De Vorsterman Bijbel

[p. B1r]

§ Den kersten lesere saluyt.

GHelijck als hier voortijts ende noch heden op desen dach dye Hebreeusche en laten nyemant toe haer scriftuer te lesen, ende te leeren, oft te interpreteren, dan oude ende in alderley scriften gheexerciteerde meesters, ende gheureesde mannen, ende dat bysonder in sommighe boecken des ouden testaments, te weten int eerste boec Moyses, ende bisonder aengaende die eerste drie capittelen. Ende ooc dat boeck van Salomon datmen heet Cantica canticorum: ende het eerste capittel van Ezechielis boeck. Ende voort aen van het .xliiij. capittel tot dat eynde toe, ende dat daer om, want in dese voorgenoemde boecken zijn groote ende onbegrijpelijcke verborgentheden, oft misterien: te weten, vander ongrondelijcker ende onbegripelijcker drieuuldicheyt, ende ander verborgentheden van het gelooue, de welcke die gemeyne menschen lesende ende niet verstaende, ende nochtans door vermetentheyt willende verstaen vallen in menigerley erruer, dwalingen ende ketterijen. Des gelijcs int nieuwe testament ende bisonder in S. Pauwels brieuen, zijn (gelijc als Sinte Peter seyt) veel swaer dinghen te verstaen ende te begripen: welcke nochtans als hi seyt die ongeleerde ende die wanckelbare int gelooue sullen verkeeren tot haer verdoemenissen. Daer om ghelijc als twoort gods te hooren liet Christus Iesus alle menschen toe, also dat te beduden ende wt te leggen oft te preken en liet hi nyemant toe dan zijn Apostelen oft haer nauolgers welck hy bewijst op veel plaetsen, als hi seyt dattet haer gegeuen was die scrift te verstaen, ende haer verborgentheyt, maer den scharen wast gegeuen in parabolen. Ende bisonder bewijst hy dit in die miraculen des vermenichfuldincks des broots als hy die broodekens selue gebenedijt maer geeftse zijn discipulen ende Apostolen om voort die menichte daer af te spisen, ende haer voor te setten. Het broot onser sielen is dat woort gods. Dit gebenedijt god want hi dat selue gesproken heeft door sinen sone Iesum Christum, ende gheuet sinen Apostolen ende nauolgers der Apostolen om dat den gemeyn volc aen te dienen. Daer om so wie die heylige scrift wil lesen, die lese die met dier meyninghen dat hi daer wt wil beter werden dan hi is. Ende als hi daer in lese, Ten si dat ghi penitencie doet, ghy sult alle vergaen, so stelle hem tot penitency. Ende als hi leest, So wie na mi wil comen, die loechene hem seluen, ende neme zijn cruce ende volge mi na, die arbeyde dat te doene. Ende als ghi in .S. Pauwels brieuen hoort ende leest. En wilt niet dwalen: noch bordeelbrocke, noch roeuer, noch dronckaert en sal ontfangen die erue des eewighen leuens, pooget met alder neersticheyt oncuysheyt, onrechtueerdicheyt, dronckenschap te schouwen, ende aldus sal v dat woort gods leuendich maken. Ist dat ghijt niet en leest dan wt curioosheyt, ende wt eygen nueswisicheyt wilt v vermeten die misterien ende verborgentheyt te verstaen vander scrifturen het sal v dooden ende werpen in menigerley ketterien ende errueren. Wy dan aenmerckende dat groote abuys dat heden is int drucken ende bisonder inder hyliger scrift als si nv ghedruct wert met valschen glosen, dan met schadeliken ende feninigen prologen, als nv ghemenget wert, het welcke gods woort is almachtich, met ydelen ende opgeblasen woorden der menschen, nv dat ouersettende na dese translacie dan na die, ende niet soeckende int ouersetten die warachticheyt der sentencien, maer alleene die schoonheyt ende ydelheyt der woorden. Als nochtans Sinte Pauwels seyt dat zijn predicatie niet en was in woorden des menscheliken wijsheyts, maer in crachte ende bewisinghe des gheests. So hebben wi dan om alle nieuwicheyt ende valscheyt inder scriftueren te schouwene, noch cost noch arbeyt ghespaert om dat nieuwe Testament wt te gheuen, met alder neersticheyt ende vlijt gecorrigeert, na die translacie die ouer al kerstenrijc int latijn inder heyliger kercken wert ghesongen, ghelesen, ende gheprediket. Die welcke vastelic ende sonder twifel toe gescreuen wort Sint Hieronymo. Want ghi dan dat leuende woort gods nv puerliken hebt int duytsche alst die heylighe kercke die daer is (ghelijc als Sinte Pauwels seyt) een vasticheyt ende een colomne des warachticheyts heeft int latijn, coopt ende leest. Ende weet seker wat ghi daer in leest dat onse salichmaker Christus Iesus heeft ghedaen ofte geleden dat heeft hi (ghelijck Sinte Peeter seyt) gedaen ende geleden, om dat ghi zijn voetstappen soudt nae volgen.

§ Hier na volghet Sinte Mattheus Euangelie.