De Vorsterman Bijbel

§ Dat .v. Capittel.

1

⁺IN dien seluen tijt bereyde Antiochus zijn tweede reyse in Egypten,

+ A

2

Tgheuiel ouer alle die stad van Ierusalem, datmen veeertich daghen, rosuolck door die locht sach rijden, hebbende ghulden cleederen ende pijcken ghelijck ghewapende bataelgien,

3

ende den loop der paerden bi oordinen gestelt, ende dat si bi na deen tegen den anderen quamen, ende die beweginge der schilden ende der behelmder menichte met blooten wtgetogenen swaerden, ende tschieten der geschutten, ende der ghuldenen wapenen schijnsele ende alle manieren van pantsieren,

4

Waerom dat si alle baden, dat dese vremdelike dingen ten besten vergaen moesten

5

Maer alsser een valsch gerucht wt gegaen was, Als dat Antiochus gestoruen soude zijn so nam Iason niet min dan dusent mannen tot hem, ende liep die stadt haestelijck, ende die borgers vlogen tsamen totten mueren, Ende ten laetsten als hi die stadt ingenomen had, so vloot Menelaus op die borcht,

6

Maer Iason en spaerde zijn borgeren niet, inden slach, noch hi en gedacht niet den voorspoet tegen die magen dat dalder meeste quaet is, meynende, dat hi der vianden, ende niet der borgeren victoriosen roof soude nemen,

7

Maer dat hooge priesterscap en vercreech hi niet, Maer deynde zijnder lagen ontfinc hi met bescaemtheyt, ende vooruluchtich ghinc hi weder in Ammaniten

8

Ten laetsten wert hi tot verderffenisse zijns selfs besloten, ⁺ van Aretha, der Araben tyran, vliende van deen stadt in dandere, allen menschen hatelijc, als een vluchtige afualler vanden wetten, ende verfouwelijc als des lants ende der borgers viant, is hi wtgestooten in Egipten,

+ B

9

Ende dier daer vele wt haeren vaderlande hadde verdreuen, verghinc in vremde landen ende trock tot Lacedemonien, als die daer toeulucht soude hebben, om zijns maeschaps wille,

10

Ende dier daer veel onbegrauen wech hadde geworpen, die wert selue onbeclaecht ende onbegrauen wech geworpen, ende en besichde noch vremde begrauinghe, noch en was zijns vaderlijcs grafs niet deelachtich,

11

Dese dingen aldus gesciet zijnde, vermoede de [kolom] conick, dat die Ioden tgeselscap laten souden ende hierom wt Egypten reysende, heeft hi de stadt met fellen moede van wapenen in genomen,

12

Ende hi beual sinen ruyteren, al doot te slaen, ende niet te sparen die ghene, die hen teghen quamen, ende door die huysen beclimmende, die luyden wreedelijc verdoen.

13

Aldus geschiedender dootslagen der iongers ende der ouders, ⁺ ende der wiuen, ende kinderen vernielinge, ende doodinge der maechden, ende cleynder kinderkens,

+ C

14

Binnen die geheel drie dagen warender tachtentich duysent doot geslagen, veertich duysent geuangen, ende niet min vercocht,

15

ende dit en is nit genoech, Hi derstede ooc inden tempel gaen, die heyliger is dan alle dat lant, met Menelao, die hem leyde, die een verrader der wetten ende des lants was,

16

ende nemende die heylige vaten met sinen misdadigen handen, die van anderen coningen ende steden geset waren tot vercieringe der plaetsen, ende ter eeren, die taste hi onwaerdelijc aen, ende besmettese.

17

Aldus Antiochus al heel wten sinne, en aenmercte niet dat God een luttel gram was, om die sonden der ghenen die in die stadt woonden waerom dat omtrent der plaetsen versmadinghe gheuiel,

18

Anders waert dat si niet in veel sonden bewonden en hadden geweest, so soude hi ooc ter stont daer comende sekerlijc gegheeselt ende achterwaerts ghestooten hebben gheweest, van zijnder stoutheyt gelijc Heliodorus die van Seleuco den coninc ghesonden was, om die schatcamere wt te roouen.

19

☞ Maer waerachtelijc God en heuet tvolck, om der plaetsen wille niet vercoren maer die plaetse, om des volcs wille,

20

Daerom is die plaetse selue ooc mede deelachtich ghemaect des volcs quaet, Maer namaels sal si gesellinne der goeden worden, Ende die in die gramschap des almachtighen Gods verlaten is, sal weder metter versoeninge des grooten gods metter alderhoochster eere verheuen worden.

21

Aldus Antiochus m. ende achthondert ponden wten tempel genomen hebbende, ⁺ is hi weder snellijc na Antiochien gereyst, meynende van hoouaerdicheyt, dat hi die aerde daer toe soude brengen, datmender te schepe soude moghen varen, ende die zee, datmen daer ouer ghaen soude, om die verheffinge zijns herten.

+ D

22

So liet hi Prouoosten, om dat volc te quellen, Tot Ierusalem liet hi Philippum, die te Phrigien geboren was, die wreeder van zeden was, dan die ghene selue daer hi af ghestelt was.

23

Maer in Garizim liet hi Andronicum ende Menelaum, die welcke den borghers

[p. AA5v]

swaerdere vielen dan dander borgers

24

Ende doen hi tegen die Ioden gesedt was, so sandt hi den hateliken prince Appollonium met een heyr van twee ende twintich duysent mannen, hem gebiedende dat hise, al doot soude slaen, die van volcomenen ouderdom waren, Ende die vrouwen ende iongelinghen, ende maechden te vercoopen,

25

Als hi te Ierusalem ghecomen was, vrede veynsende, rustede hi totten heylighen Sabboths dach toe, Ende als die Ioden doen vierden, soo gheboot hi den sinen, die wapenen te nemen,

26

Ende hi verdedese alle te samen wreedelijcken, die totten aenschouspele ghecomen waren, Ende die stadt metten ghewapenden doorloopende, doodede hi een groote menichte,

27

Maer Iudas Machabeus die die tiende man was, was besiden afgegaen in een woeste plaetse, ende daer leyde hi zijn leuen, metten sinen in die berghen, onder die wilde dieren, ende etende spijse des hoys, soo woonden si daer, op dat si der besmettingen niet deelachtich en souden zijn.

§ Hoe die Coninck sandt, dat die Ioden gedoot souden worden vander wet, ende den tempel te besmetten, Ende hoe die Ioden ghedwongen werden den afgoden te offeren, Hoe dat twee vrouwen met die kinderkens ghepijnicht werden.