En verder:
Hoe dik de boeken ook zijn, de goedkope herdrukken in de witte reeks Bibliotheek Thuis van de Bezige Bij blijven f 10, - zowel het 366 pagina's tellende Een portret van de kunstenaar als jongeman van James Joyce als Een wonderkind of een total loss, de verhalenbundel van Willem Frederik Hermans (208 pagina's). In deze reeks zijn nog twee andere titels uitgekomen: Demian van Herman Hesse en Het afscheid van Ivo Michiels. Als Salamander zijn nieuw uitgekomen: Anekdotes uit een zijstraat van J. Bernlef, Langzame dans als verzoeningsrite van Hellema, Robinson van Doeschka Meijsing en Ideeën van Multatuli, Tweede bundel. Het betreft hier het deel waarin Multatuli allerhande politieke, locale, parlementaire en wereldlijke problemen aansnijdt en de vraag probeert te beantwoorden of er ‘geen algemene oorzaak’ is ‘die Nederland heeft gebracht tot de staat waarin het verkeert.’
De laatste roman van Anthony Burgess, The Kingdom of the the Wicked, heeft als onderwerp de vroege geschiedenis van het christendom, de periode van de keizers Tiberius en Domitianus, het bloedbad van Masada, de verwoesting van Pompeï en nog veel meer. (Zie de bespreking van Anthony Paul in de boekenbijlage van 3 augustus). Bekend is van Burgess' vorige romans dat hij graag met historische figuren werkt in tijden en op plaatsen waar ze nooit geweest zijn. In The Kingdom treden onder andere namen personages op die echt hebben bestaan, zoals Sigmund Freud. De criticus van Times Literary Supplement was het kennelijk nooit eerder opgevallen dat Burgess op deze manier te werk gaat, want hij maakte een harde lijst van ‘anachronismen’ in The Kingdom. Dat lokte Burgerss uit zijn tent en zijn antwoord in de TLS van 2 augustus (‘The anachronist strikes back’) zal de criticus in een donker hoekje doen kruipen. Met bijtende gepikeerdheid wijst Burgess ‘the pedantic critic’ erop dat critici van een historische roman van zijn hand het makkelijk hebben: ze hoeven slechts te beschikken over Pears Cyclopedia en ze kunnen zich uitleven in het controleren van de historische feiten. Hij echter is ‘sophisticated by history’ en vindt het heel zinnig iemand ten tijde van de vroege christenen te laten denken als Freud of Marx, omdat hij vindt dat Freud dan wel niet in die tijd leefde, maar dat de verschijnselen die hij bestudeerde wél van alle tijden zijn. Volgens de critici van historische romans zouden de schrijvers een papier boven hun bureau moeten hebben waarop ze er aan herinnerd worden ‘dat Marx noch Freud bestonden voor dat ze geboren waren’, aldus Burgess. Burgess maakt juist veel werk van bedrieglijke anachronismen, dus: ‘If you want the best anachrons, we have them. The point
is, I think, that the past is made by the present.’ Dat Burgess een van de productiefste schrijvers van dit moment is blijkt dagelijks: hij schrijft wekelijks in The Observer, de TLS, schrijft filmscripts, romans, essays, zijn boek over D.H. Lawrence staat op het punt van verschijnen en het boek waarin hij eenderde van zijn produktie van de laatste zeven jaar aan essays, recensies, gelegenheidsstukken, inleidingen etc. heeft verzameld verschijnt in september bij Hutchinson: Homage to QWERT YUIOP, een titel die men moet zien als een eerbetoon aan zijn schrijfmachine.
Auteursrechtelijk beschermd