Vuurvaste wonderverschijning
Learned Pigs & Fireproof Women is de titel van een boek vol ‘Unique, Eccentric and Amazing Entertainers’ (Warner Books, 343 p. f 43,25). Auteur Ricky Jay heeft een wonderlijk gezelschap artiesten verzameld, mensen die hun aangeboren of bij ziekte of ongelukken ontstane gebreken of gaven aanwendden voor het optreden in het openbaar. Zo speelde de man zonder armen als ‘The Pedal Paganini’ voor een talrijk publiek viool. De stronk Johnny Eek kon balanceren op één arm, en deed dat ook op vele podia. De man met het bovenmenselijke geheugen die Datas werd genoemd verbaasde grote aantallen toeschouwers.
Met veel gevoel voor het menselijke detail volgt Ricky Jay de geschiedenissen van een groot aantal wonderlijke artiesten, en vaak zijn die niet vrolijk. Zo was de helderziende Irving Bishop na aanvankelijk succes voortdurend in de weer zijn authenticiteit te verdedigen tegen kreten dat hij een oplichter zou zijn, en was ook zijn einde zeer ongemakkelijk. Tijdens een sessie verloor hij het bewustzijn, iets dat wel eerder was gebeurd. Dokters tekenden ditmaal echter razendsnel een overlijdensverklaring en, brandend nieuwsgierig naar de hersenen van de helderziende, verrichtten ze onmiddellijk sectie. De overigens wonderlijke moeder van Bishop zou haar leven lang actie voeren om deze gang van zaken aan te vechten. Bij een sectie die in haar opdracht werd uitgevoerd vond men Bishops hersenen terug in diens borstkas.
Een even droevig einde vond ‘Scott the Diver’, die voor honderd guineas de weddenschap aannam in de tijdspanne van één uur van een café in Londen naar Waterloo Bridge te rennen, van de brug te duiken, en vervolgens weer terug te sprinten naar de kroeg. Inbegrepen waren nog wat acrobatische oefeningen vóór de duik, bijvoorbeeld het bungelen aan een touw dat om de nek was gebonden. Helaas schoof de lus te strak om Scotts hals zodat hij, onder daverend applaus wegens de levensechte voordracht, de geest gaf. Toen een oplettende toeschouwer hem lossneed was het al te laat: Scott had de weddenschap verloren.
Uiteraard ontbreekt 's werelds meest beroemde petomaan Joseph Pujol niet in dit fraai geïllustreerde werk en vinden we enkele regels gewijd aan ‘der lebende Hydrant’ (een wonderbaarlijke waterspuwer), ‘das menschliche Aquarium’ (iemand die levende kikkers in zijn maag kon laten zwemmen) en de onverslaanbare Signora Girardelli, een vuurvaste wonderverschijning. Hoe buitenissig het door hem bijeengebrachte gezelschap is, wordt door Jay in de inleiding van Learned Pigs & Fireproof Women geïllustreerd aan de hand van de Indiër Khia Khan Khruse, die een kogel die met een pistool op hem werd afgevuurd met de hand kon tegenhouden, die ijzeren pennen at en ze uit zijn ogen te voorschijn haalde, die een steen van zevenhonderd pond op zijn borst kreeg gelegd, die vervolgens met een voorhamer stuk werd geslagen, die een ‘cirkelrace’ rende over de randen van twintig limonadeglazen, en die op zijn handen kon lopen met een van zijn voeten in zijn mond. Dit alles, zo schrijft Jay, was niet gek genoeg om een afzonderlijk hoofdstuk in Learned Pigs & Fireproof Women te verdienen.
AJ
Aan deze pagina werkten mee: Atte Jongstra. Beatrijs Ritsema, Diny Schouten