De Vorsterman Bijbel

§ Dat .xi. Capittel.

1

⁺ENde die coninc van Egipten vergaderde een heyr, gelijc den zande vander zee dat opten ouer leyt, ende veel schepen, ende pijnde hem Alexanders rijck te winnen, met bedroch ende dat tot sinen rijcke toe te doen.

+ A

2

Ende hi troc wt in Sirien met vredelijcke woorden, ende si openden hen die steden, ende quamen hem te gemoete, Want die coninc Alexander hadde beuolen, datmen hem te gemoet gaen soude, om dat hi zijn zweer was.

3

Ende als Prolomeus int stat quam, so leyde hi hoeders, in elcke stadt van

[p. Z6r]

crigers.

4

Ende doen hi bi Azoten quam, so thoonden si hem, hoe Dagons tempel verbrant was metten vier, ende Azoten ende al dat ander dat verdoruen was, ende der ghenen lichamen die aldaer verslagen waren, hoe si geworpen waren in die grauen die bi den wech waren,

5

Ende si seiden den coninc dat Ionathas dit dede, om dat si hem vermaken wouden tegen den coninc met haet, Ende die coninc sweech.

6

Ende Ionathas troc den coninc te gemoet met heerlicheit in Ioppen, Ende si groeteden deen den anderen, ende sliepen daer

7

En Ionathas troc metten coninc totter riuiere die Eleutherus hiet, ende keerde weder in Ierusalem.

8

Ende die coninc Ptolomeus behielt heerschappie vanden steden tot Seleuthiam neuen der zee, ende hi dachte quaden raet teghen Alexandrum,

9

⁺Ende hi sandt legaten tot Demetrium seggende, Coemt laet ons een sonderlinc verbont met malcanderen maken, ende ic sal v mijn dochter gheuen, die Alexander heeft, Ende ghi sult regeren in ws vaders rijck,

+ B

10

Want mi zeer berouwet dat ic hem mijn dochter gegeuen heb Want hi heeft gearbeyt, om mi te dooden,

11

Ende hi lachterde hem, om dat hi zijn rijc begeerde te hebben,

12

Ende hi nam Alexandro zijn dochter, ende gafse Demetrio, Ende veruremde hem van Alexandro, ende zijn viantscap wert openbaer

13

Ende Ptolomeus troc in Antiochien, ende sette de twee croonen op zijn hooft, van Egipten ende van Asien,

14

Ende die coninc Alexander was in Cicilien tot dien tijden, Want tvolc van die plaetsen was hem wederspannich.

15

Ende Alexander verhoorde dit, ende quam tegen Ptolomeum ten strijde, Ende die coninc Ptolomeus bracht zijn heyr wt ende quam tegen hem met machtiger hant, ende hi veriaechde hem,

16

Ende Alexander vloot in Arabien, dat hi hem daer behouden soude, Ende die coninc Ptolomeus wert verheuen,

17

ende Zabdiel die coninc van Arabien sloech Alexander thooft af, ende sandt Ptolomeo.

18

Ende die coninck Ptolomeus sterf in den derden daghe, Ende die ghene die in die beurijtste steden waren, werden gedoot vanden genen die inden heyrleger waren.

19

Ende Demetrius regeerde int honderste ende seuen ende tseuentichste iaer.

20

In dien daghe vergaderde Ionathas, die binnen den Ioetschen landen waren, dat si die borcht bestrijden souden, die binnen Ierusalem was, ende si maecten daer veel bolwercken tegen,

21

Ende eenige quade mannen die haer volc beniden, trocken totten coninc Demetrium, ende seiden hem, dat Ionathas die borcht beleit hadde,

22

Ende doent die coninc hoorde, so wert hi toornich, ende quam ter stont tot Ptolomaidem, ende screef Ionathe, dat hi die borcht niet en beleide, Maer dat hi haestelic tegen [kolom] hem quaem spreken,

23

Doen Ionathas dat hoorde, geboot hi datmen voor die borcht soude bliuen liggen, Ende vercoos vanden ousten van Israel, ende vanden priesteren wt, ende settede hem seluen in den vaer,

24

Ende nam gout ende siluer, ende conincs cleet, ende veel ander iuweelen, ende troc wech totten coninc tot Ptolomaidem, ⁺ ende hi vant gracie voor hem,

+ C

25

Eenige quade luyden van sinen volcke claechden ouer hem.

26

Ende die coninc dede hem, also si hem ghedaen hadden die voor hem waren, Ende verhief hem voor allen zijnder vrienden aensicht,

27

ende hi gaf hem dat opperste priesterschap, ende alle dat goet dat hi te voren hadde, Ende maecte hem prince van sinen vrienden,

28

Ende Ionathas begeerde vanden coninck, dat hi Tioetsche lant ende die drie steden die daer toe geleit waren, dat is Samarien ende haer palen, vri sonder tribuyt maken woude, Ende hi beloefde hem drie hondert pont siluers,

29

Ende die coninc consenteerdet, Ende haf Ionathe brieuen van alle desen, die aldus hielden,

30

Die coninc Demetrius, sinen broedere Ionathe, ende den Ioetschen volcke, saluit,

31

Wi hebben tot v gesonden dat wtscrijft der brieuen die wi Lasteni onsen vadere gescreuen hebben, van v, om dat ghijt weten soudt.

32

Die coninc Demetrius, sinen vadere Lasteni, saluyt,

33

Dat Ioetsce volc onse vrienden, ende die houden dat rechtuaerdich is, Voor ons hebben wi genomen wel te doen om die goetwillicheyt die si tot ons hebben

34

daerom hebben wi hen gegeuen, alle dat Ioetsche lant, ende die drie steden Lidam, ende Ramatha die tot Tioetsche lant geleit zijn, van Samarien ende alle tlant daer omtrent, datmen versceide al die ghene die offerhande doen in Ierusalem, voor dat goet, dat die coninck alle iaer van hen ontfinc, ende voor die vruchten vanden lande ende vanden oefte,

35

Ende die ander die ons toebehooren van thienden, ende van tribuyten, daer af verlaten wise, van desen tijt aen, ende ooc die soutkeeten, ende die croone diemen ons brochte,

36

dit gheuen wi hen alle, ende van desen en sal hen niet gebroken worden, van nv ende tot allen tijden hier na,

37

⁺Daerom maket nv een wtscrift hier af, Ende men gheuet Ionathe, ende legget opten heyligen berch, ende in een heerlike plaetse.

+ D

38

Ende doen Demetrius sach, dattet lant in zijn aenschouwen stille was ende dat hem niemant en wederstont, so liet hi zijn heyr gaen, elc in zijnder stadt, Sonder dat vremde heyr, dat hi verghadert hadde, vander heydenen eylanden, Ende alle zijns vaders heyr was hem viant,

39

want Triphon was een, die te voren van Alexanders side was,

[p. Z6v]

Ende hi sach dat alle theyr murmureerde tegen Demetrium, ende hi trac tot Emalchuel den Arabijt, die Antiochum Alexanders sone voede,

40

ende hi leyde hem aen, ende badt hem, dat hi hem leuerde Antiochum, op dat hi zijns vaders stede regeren soude, Ende hi seyde hem, wat Demetrius gedaen hadde, ende die viantscap van sinen heyren tegens hem, Ende hi bleef daer veel dagen,

41

Ende Ionathas sandt tot den coninc Demetrium, dat hi die ghene wtworpen soude die in de borcht waren in Ierusalem, ende die in de vaste steden waren, want si vochten op Israel.

42

Dnde Demetrius sandt tot Ionathan, ende seide, Ic en sal niet alleen dit doen, Maer ic sal v verheffen ende uwe volc, met heerlicheit, alst tijt is,

43

Daeromme suldy nv wel doen, Ist dat ghi mi mannen sendet tot hulpe, want alle mijn heyr is wech getrocken,

44

⁺Ende Ionathas sandt hem tot Antiochien drie duisent starcke mannen, Ende si quamen tot den coninc, Ende die coninc hadde genoechte in haerder coemst,

+ E

45

Ende die ghene die inder stadt waren, vergaderden hondert duisent ende .xx. duysent mannen, ende wouden den coninc dootslaen.

46

Ende die coninc vloot in zijn zale, ende die vander stadt beleiden de straten vander stadt, ende begonsten te vechten,

47

Ende die coninc riep die Ioden tot hulpe, ende si vergaderden alle tot hem, ende si stroiden hen al die stadt door,

48

Ende si versloegen in dien dage, hondert duisent mannen, ende si ontstaken die stadt ende wonnen veel roofs in dien dage, ende si verlosten den coninc.

49

Ende die ghene die vander stadt waren sagen, dat die Ioden die stadt te wille hadden, ende werden kranc van moede ende riepen aen den coninc al biddende ende seiden

50

Geeft ons vrede, ende laet de Ioden ophouden te vechten op ons, ende op die stadt,

51

Ende si werpen haer wapenen af, ende si maecten vrede. Ende de Ioden werden verheuen voor den coninc, ende voor alle die in zijn rijc waren, ende werden vermaert int rijcke. Ende si keerden weder te Ierusalem ende hadden veel roofs.

52

Ende die coninc Demetrius sadt in den throon van sinen rijcke, ende tlant bleef stille in zijn aenschouwen,

53

⁺Ende hi loocht al dat hi geseit had, ende veruremde hem van Ionathan, ende hi en vergelde hem niet na die weldaden die hi hem gedaen hadde, maer hi quelde hem zeere.

+ F

54

Hier na keerde Triphon weder, ende Antiochus met hem, dat een kint ende een iongelinc was, Ende hi regeerde ende sette die croone op zijn hooft,

55

Ende alle die heyren vergaderden tot hem, die Demetrius hadde laten ghaen, ende streden teghen hem, Ende hi vloot ende keerde den rugge,

56

Ende Triphon creech die Eliphanten, ende wan Antiochien,

57

Ende Antiochus die iongelinc screef Ionathan ende seide, Ic geue v dop-[kolom]perste priesterschap, ende ic sette v ouer die .iiij steden, om dat ghi van des conincs vrienden wesen soudt,

58

Ende hi sondt hem ghulden vaten ten dienste, ende ghaf hem macht wt gout te drincken, ende met purpur te cleeden, ende eenen gulden halsbant te draghen,

59

Ende hi maecte Simon sinen broeder, prince van den lande van Tyro, tot den lande van Egypten toe.

60

Ende Ionathas trock wt, ende voer door die stede ouer die rieuiere, ende al dat heyr van Syrien verghaderde tot hem tot hulpe, Ende hi quam in Ascalon, ende si quamen wt der stadt hem eerlijc tegen,

61

Ende hi troc van daer wech tot Gazam, ende die van Gaza sloten haer stadt, ende hi beleidese, ende de steden die daer omtrent waren, verbrande hi ende roofdese,

62

Ende die van Gaza baden Ionathan, om vrede, Ende hi gaf hen vrede, ende nam tot ghijsel haer kinderen ende sandtse tot Ierusalem, ende doorwandelde dat lant van Damascum.

63

Ende Ionathas hoorde, dat Demetrius princen ouerbrakich waren geworden, in Cades, dat in Galileen is met veel heyrs, om dat si hem afdoen wouden, van des rijcs profitelike saken,

64

ende hi trock teghen hen, Maer hi liet sinen broeder Simon binnen die lantschappen,

65

Ende Simon troc tot Beth suram waert, ende bestreetse veel daghen, ende beslootse.

66

Ende si heyschten vrede van hem, ende hi ghaf hen vrede, ende hi verdreefse daer wt, ende hi wan die stadt ende leyde daer ruyters binnen.

67

⁺Ende Ionathas ende zijn heyr troken tot den water Genezar, ende voor den dage waecten si in die velden van Azor,

+ G

68

Ende siet der vremden heyren quamen hen te ghemoet, opten velde, ende si leyden na hem lagen, in die bergen Maer Ionathas troc hen teghen,

69

ende die lagen vertrocken van haer steden, ende si streden

70

Ende alle die van Ionathas side waren die vloden, ende niemant van hen luiden en bleef bi hem, dan Mathathias Absolomi sone, ende Iudas Calphi sone, Die maerscalc vanden heyr

71

ende Ionathas schoerde zijn cleederen, ende leyde aerde op zijn hooft, ende hi badt,

72

Ende Ionathas keerde weder ten strijde, ende he dedese keeren ter vlucht, ende si streden,

73

Ende die ghene die van Ionathas side gheuloden waren, sagent, ende si keerden weder tot hem, ende iaechden met hem der vianden scharen, tot Cades, ende quamen tot daer,

74

Ende vanden vremden vielen in dien daghe, drie duysent mannen, Ende Ionathas keerde weder in Ierusalem.

§ Hoe tvolc van Ioppe met bedroch, twee hondert Ioden doode, ende dat wreecte Iudas, Van tvolc van Arabien dat verwonnen wert, Ende dat Timotheus van Iuda verwonnen wert ende leuendich gelaten, om der broederen wil.