De Vorsterman Bijbel
(ca. 1528-1531)–Anoniem Vorsterman Bijbel– Auteursrechtvrij1Ga naar margenoot+INden hondersten ende negen ende veertichsten iaer, bekende Iudas dat Antiochus Eupator met eender menichte teghen Tioetsche landt quam, | |
2ende met hem Lysias die procuruer, ende prouoost der saken, hebbende met hem hondert ende thien duysent voetganghers, ende oock vijf duysent rosuolcs, vier ende twintich elephanten, ende drie hondert waghenen met crommen sprieten. | |
3Menelaus mengde hem daer ooc mede, ende met grooter bedriechlicheyt badt hi Antiochum, nyet voor des lants salicheyt, maer hopende datmen hem tot tprinschap stellen soude, | |
4Maer die coninck der coninghen verwecte Anthiochus moet teghen den sondaer, ende Lysias hem in gheuende, Ga naar margenoot+ dat dese die sake van alle quaden was, beual hi (gelijck si dat voor een ghewoonte hebben) hem te vangen, ende in die selue plaetse te dooden. | |
5In die selue plaetse was een thorren van vijftich cubitus, hebbende alomme eenen asscen hoop, Dese hadde een afsien nederwaerts | |
6Daer af, dede hy desen dief der heyligher plaetsen in die asschen worpen, ende die dreuen hem alle ter doot waert, | |
7Ga naar margenoot+Ende met sulcker wet gebuerdet den ouertreder der wet te steruen ende Menelaum ter aerden niet ghegheuen te worden, | |
8ende dat waerlijc rechtuaerdelijc ghenoech, Want om dat hi veel misdaden bedreuen hadde, teghen den outaer Godts, wiens vier ende asschen heilich was, is hi inder asschen doot verdoemt. | |
9Maer die coninck quam | |
[pagina BB4v]
| |
met ongethoomden gedachte, hem den Ioden booser te thoonen, dan zijn vader, | |
10Dwelcke Iudas bekent hebbende, gheboodt den volcke dat si den HERE, nacht ende dach aenroepen souden, dat hi hen nv ooc (gelijc altijt) helpen soude, want si hen ontsagen, | |
11der wet ende des lants, ende des heyligen tempels berooft te worden, ende dat hi tvolc (dat welcke nv onlancks sinen adem weder een weynich verhaelt heeft) niet weder en soude laten onderworpen worden den blasphemigen Ga naar margenoot* nacien) | |
12Ga naar margenoot+Als si dit al te gader deden, ende si drie dagen gestadelijc ter aerden neder ghestrect, vanden HERE ontfermherticheit met weenen ende vasten baden, so vermaendese Iudas, dat si hen bereyden souden, | |
13Hi dacht metten ouders, eer die Coninck dat heyr totten Ioetschen lande bracht ende eer hi die stadt inname, wt te ghaen, ende den oordeele des HEREN den wtghanc der saken te beuelen, | |
14Aldus Gode der werelt scheppere, die macht alder dinghen geuende, ende die sine vermanende, dat si sterckelijc schermen souden, ende totter doot, voor die wetten, voor den tempel, voor die stadt, voor dat lant, ende borgers staen souden, stelde hy zijn heyr by Modin, | |
15Ende den sinen een teeken der verwinningen Gods ghegeuen hebbende, Ga naar margenoot+ Die alder sterctste ionghen wtghecoren hebbende, soo ghinc hi des nachts tot die coninclijcke zale ende sloech inden heyrleger doot veerthien duysent mannen, ende den meesten der Elephanten metten ghenen die daer op gheseten waren, | |
16Ende si veruulden der vianden leghers metten hoochsten ontsich ende verschrickinghe, Ende als si haer dinghen voorspoedelijc beschict hadden, ghingen si wech, | |
17Maer dit is geschiet als den dach opghinck midts dat hen des HEREN beschermenisse hielp, | |
18Maer die Coninck den smaeck der stoutheyt der Ioden ontfanghen hebbende, pijnde met conste, dye swaerheyt der plaetsen te bestormen, | |
19ende bracht zijn heyr tot Beth sura, Ga naar margenoot+ het welcke der ioden vaste casteel ende bolwerck was, Maer hi wert geiaecht, ghestooten ende vermindert, | |
20Maer Iudas sandt den ghenen die daer binnen waren nootdruft | |
21Rodochus een vanden ioetschen heyre, bootschapte den vianden die verholentheyt, die welcke ghesocht zijnde, gheuaen ende besloten is. | |
22Die coninc hadde weder een reden totten ghenen die in Beth suris waren, ende hi gaf die rechter hant, ende ontfincse, ende trock wech, | |
23ende streedt teghen Iudam, ende hi is verwonnen. Maer doen hi bekende dat Philips, die ghelaten was ouer die saken tot Antiochien, [kolom] wederspannich was, Ga naar margenoot+ was hi verbaest van herten, ende hi badt die Ioden, ende hen onderdanich wordende, swoer hi van allen, dat welcke hen rechtuaerdich dochte, ende versoent zijnde, offerde hi offerhande, Hi eerde den tempel, ende hi sette ghiften, | |
24ende hi omhelsde Machabeum, Ende maecte hem hertoge ende prince van Ptolomaiden, tot Gerrenen toe, | |
25Maer als hi tot Ptolomaiden quam, soo nament die Ptolomensen swaerlijcken, die ouercominge der vrientschappen, die verbolgen waren vreesende, dat hi messchien dat verbont soude breken, | |
26Doen ghinc Lysias opten rechterstoel, ende leyde die redenen wt, ende stilde dat volc, Ende hi keerde weder tot Antiochien. Ende in dier manieren ghinc des conincs reysinghe ende wedercoemste voort. | |
§ Hoe Demetrius door Alchimus insteken ontsteken tegen die Ioden, sandt Nicanorem, om die Ioden te dooden, Nicanor streedt teghen Simonem. |