Deze kant kan ook boven
Kees Fens schreef er pas geleden in de Volkskrant een mooi stuk over: losse poëziebundels worden nauwelijks verkocht, Verzamelde gedichten daarentegen wel. Aan de kwaliteit van de hedendaagse poëzie kan het niet liggen, want het is altijd al zo geweest. ‘De enkele lezers van contemporaine poëzie uitgezonderd, lezen de meesten met terugwerkende waardering,’ schreef Fens ‘de lezer van poëzie loopt op de prozalezer, die hij ook zal zijn, enkele decennia achter. (...) De poëzie van vandaag, althans iets daaruit, is de poëzie van over veertig, vijftig jaar.’
Die droevige wetenschap kan sommige dichters tot troost strekken (postume roem blijft altijd mogelijk), voor de meesten werkt zij niet erg inspirerend. Zij verleidde C. Buddingh' tot de volgende vervloeking van zijn beroep:
This damn'd profession of writing (pound)
denk je: is het de moeite wel waard?
elke keer als je klaar bent
denk je: is het wat? is het niks?
Dit gedicht is te vinden in zijn bundel Deze kant boven (1965) waarvan in veertien jaar tijd maar liefst vier drukken verschenen: een van de weinige uitzonderingen op de door Fens gegeven regel.
De bundel beleeft nu zelfs zijn vijfde druk, in de reeks Poëziepockets van De Bezige Bij. Daarin worden vooral de minder goed lopende bundels uit het eigen fonds opnieuw uitgegeven. Een hachelijk initiatief (want geen van de bundels is zo oud dat hij voor ‘terugwerkende waardering’ in aanmerking komt) dat alleen door de lage prijs van de deeltjes kans van slagen heeft. Over de mogelijke invloed van de prijs van losse poëziebundels liet Fens zich niet uit, maar het ligt wel voor de hand dat die invloed er is: verzamelbundels (en bloemlezingen, die meestal ook goed verkocht worden) zijn relatief goedkoper. Hoe dan ook - de pockets kosten tien gulden per stuk. Voor dat bedrag koop je een bundel én een essayistisch nawoord van een deskundige.
Aan de acht titels uit de reeks zijn nu vier nieuwe toegevoegd: de tweede afzonderlijke druk van Heren zeventien (1953) van Simon Vinkenoog (met een nawoord van R.A. Cornets de Groot), de tweede afzonderlijke druk van H.C. ten Berges Nieuwe gedichten (1981) met een nawoord van Maarten van Buuren, de tweede druk van Jan Elburgs bloemlezing uit eigen werk, Iets van dat alles (1982) Met een nawoord van Wiel Kusters, en de vijfde druk van Buddingh's Deze kant boven, met een nawoord van Ares Koopman. Bij dezelfde uitgeverij verscheen ook een duurdere, maar relatief goedkopere verzamelbundel waarin de laatste zes bundels van Buddingh' zijn opgenomen: Gedichten 1974-1985 (342 p., f39,50).
GM