Vrij Nederland. Boekenbijlage 1987

De boekcorner van... Goos Verhoef!

Wie de hele dag in een winkel staat en dus met veel mensen omgaat die krijgt zeker veel mensenkennis. Zou je denken. Is ook zo. Maar voornamelijk leer je dat er op mensen geen peil te trekken valt. Dat het anders is dan wat het lijkt. Dus er komt bijvoorbeeld iemand binnen waarvan je denkt uitkijken geblazen. Een bonk van een bink met doorlopende wenkbrauwen en zulke schouders. Dat je met je rechterhand al voorzichtig richting toonbankla gaat waar een eind pijp ligt voor noodgevallen. Maar je weet ook al dat als je de pijp op die harses krom zou slaan deze bonk gewoon overeind blijft staan als in een film van Bud Spencer. En dan gaat ergens in die klomp vlees een muil open en dan zegt een zacht en vriendelijk stemmetje ‘Mag ik een pakkie Drum alsjeblieft!’ En keurig en beleefd! Dit soort gevallen komt vaker voor omdat er nu zoveel sportscholen zijn natuurlijk maar met vrouwen is het vaak idem dito. Dus zachte oude dametjes ontpoppen zich als keiharde voordringende tangen. En opgeschilderde etalagepoppen waarvoor je bang bent dat je een fledder om je oren krijgt omdat je er alleen maar naar kijkt blijken als je er even mee praat reuze aardig en om mee te lachen.

Mensen? Ik begrijp er steeds minder van. Wat ik ook altijd zo eigenaardig vind is hoe men over TV-mensen praat. Dat hoor ik dus de hele dag in de winkel. Hebt u gisteravond Sonja gezien? O nee daar kijk ik nooit naar. Dat vind ik toch zo'n vreselijk mens. Of: ja wat was het weer geweldig. Ik vind Sonja toch zo'n fijne vrouw! Ted de Braak? Een toffe gozer of om van over te geven. Ik heb gemerkt dat zo'n oordeel rotsvast ligt. Dat verandert nooit. Mevrouw Bergsma zal Ivo Niehe altijd een schat van een jongen noemen maar voor meneer Blok blijft hij tot in lengte van dagen een etterstraal. Terwijl er ook hier natuurlijk een verschil is tussen een mens op het scherm en in het echt. Ik vind die Niehe een eigenwijs ventje maar ik denk dat hij hier voor mijn toonbank best mee zal vallen. Dat zie ik aan het zweet op zijn bovenlip dat heel gauw uitbreekt. Die man zit daar in die studio gespannen als een veer!

Zo heeft iedereen zijn eigen meninkjes over de mensen op zijn buis. Ik ook hoor. Ik vind Noortje van het Journaal sinds ze haar haar opgestoken heeft een stuk van jewelste mag u gerust weten. En Linda de Mol vind ik leuk. Dat meisje kan volgens mij Sonja en Mies en Tineke in haar zak steken zo goed doet zij het.

Je hebt het ook met mensen die je af en toe op de buis ziet. De wat minder bekende Bekende Nederlanders. Altijd als de heer Dreesmann verschijnt veer ik op. Als klein winkeliertje wil je wel 's horen wat zo'n topman te vertellen heeft. Raar hoofd maar wat zou ik willen dat hij eens een dagje in mijn boekhouding keek en zou zeggen: Meneer Verhoef kunt u niet beter zus en zo doen. Ik zou zijn raad blindelings opvolgen.

Of neem Johan Cruyff. Als ik die soms zie vind ik het een grote zemelaar. Altijd van die halfzachte neuzelverhaaltjes. Nou hou ik volstrekt niet van voetballen dus is Cruyff geen held voor mij. In de winkel durf ik mijn mening over Cruyff niet hardop te zeggen. Zou me een paar klanten kosten. Rien Poortvliet. Altijd als ik die man zie denk ik O nee! Probeert de kunstartiest uit te hangen. Interessante uitspraakjes doen vanachter een pijp. Klinkt raar van een tabaksboer maar ik hou niet van pijprokers. Ik heb wel pijptabak in huis maar in mijn buurt zijn er geen klanten voor. Mijn meninkje over Rien Poortvliet was kant en klaar. Een christelijke jager met mooie dierenpraatjes. En dan zie je weer 's hoe je je kan vergissen. Want ik denk nu heel anders over Rien Poortvliet. Dat komt omdat ik een boek van hem heb gelezen en vooral bekeken. Ik zag etalages vol met de nieuwste Poortvliet zodat ik besloot mijn weerzin te overwinnen en het eens te bekijken. Ik viel steil achterover. Wat een prachtig boek! Het heet Langs het tuinpad van mijn vaderen en het gaat over de familie van Poortvliet. Vanaf zijn jeugd terug tot 1600. Een getekende stamboom dus. Als jongetje logeerde Rien op het boerderijtje van zijn Oom Dirk op het toen nog eiland Goeree-Overflakkee. Hoe hij dat heeft getekend! Wat mooi! En dat laat hij zien hoe het was in zijn opa's tijd. Daar moet Poortvliet eerst een geweldige studie van hebben gemaakt. Zijn opa groeide op in het dorpje Dirksland en je krijgt tot in de kleinste bijzonderheden het dorpsleven van eind 1800 voorgeschoteld. Hoe keihard de mensen moesten werken. Jongetjes van tien jaar die van 's ochtends half vijf tot 's avonds zes de koeien moesten hoeden. Zeven dagen in de week. Hoe er gevist werd en op land gewerkt en met wat voor gereedschappen. Hoe de huizen en winkels waren ingericht. En hoe dat alles was ten tijde van zijn overgrootvader en verder terug. Honderden prachtige tekeningen en schilderingen 240 bladzijdes vol. Met hele aardige en vaak leuke teksten erbij. Hoe bestaat het dat een man dat allemaal met de hand heeft gemaakt denk je bij het bekijken van dat alles. (Even: op doosjes Justus van Mauriksigaren staat tegenwoordig Handmatig Geselecteerd. Dus niet Handmade maar Handmatig. Ook een geraffineerde manier om net te doen of die sigaren nog iets met het oude handwerk te maken hebben...!)

Een door en door Nederlands boek. En als je het uit hebt denk je: wat was Nederland een mooi land en wat een aardige man moet die Rien Poortvliet zijn. Het is het duurste boek wat ik ooit heb gekocht (79 gulden) maar ik vind het dat helemaal waard en ik zal er nog vaak in kijken.