En verder:
Op 1 november was het honderd jaar geleden dat de Duitse schrijver Herman Broch werd geboren. Broch is in Nederland vooral bekend door de vertaling van zijn roman Esch oder die Anarchie, het tweede deel van de Die Schlafwandler-trilogie waarvan het eerste deel in 1931 verscheen (Pasenow oder die Romantiek) en het derde (Huguenau oder die Sachlichkeit) in 1932. Van Esch oder die Anarchie verschijnt binnenkort een herdruk, terwijl Anneke Brassinga bezig is met Der Tod des Virgil. Brochs biograaf Paul Michael Lützeler (de biografie verscheen vorig jaar bij Suhrkamp) heeft nu de brieven uitgegeven die Broch tussen 1945 en 1949 schreef aan zijn vriend Volkmar von Zühlsdorff: Briefe über Deutschland. Broch woonde toen in Amerika (New Haven), waarnaar hij in 1938 door bemiddeling van James Joyce was geëmigreerd. Zühlsdorff keerde na de oorlog naar Duitsland terug, Broch overleed in 1951 in Amerika. Hun brieven houden zich vooral bezig met persoonlijke, filosofische en politieke zaken, waarbij Broch er sterk de nadruk op legt dat het schuldbewuste Duitsland bij de ‘Regeneration der Welt’ een leidende rol zou kunnen spelen. Deze brieven verschenen ook bij Suhrkamp (f14,90).
De man die vorig jaar ook in Nederland enige opschudding veroorzaakte door de vertaling van zijn boek The Assault on Truth (waarin hij zijn ervaringen als hoofd van de Sigmund Freud Archives beschreef en Freuds verlaten van de verleidingstheorie aanviel) Jeffrey M. Masson publiceert in januari een nieuw boek waarin hij de negentiende eeuwse verhouding van dokters en psychiaters beschrijft ten opzichte van vrouwen en seksualiteit: A Dark Science - Women Sexuality, and Psychiatry in the Nineteenth Century. Masson verzamelde uit Franse en Duitse medische en psychiatrische tijdschriften artikelen die deze houding illustreren; ‘hysterie’ en ‘moreel ziek’ zouden daarin veelvuldig voorkomende diagnoses zijn. Masson leidt deze artikelen uitvoerig in en betrekt de teksten op hedendaagse discussies over vrouwen en sexualiteit. (Verschijnt in januari bij Farrar, Strauss and Giroux, importeur Proost en Brandt)
In de nieuwe roman van de Amerikaanse schrijver Philip Roth die in januari verschijnt, The Counterlife, worden grote afstanden afgelegd: men wordt verplaatst van een rustige voorstad (New Jersey) naar een Engels dorp waarin alles nog volgens tradities verloopt, van een Kerstmis in Londens West End, naar de viering van de sabbat in een kleine nederzetting op de door Israël bezette West-oever. De karakters in de roman zijn uit op totale ‘vernieuwing’ van zichzelf; hun politieke inzichten, hun religie, huwelijk en zelfs hun geslacht willen ze honderdtachtig graden omgooien. Degene die dit alles waarneemt is de schrijver Nathan Zuckerman, bekend van de drie boeken die Roth hiervoor schreef. Hij is sceptisch, maar houdt zijn oren en ogen open. De roman verschijnt bij Farrar, Strauss and Giroux.
In de nieuwe bloemlezing uit de poëzie van de zestiende en zeventiende eeuw van Gerrit Komrij staan negen gedichten van de vierhonderd jaar geleden geboren dichter Jacobus Revius (1586-1658). Niet weinig. Een van die gedichten is Hy droech onse smerten, waarover de historicus J. Presser ooit schreef dat het ‘gereformeerde Nederland geen schoner gedicht kan aanwijzen, geen waar in de strijd der vaderen nobeler rechtvaardiging vindt’. Het is ook het eerste gedicht dat geciteerd wordt in het boekje Revius nu dat Willem Wilmink en Jan Bouwhuis hebben geschreven ter gelegenheid van de Reviusherdenking. Op 1 november opent in de Stadts- of Anthenaeumbibliotheek in Deventer een tentoonstelling over Revius en Deventer en de volgende dagen zullen er herdenkingsdiensten, concerten en markten ter ere van hem plaatshebben. Revius nu is uitgegeven door De Walburg Pers.
Auteursrechtelijk beschermd