De Vorsterman Bijbel

§ Dat .iiij. Capittel.

1

ENde die andere beghonste te segghen, die vander stercheyt des Conincs gheseyt hadde.

2

⁺O mannen en gaen niet te bouen die menschen, die die aerde ende die zee, ende alle dat daer inne is behouden,

+ A

3

Maer die Coninck gaet dat al te bouen, ende heeft daer heerschappie ouer, ende al wat hi dien seyt, dat doen si,

4

Ende ist dat hi die seyndet totten strijtbaren mannen, so gaen si, ende vernielen berghen ende mueren, ende torrens,

5

Si worden doorsteken, ende si kelen andere, ende si en gaen des Conincs woort niet voorbi, Want ist dat si verwinnen, so bringhen zijt den Coninck toe, al dat si gherooft hebben,

6

Desghelijcs oock alle die andere, ende hoe vele datter is die niet en strijden noch en vechten, maer dat lant winnen, als si weder mayen, so brenghen si den Coninck tribuyt,

7

Ende ist dat hi die een is, alleen seyt, Slaet doot, so slaen si doot, Seyt hi, Vergheeft, so vergheuen si,

8

Seyt hi slaet, so slaen si, Seyt hi verdrijft, so verdrijen si, Seyt hi timmert, so timmeren si,

9

Seyt hi, hout wte, so houwen si wt, Seyt hi, plantet, so planten si.

10

Ende al het volck ende crachten zijn hem ghehoorsaem, ende daer ouer so sidt hi ter tafelen, ende drinct ende slaept.

11

Maer dese bewaren hem rontsom, ende si en moghen niet gaen elck, ende haer wercken doen maer in een segghen, zijn si hem ghehoorsaem,

12

Mannen hoe en gaet die Coninc niet te bouen ^* die also vermaert wort? Ende hi sweech.

* diemen also onderdaen is.

13

Die derde die vanden vrouwen hadde gheseyt, ende vander waerheyt, dese is Zorobabel, ende beghonste te spreken.

14

⁺Mannen die Coninck en is niet groot, ende vele menschen, noch den wijn en gaet niet te bouen, Wie ist dan die die ouerheere is?

+ B

15

En hebben die vrouwen den Coninck niet ghebaert ende alle volck welck heerschapie heeft ouer die zee ende aerde,

16

si zijn wt dien gheboren, ende si hebbense opgheuoet, die die wijngaerden planteden, wten welcken den wijn coemt?

17

Ende si maken alre menschen cleederen, ende si maken den menschen eere, ende die menschen en moghen vanden vrouwen niet verscheyden zijn.

18

Waert dat si gout ende siluer ende alle schoone dinghen vergadert hadden, ende saghen een vrouwe van goeder gheschictheyt, ende van [kolom] goeder ghedaenten,

19

so verlaten si alle dese dinghen, ende hebben ghemerck op haer, ende aenschouwense met openen monde, ende si lockense meer tot haer dan gout ende siluer, ende dan eenich costelijck dinck,

20

Die mensche verlaet sinen vader die hem opgheuoedet heeft, ende zijn lantschap,

21

ende voeghet hem te samen aen die vrouwe, Ende metter vrouwe verlaet hi sine ziele, ende hi en ghedenct vader noch moeder noch lantschap,

22

⁺Ende hier wt moet ghi weten, dat die vrouwen uwe heeren zijn, En ist v niet leet?

+ C

23

Ende die mensche neemt zijn swaert, ende gaet inden wech om diefte te doen ende dootslaghen, ende ouer die zee te varen ende die stroomen,

24

ende hi siet den leeu, ende hi gaet in duysternissen, ende als hi diefte ende bedroech ende roouen ghedaen heeft, so brengt hijse zijnder beminder,

25

Ende weder, die mensche heeft zijn huysvrouwe lieuer dan vader oft moeder,

26

Ende vele zijnder dul gheworden, om haere huysvrouwen, ende zijn knechten om haer gheworden,

27

ende daer zijnder vele vergaen, ende zijn den hals afghesteken, ende hebben ghesondicht om der vrouwen wille.

28

Ende nv ghelooft mi, die Coninck is groot in zijnder macht, ende alle lantschappen ontsien hem aen te rueren,

29

⁺Nochtans sach ick Apamen Bartacis des wondermakers dochter des Conincs bislaepster sittende by den Coninck aen zijnder rechter syden,

+ D

30

ende die Croone van sinen hoofde nemende, ende haer seluen opsettende, so sloech si den Conick metter palmen van haerder slincker hant,

31

Ende daer bouen sach hijse aen met openen monde, ende ist dat si hem aenlacht, so lacht hi, want ist dat si verbolghen is, so smeect hijse, tot dat hi versoent wort tot ghenaden,

32

O mannen waeromme en zijn die vrouwen niet sterckere? Die werelt is groot ende den hemele is hooghe, die welcke dit doen.

33

Ende doen saghen die Coninck, ende die ghene die scharlaken draghen op malcanderen. Ende hi beghonste te spreken vander waerheyt,

34

O mannen en zijn die vrouwen niet sterck? Die aerde is groot, ende den hemele is hooghe, ende den loop der Sonnen is snel, hi keert inden omloop den hemele in zijn plaetse in eenen daghe,

35

En is hi niet grootdadich die dit alle doet? Ende die waerheyt is groot, ende stercker dan alle,

36

Alle die aerde aenroept die waerheyt, ende den hemel ghebenedijdese oock, ende alle die wercken worden beroert, ende ontsiense al beuende, Ende met haer en is niet

[p. Bb5v]

onrechtuaerdich,

37

Die wijn is onrechtuaerdich, die Coninck is onrechtuaerdich, die vrouwen zijn onrechtuaerdich, Alle der menschen kinderen zijn onrechtuaerdich, ende alle haer wercken zijn onrechtuaerdich, ende in hen seluen en is gheene waerheyt, Ende si sullen in haer onrechtuaerdicheyt vergaen,

38

ende die waerheyt blijft, ende heeft die ouerhant, ende si leeft ende vercrijcht van eewicheyt tot eewicheyt,

39

Noch het en is bi haer niet, die persoonen wt te nemen, noch onderscheyt, maer si doet allen menschen dat rechtuaerdich is, oock den onrechtuaerdighen ende boosen, ende si worden alle weldadelijck ghehandelt in haer wercken.

40

⁺Ende in haer oordeel en is niet onrechtuaerdich, maer stercheyt, ende dat rijcke, ende macht, ende heerlicheyt alder werelden, Ghebenedijt si God der waerheyt.

+ E

41

Ende hi hielt op te spreken, ende al dat volck riep, ende seyde, Groot is die waerheyt, ende gaet te bouen.

42

Doen seyde die Coninck, Begheert ist dat ghi yet meer wilt dan die dinghen die gheschreuen zijn, ende ick salt v gheuen, na dat ghi wijser gheuonden zijt, dan die naeste, so sult ghi mi naeste sitten, ende ghi sult mijn neue gheheeten worden,

43

Doen seyde hi den Coninck, Sijt uwer beloften ghedachtich, dat ghi belouet hebt Ierusalem te timmeren inden daghe doen ghi dat rijck ontfinghet,

44

ende weder te seyndene alle die vaten die wt Ierusalem ghenomen zijn, welcke Cyrus verscheydede, doen hi Babylonien vernielde, ende wildese weder tot daer seynden,

45

Ende ghi wildet den tempel timmeren, die die Idumeen aenghesteken hadden, doen Iudea vanden Chaldeen vernielt is,

46

Ende nv heere dat ist dat ick en eyssche, ende dat ick begheere, dat ist, coninclijcke maiesteyt, dat ick van v eyssche, dat ghi die belofte volbrenghet, dien ghi den Coninck des hemels wt uwen monde belouet hebt.

47

Doen stont die Coninck Darius op ende custe hem, ⁺ ende schreef eenen brief tot allen den rentmeesters, ende amptmannen, ende die ghene die scharlaken droeghen, dat si hem souden leyden, ende alle die met hem waren, alle op ghinghen om Ierusalem te timmeren,

+ F

48

Ende hi schreef brieuen tot allen den amptmannen die in Syrien, ende Phenice, ende Libano waren, dat si Cederhouten souden trecken van Libano tot in Ierusalem, op dat si de stadt daer mede timmeren mochten,

49

Ende hi schreef tot alle den Ioden, die opghinghen van dien rijcke totten Ioetschen lande, om vrij-[kolom]heyt, dat gheene machticheyt, gheen meesterschap, ende gheen amptman en soude ouer comen tot haeren dueren,

50

ende alle lantschap dat si vercreghen hadden, hen ontschuldich te sine, ende dat die Idumeen der Ioden sloten souden verlaten die si inghenomen hadden,

51

ende alle iaer totter timmeringhen des tempels twintich pont gheuen, tot hi ghetimmert ware,

52

ende ouer die offerhande brantoffer offeren daghelijcx, also zijt ghebot hebben, thien ander ponden offeren alle iaer,

53

ende door alle die van Babylonien gaen, die stadt te stichten, op dat vrijheyt soude zijn also wel hen als haeren kinderen, ende allen den Priesters die voorgaen.

54

Ende hi schreef oock die ^* grootheyt) ende hi dede dat heylighe cleet gheuen, daer si in dienen souden,

* der sommen.

55

Ende hi schreef den Leuiten gheboden te gheuen totten daghe toe, ⁺ inden welcken dat huys voleyndet sal worden, ende Ierusalem opghetimmert,

+ G

56

Ende allen die die stadt bewarende waren, schreef hi datmen hen deelen en ^* soudyen) soude gheuen,

* gaygije of soudt solt.

57

Ende hi liet alle die vaten, die welcke Cyrus hadde afghescheyden van Babylonien, ende alle dat Cyrus seyde, dat gheboot hi te doene ende te seynden tot Ierusalem.

58

Ende als die ionghelinck voort was ghegaen, opheffende zijn aensichte in Ierusalem, so ghebenedijde hi den Coninck des hemels,

59

ende seyde, Van v is die verwinninghe, ende van v is die wijsheyt ende claerheyt, Ende ick ben v knecht,

60

Ghebenedijt zijt ghi die mi wijsheyt hebt ghegheuen, ende ick sal v HEERE belijden, God onser vaderen,

61

Ende hi nam die brieuen, ende reysde in Babylonien, Ende hi quam ende bootschapte dat al sinen broeders die in Babylonien waren,

62

ende si ghebenedijden God haerder vaderen, dat hi hen verlatenisse ende vercoelinghe heuet ghegeuen,

63

dat si op souden gaen, ende Ierusalem timmeren, ende den tempel daer sinen naem ghenoemt is inden seluen. Ende si verhuechden met musijck spelen ende blijschapen seuen daghen.

§ Vanden namen der kinderen van Israel, die wter gheuanghenissen ghecomen waren. Ende hoe den tempel Gods binnen Ierusalem met vruechden ghemaect werde, ende hoe dat haer vianden dat wederstonden.