Simon Vestdijk
Vervolg van pagina 7
de virtuoze roman Meneer Vissers Hellevaart heeft geschreven. Wie zo'n werk schrijft moet veel van Freud gelezen hebben. Die kennis duikt voortdurend in de vroege verhalen op. In het verhaal Droom bijvoorbeeld probeert een jongen in een droom zich van de aarde te verheffen en op die manier met zijn vader te rivaliseren met alle castrerende angsten van dien. In weer andere verhalen is het belangrijkste aspect van de psychoanalyse, de doorwerking van de kindertijdervaring in het leven van de volwassene, een centraal thema.
Na het lezen van De grenslijnen uitgewist blijft de vraag over: waarom heeft Vestdijk nagelaten deze verhalen te bundelen? In de meeste gevallen lijkt me het antwoord duidelijk: de kwaliteit ontbrak. Dat gaat niet op voor het verhaal Joejie, waarvan de thematiek doet denken aan Albees Who is afraid of Virginia Woolf, voor het Willink-achtige verhaal Het litteken en zeker niet voor het fascinerende verhaal Het dagboek van 't witte bloedlichaampje. In die laatste drie verhalen heb je als lezer het idee dat er een schrijver aan het woord is met een persoonlijke mythe, een geheel van obsederende gevoelens en gedachten, die centraal staan bij het schrijven. De andere verhalen zijn alleen voor de Vestdijk-fans van belang: te veel heeft de schrijver hier geparasiteerd op de literatuur van zijn favoriete auteurs.
■