De garderobe van de keizer
Vervolg van pagina 3
een student in de filosofie zal er niet in te rade gaan om iets over Wittgenstein te weten te komen, maar wel om iets over Roland Barthes, Karel Mannheim of Fernando Pessoa. Hij zal ook nooit gehoord hebben van de Duitse filosoof en socioloog Arnold Gehlen (ik ook niet), of van de mathematicus Izrail M. Gelfand, de fysicus Murray Gell-Mann. Wel van Kamerlingh Onnes, want dat is een Nederlander. Wat dit betreft is de Dictionary genereus en treft men er dus de namen van Mondriaan, Huizinga, J.J. Oud, Schillebeeckx, Johan Brouwer, Rietveld, tussen Picasso, Oskar Schlemmer, John Osborne, David Hockney, Le Roy Ladurie, Isherwood. Harold Pinter, Nurejev, Coco Chanel, Graham Greene. Dit zijn familiaire namen, maar voor de bepaling van het bewustzijn van de twintigste eeuw behandelen Bullock en Woodings óók John Maynard Keynes, Gustave Klimt, Franz Kline (abstract-expressionistisch schilder), Robert Walser, de fotografe Diane Arbus, de historicus Gerhard Ritter, David Riesman, Ben Shahn, Servan-Schreiber enzovoort.
Bullock en Woodings vatten het moderne denken dus ruim op, het gaat hun om mensen en ideeën met een zekere ‘impact on the minds and imaginations of the twentieth century’. Het is begrijpelijk dat ze zich dan afgevraagd hebben of Marilyn Monroe en Charles Chaplin daar ook bij gerekend kunnen worden, en ze hebben de vraag terecht met ja beantwoord, de een omdat zij ‘presents an ideal of sexual delight and flamboyance’, de ander vanwege een reeks van vaardigheden, waaronder ‘considerable writing gifts’. Bullock en Woodings hebben gelijk als ze zich afvragen of men in enige andere taal een biografisch woordenboek kan vinden waarin men achter elkaar de kinderpsycholoog Piaget, de bioloog die de pil uitvond Pincus en de moeder van Peter Rabbit Beatrix Potter vindt vermeld.
De Dictionary of Modern Thinkers is een garderobe van de keizer van de twintigste eeuw en het is een genoegen erin te lezen. Het is pure paralogie en desirologie die in de twintigste eeuw bedreven is, woorden die ongetwijfeld in de volgende druk van The Dictionary of Modern Thought opgenomen zullen worden.
■
P.S. After Everything teruggevonden. Schrijver: Roland N. Stromberg, ondertitel: Western Intellectual History Since 1945, St. Martins Press, New York, 1975.