Vrij Nederland. Boekenbijlage 1986

Aids-moppen, walkmans en soms een verrassend plot
De mooie jonge goden van het Vlaamse literair talent

Mooie jonge goden Vlaams Literair Talent Uitgever: Kritak, 170 p., f25,-

Koos Hageraats

Eind 1980 maakten Aad Nuis en William Rothuizen in de Haagse Post de balans op van de contemporaine Vlaamse literatuur. Ze kwamen tot de (voorspelbare) conclusie dat de oogst bedroevend mager was. Van de zgn. ‘stille generatie’ was eigenlijk alleen Alstein, die dit etiket bedacht had, een schrijver van enige betekenis. Voor het overige speelde de jongste Vlaamse literatuur zich af in het kale niemandsland tussen massalectuur aan de ene kant en experimenteel proza aan de andere kant. Bovendien werd dat literaire tussengebied gekenmerkt door zware ernst, al te nadrukkelijke stijl, grote woorden en veel clichés.

Vier jaar later is er maar weinig veranderd in die situatie. Weliswaar heeft die ‘stille generatie’ zich min of meer gevestigd, maar Paul de Wispelaere, de samensteller van de bloemlezing Vlaamse verhalen na 1965 (Manteau 1984), laat in zijn voorwoord duidelijk blijken dat er zowel kwantitatief als kwalitatief weinig te beleven is: ‘Dat er van deze laatste lichting niet meer vertegenwoordigers zijn, heeft vooral een objectieve oorzaak: er kan maar gekozen worden uit wat voorhanden is.’

Anekdotische inslag

Maar zo erg kan het niet zijn of de wereld draait door. Inmiddels heeft zich weer een nieuwe generatie schrijvers aangediend waarvan de meeste na 1980 debuteerden. Uitgeverij Kritak bracht dertien verhalen van deze auteurs bijeen onder de titel Mooie jonge goden. ‘Deze bundeling heeft één pretentie niet: die van volledig te zijn. En één pretentie wel: die van een boeiend overzicht te bieden van de stand van zaken in het jonge Vlaamse letterenland’, schrijft de uitgever in zijn voorwoord. Wat het criterium is geweest op grond waarvan deze auteurs wel en andere niet zijn opgenomen, wordt echter niet vermeld. Thematiek? Kwaliteit? Lengte van het verhaal? Leeftijd?

De bijeengebrachte auteurs zijn, op Frank Denissen na, rond de dertig jaar oud. Het heeft er alle schijn van dat er zich bij hen een reactie begint af te tekenen tegen die ‘stille generatie’. Typerend daarvoor is het verschijnsel dat meer dan de helft van de verhalen rechtstreeks tot een toehoorder of tot de lezer gericht worden - er lijkt een grotere behoefte te bestaan aan een directe confrontatie met het publiek. Gevolg daarvan is een literatuur met een sterk anekdotische inslag, enigszins vergelijkbaar met die van de Nederlandse literatuur uit de jaren zeventig.