De Vorsterman Bijbel

§ Dat .xij. Capittel.

[p. BB3v]

1

⁺ALs dit verbont gemaect was, so troc Lisias totten Coninc, maer die Ioden gauen hen totten ackerwerc,

+ A

2

Maer die andere die waren bliuen sitten Timotheus ende Apollonius Genneijs sone, ende oock Hieronimus, ende dye hoouaerdighe Demophon, ende Nycanor, dye prince van Cypers, en lietense niet in stillicheyt noch in ruste leuen,

3

Die Ioppiten hadden aldusdanigen quaden daet bedreuen, ende baden den Ioden metten welcken si woonden, dat si met huisurouwen ende kinderen in die bootkens souden gaen dye si bereyt hadden, als ofter gheen viantscap tusschen hen luyden geweest en hadde,

4

Aldus nae die gemeyn besluitinge ende ordinancie der stat hen ooc te wille zijnde, ende om des vreedts wille, van gheenen dingen quaet vermoedende, als si in die diepten waren voort gegaen, so en lieten si daer niet min dan twee hondert ondergaen.

5

Als Iudas vernam dat dese wreetheyt aen die menschen zijns volcs was gedaen, so beual hy den mannen die met hem waren, ende God den rechtuaerdigen rechter aengeroepen hebbende,

6

quam hi teghen die dootslagers der broeders, ende aenstac des nachts heymelijc die hauene, ende verbrande die bootkens, maer die vanden viere ontulucht waren, dye verdede hy metten swaerde,

7

Ende doen hi dese dingen aldus gedaen hadde, ⁺ so ghinc hi wech, als oft hi wederkeeren soude, ende alle die Ioppiten wtwortelen

+ B

8

Maer doen hi vernam dat die te Iamnie waren, desgelijcs wilden den Ioden doen die met hen woonden,

9

so ouerquam hy den Iamniten snachts, ende aenstac die hauen metten schepen, also dat dat licht des viers te Hierusalem openbaerde, van tweehondert ende .lx. stadien,

10

Ende als si negen stadien van daer waren gegaen, dat si tot Timotheum souden reysen, so streden tegen hen vijf duysent mannen van Arabien, ende vijf hondert rosuolcs.

11

Ende doen den strijt machtich wert, ende met Gods hulpe voorspoedelijc vergaen was, die ander ouer ghebleuen van Arabien verwonnen zijnde, begeerden van Iuda datmen hen die rechterhant soude gheuen, belouende, dat si weyden souden geuen, ende in anderen saken profitelijc souden zijn.

12

⁺Iudas meynende dat si in velen warachtelijc orbaerlijc souden zijn, beloefde den vrede ende die rechter handen ontfaen hebbende, ghingen si tot haeren wooninghen,

+ C

13

Ende hy ghinc oock tot eenderhande vaste stadt, met bruggen ende mueren omset, die bewoont wert van scharen der ghemeynder heydenen, dye Casphin genoemt wert,

14

Maer die daer binnen waren, betrouwende in die vasticheyt der mueren, ende in die ghereetschap der prouanden [kolom] deden slappelijcker, tergende Iudam met vloeckingen, ende blasphemeerden, ende spraken, dat onbetamelic was,

15

Machabeus aengeroepen hebbende, den grooten prince der werelt, dye inden tijden Iesu, Hiericho sonder oorloochs rammen, ende sonder beheyndighe schransen ende bolwercken nederwerp, beliep dye mueren fellijc,

16

ende die stadt door den wille des HEEREN ghewonnen hebbende, dede hi ontallike dootslagen, also dat dat biligghende staende water, dat twee stadien breet was, scheen te vloeyen vanden bloede der ghedooder.

17

Van daer trocken si seuenhondert ende vijftich stadien, ende quamen in Characa, tot dye Ioden, diemen Tibianei hiet,

18

ende si en creghen Timotheum in dier plaetsen niet, ende gheen sake daer volbracht hebbende, ⁺ quam hy weder, ende liet die stercte in een ander vaste plaetse.

+ D

19

Maer Dositheus ende Sosipater, die met Machabeo leytsmannen waren, verdeden die van Timotheo in die stercke plaetsen verlaten waren, thien duysent mannen,

20

Ende Machabeus stelde in ordinancie om hem sesduysent mannen, ende ghestelt zijnde by rotten trock hi voort tegen Timotheum dye met hem hondert ende vijf ende twintich duysent voetknechten, ende twee duysent ende vijf hondert rosuolcs hadde.

21

Ende doen Timotheus vername Iudas toecoemste, soo sandt hi voor die wiuen ende kinderen, ende die ander ghereeschap totter besetter plaetsen, geheeten Carnion, Want het was onwinlijc ende swaer, daer toe te comen, om die enghicheden der plaetsen,

22

Ende als Iudas eerste rot openbaerde, so quam den vianden vreese in, wt der tegenwoordicheyt gods, die alle dingen aensiet, ende werden vluchtich, deen na den anderen, also dat si meer vanden haeren neder werden geworpen, ende metten slagen haerder swaerden gecrenct werden.

23

⁺Ende Iudas dede crachtighe naersticheyt om die ongeestelijcke te pijnigen, ende hi werp wt hen dertich duysent mannen neder.

+ E

24

Maer Timotheus selue viel in die deelen Dosithei ende Sosipatris, ende hy begheerde met vele ghebeden, datmen hem leuende soude laten gaen, om dat hi vele wten Ioden ouders ende broeders hadde, dye met zijnder doot bedrogen souden worden,

25

Ende als hy seker gheloof ghegeuen hadde, dat hise weder seynden soude, so hem gheset was, so lieten si hem ongequetst gaen, om der broeders salicheyt.

26

Iudas is weder gheghaen van Carnon, ghedoot hebbende vijf ende twintich duysent mannen.

27

Nae deser vlucht ende doot-

[p. BB4r]

slach, verlegherde hy zijn heyr tot Ephron waert, een vaste stadt, in die welcke een menichte der verscheiden heidenen woonde, ende vrome iongen voor die mueren staende, ende weerden hen naerstelic. In dese stat waren veel behendige schutters, ende daer was ghereeschap der geschutten,

28

Maer als si den almachtigen aengeroepen hadden die met zijnder machten die crachten der vianden breket, so wonnen si die stat, ende wt dien die daer binnen waren, werpen si vijf ende twintich duysent neder.

29

Van daer so ghingen si totter Scyten stat, die ses hondert stadien van Ierusalem was.

30

Ende als die Ioden die bi die Scytopoliten waren, tsamen ghetuychden, ⁺ dat si goedertierlijc ghehandelt waren ooc inden tijt der onsalicheit, dat si beleefdelijc met hen gedaen hadden

+ F

31

dancten si hen, seggende, ende ooc vermanende, dat si ooc voort aen goedertieren tot haeren geslachte souden zijn, soo quamen si tot Ierusalem, als den hoochtijdelijcken dach der weken aenstaende was.

32

Ende na den vijfsten dach (diemen Sinxen heet) trocken si wech tegen Gorgiam, der Edomiten prouoost,

33

Ende hi trock wt, met drie duysendt voetknechten ende vier hondert rosuolcks,

34

Ende als si streden, so gheuielt datter luttel Ioden vielen.

35

Maer Dositheus een reysiger van Bachinoris een sterc man, hielt Gorgiam, Ende doen hi hem leuende vangen wilde, soo viel tot hem in een reysiger van Thracien, ende hiw zijn scouder af, ende also ontuluchte Gorgias in Maresa,

36

Ende als die ghene die met Esdrin waren lange vochten, aenriep Iudas, den HERE tot eenen hulper den vermoeiden ende eenen leydere des oorloochs te worden,

37

beginnende met vaderlijcker stemmen, ende met lofsangen die roepinge verheffende, iaechde hi Gorgias ruyters die vluchte aen.

38

Ende Iudas vergaderde zijn heyr, ende quam in die stadt Odollam. Ende als den seuensten dach ouerquam, so reynichden si hen, na die ghewoonte. Ende in die selue plaetse hielden si den Sabboth.

39

⁺Ende des naesten daechs quam Iudas metten sinen, op dat hi die lichamen der verslagender wech soude nemen, ende dat hise metten ouders, in die vaderlijcke grauen soude setten,

+ G

40

Ende si vonden onder die verslaghen luyden, ⁺ rocken vander afgoden ghiften, die bi Iamniam waren, vanden welcken die wet den Ioden verbiet, Aldus werdet hen allen openbaer, dat si om deser saken wille verslaghen waren,

+ deut. vij.d

41

Hieromme gebenediden si alle des HEREN rechtuaerdige oordeel, die die verborgentheden openbaer hadde ghemaect,

42

Ende also totten ghebeden ghekeert, baden si dat [kolom] die misdaet die geschiet was, vergeten soude worden. Ende die alderstercste Iudas vermaende dat volc, dat si hen sonder sonden souden houden, voor oogen siende die dingen die gesciet waren voor der ghenen sonden die verslagen waren,

43

Ende een hantreyckinge gedaen zijnde, sant hi te Ierusalem twaelf duysent dragmen siluers, om een offerhande gheoffert te worden, voor der dooder sonden, wel ende geestelijc vander verrisenisse denckende.

44

Want en hoepte hi niet, dat die verslagene verrisen souden, so soudt ouertallich ende ydel schinen, voor die dooden te bidden,

45

Maer want hi mercte, dat die ghene die met goddiensticheit die slapinge ontfangen hadden, die alder beste ghenade souden hebben opgheleit,

46

Hieromme is die denckinge voor die gestoruene te bidden heylich ende salich, op dat si van haeren sonden ontbonden souden worden.

§ Hoe Antiochus tegen tioetsche lant quam, Ende hoe Menelaus die ouertreder gedoot wert, ende hoe Iudas van Antiocho vier duysent doode, ende Antiochus met sinen Elephanten verwonnen zijnde gaf Iude Ptolomaiden, die Ptolomensen nament qualijc.