêtes in het algemeen niet veel bewijzen.’ Maar professor, zo doen we toch geen onderzoek naar Vondel in Frankrijk!
RW
Aan deze pagina werkten mee: Atte Jongstra, Beatrijs Ritsema, Rudi Wester.