De boekcorner van... Goos Verhoef!
Stel u bent uitgenodigd voor een sjiek diner. Met personen uit de hoogste regionen. Links en rechts van uw bord ligt het bestek in rijen van vier. Kleurrijke bloemstukken en fonkelende glazen. Van uw servet is een kunstwerk gevouwen. Een standbeeld van textiel dat op uw bovenste bordje staat te prijken. Zo'n soort diner dus. Wat denkt u. Is het bij zo'n etentje toegestaan om na de derde gang voor iedereen verstaanbaar te roepen: Sorry maar waar is hier ergens de plee want ik moet heel erg nodig poepen?
U dacht van niet? Nou dan heeft u het goed. Weet u hoe het hoort. Ik heb dat net gelezen in het boek Etiquette, Het spel van de omgang. Ik zat namelijk privé met een probleem in de trant van hoe hoort het eigenlijk en dat wilde ik in een boek opzoeken. Etiquetteboeken te kust en te keur. Etiquette in de jaren tachtig. Er is ook een boekje over Japanse etiquette te krijgen voor de zakenmensen. Het boek dat ik las is anders dan anders. Het geeft niet de gebruikelijke regels van hoe je een dame door een draaideur moet krijgen maar het beschrijft zo'n honderd moeilijke situaties en het geeft tips hoe je je daar op beschaafde wijze uit kan redden.
Het leukste hoofdstukje vond ik dat over De ‘natuurlijke’ etiquette van de lichamelijke geluiden. Dat lees je nergens. Wat moet je bijvoorbeeld doen als er ineens zonder dat je 'm kon tegenhouden een boer uit je keel knettert? Mij wil dat nog wel 's gebeuren omdat ik met eten geen maat kan houden en het toegegeven te haastig naar binnen prop. Stel het gebeurt aan het sjieke diner. Ikzelf zou de neiging hebben om met een hoofd als een boei van tafel op te staan naar de deur te rennen gang door de straat op in één run naar huis krikkrak deur op slot. Ben je gek zegt mijn etiquetteboek. Ontsnapt u een boer, dan kunt u maar het beste ‘pardon’ zeggen vanachter uw servet en verder eten. Beschaming is beslist niet nodig. Opmerkingen van andere gasten kunnen helemaal worden gemist (tenzij vriendelijk plagend). Je zal op een staatsiebanket naast de Koningin zitten een boer laten en met een stalen gezicht pardon zeggen en gewoon dooreten. Knap hoor.
Dan het probleem van de winden. Niet aan tafel laten zegt het boek. Ook niet bij zeer gekruid eten als een Indische rijsttafel. Zet je gasten nooit zo neer dat niemand weg kan. Helemaal niet bij eten met veel ui prei knoflook en paprika's. Ik wist het niet maar er zijn ook mensen die winden móeten laten. Wie b.v. pas aan zijn maag geopereerd is, móet winden laten (in het ziekenhuis ligt men daar met smart op te wachten!). Zo iemand moet u natuurlijk aanbieden van tafel op te staan, zodra en wanneer hij maar wenst. Ja een boek dat het over dit soort zaken durft te hebben mag ik wel.
Voor mij werd het helemaal leuk toen ik het hoofdstuk In de winkel las. Daarin staat wat een klant moet doen als hij bij zijn slager schenkels heeft gekocht met naar verhouding weinig vlees en veel bot en zeen. Niet in een volle winkel hardop gaan klagen. Nee wachten tot de slager alleen is bij zijn hakblok en rustig en zachtjes zeggen dat de schenkels niet bevielen. Een verstandige slager weet daar wel raad mee. Prima. Want het is waar dat er etterstralen onder je klanten zitten die altijd wat te kankeren hebben met veel mensen erbij. ‘Zeg Goos het dekblad van deze sigaren liet heel vlug los.’ En dan roken ze al jaren dezelfde hele goedkope uitschotsigaren van tien gulden de vijftig. Ja mag er dan 's een dekbladje losrollen? Maar dan net doen of je ze hebt opgelicht met een Havana van vijf gulden per stuk.
Slecht winkelpersoneel heb je natuurlijk ook. Het boek geeft een voorbeeld uit mijn eigen branche! Van een stevige sigarenroker die een winkel heeft ontdekt met hele lekkere sigaren. Op een zaterdagmorgen, als het erg druk in de winkel is, komt u weer om uw geliefde sigaren. Het winkelmeisje begroet u hartelijk en zegt: ‘Zo bent u daar weer. U houdt wel van een stevig sigaar, nietwaar? Hoeveel rookt u er eigenlijk per dag?’ Het spijt u van uw lekkere sigaren, maar u komt nooit meer in die winkel. Fout zegt het boek. Het meisje is doorgedrongen in het privéleven van de klant. Zij is onuitgenodigd bij hem in zijn huiskamer op zijn bank gaan zitten. Bij zaken die gevoelig liggen, als de verkoop van rookwaren en alcohol, is het voor een winkelier van belang zich vriendelijk doch ten opzichte van het privéleven van zijn klanten zeer terughoudend op te stellen. Ik ben geloof ik een rare winkelier. Weet u dat ik klanten die proberen te stoppen met roken vaak een handje help? Zal je dat nou wel doen? zeg ik tegen een stopper die een pakje komt kopen omdat hij of zij het niet meer houdt. Wordt zeer gewaardeerd. Kopen ze wel wat anders. Een kilo drop bijvoorbeeld.
Leuk boek dus. Maar waar ik naar zocht stond er niet in. Hoe maak je op een beetje nette manier een einde aan een relatie. De vaste klanten die weten hoe het zit doen bij het verlaten van de winkel nog steeds de groeten aan Corrie maar die is al anderhalve week bij mij weg. Hoe vertel ik dat mijn klanten?
Auteursrechtelijk beschermd