De Vorsterman Bijbel

§ Dat .xviij. Capittel

1

⁺ENde ouer eenen langen tijt quam des HEEREN woort tot Heliam, int derde iaer, ende sprac, Gaet henen, ende vertoont v Achab, op dat ict late regenen opter aerden,

+ A

2

Ende Helias ginc henen dat hi hem Achab soude vertoonen, Daer was een groote dierte in Samarien,

3

Ende Achab riep Abdiam sinen voocht (maer Abdia vreesde den HERE zeer

4

Want doen Iesabel die propheten des HEREN dede dooden, nam Abdias hondert propheten, ende verstacse in die holen, hier vijftich, ende daer vijftich ende voedese met broode, ende water)

5

Aldus sprac doen Achab tot Abdiam, Trect door tlant, tot allen water fonteinen ende beken ende valleyen, oft wi ^* cruyt) mochten vinden, ende dye paerden ende muylen onderhouden, dattet vee niet al en vergae,

* thebre. hoy.

6

Ende si deelden hen int lant, dat zijt door trecken souden, Achab reysde alleen op eenen wech, ende Abdias alleen den anderen wech besiden,

7

⁺Doen nv Abdias opten wech was, doen ontmoete hem Helias, ende doen hi hem kende, viel hi op zijn aensicht, ende sprac, En sidi niet mijn heere Helias?

+ B

8

Hi sprac, Ia Gaet henen ende segt uwen heere, Siet, Helias is hier, ende hi seyde,

9

Wat hebbe ic gesondicht, dat ghi uwen knechte in Achabs des conincs handen wilt leueren? op dat hi mi doode?

10

So warachtelic als die HERE v God leeft, daer en is gheen volc, noch conincrijck, derwaerts dat mijn Heere niet gesonden en heeft, om v te soecken, Ende als si seyden, Hi en is hier niet, so nam hi eenen eedt vanden conincrijcke, ende vanden volcke,

[p. x2r]

datmen v niet geuonden en hadde.

11

⁺Ende ghi segt nv. Gaet henen segghet uwen Heere. Helias is hier.

+ C

12

Als ic dan wech ginc van v, so soude v die geest des HEEREN wech nemen, ic en weet niet werwaert, ende ic dan quame, ende boetschapte dat Achab, ende en vonde v niet, ⁺ so soude hi mi dooden. Maer uwe knecht vreest den HERE van zijnder ioncheyt op,

+ iiij.re. iiij.c

13

En ist v minen heere niet te kennen gegeuen, wat ic gedaen hebbe doen Iesabel die propheten des HEREN doode, dat ic der propheten des HEREN hondert verstac, hier vijftich, ende daer vijftich in die holen, ende voedese met broodt ende water?

14

Ende ghi segt. Gaet henen, segt uwen heere. Helias is hier dat hi my doode.

15

Helias sprac. So warachtelic als die HERE der heyrscaren leeft, voor den welcken ic stae. Ic sal mi hem huyden verthoonen.

16

Doen ginc Abdias wech, Achab te ghemoete, ende gaft hem te kennen. Ende Achab ginc Heliam te ghemoete.

17

Ende doen Achab Heliam sach, sprac Achab tot hem. Sidy die Israhel verstoort?

18

Hi sprac. Ic en verstoore Israhel niet maer ghi ende ws vaders huys, die des HEREN geboden verlaten hebt, ende volget Baalim na.

19

Nochtans so seynt nv ende vergadert tot mi geheele Israel opten berch ^* Carmelus) ende die vier hondert ende vijftich Baals propheten. Ooc die vier hondert propheten des boschkens, die van Iesabels tafel eten.

* th. Carmel

20

Aldus sandt Achab henen tot alle die kinderen van Israel, ende vergaderde die propheten opten berch Carmelus.

21

Doen ginc Helias tot alle den volcke, ende sprac. Hoe lange hinct ghi op twee siden? ⁺ Is die HERE God, so volcht hem na, maer ist Baal, so volcht hem na? Ende dat volck en antwoorde hem niet een woort.

+ D

22

Doen sprac Helias totten volcke. Ic ben alleen ouer gebleuen een propheete des HEREN, Maer Baals propheten isser vier hondert ende vijftich mannen, ^* ende des boschkens propheten zijn vierhondert mannen).

* ten is nyet int hebre

23

So geeft ons nv twee ^* ossen) ende laetse den eenen osse verkiesen, ende dien in stucken houwen, ende opt hout leggen, ende gheen vier daer onder leggen, ende ic sal den anderen osse nemen, ende opt hout leggen, ende ooc geen vier daer onder legghen,

* the. varren

24

so roept ghi die namen van uwen goden aen, ende ic sal den name des HEEREN aenroepen, Der welcker God nv met vier antwoorden sal, ⁺ die is God.

Ende dat geheele volc antwoorde ende sprac, Dat is recht, dat Helias gesproken heeft.

+ i.regum. vi.b

25

Ende Helias sprac tot Baals propheten. Verkiest [kolom] ghy luyden nv eenen osse, ende doet dat voor, ende eerst, want uwer is vele, ende roept die namen uwer goden aen, ende en legget daer geen vier aen.

26

Ende si namen den osse, die hy hen gaf, ende si maecten hem bereyt, ende aenriepen Baals name, van smorghens tot des middaechs, ende seyden. Baal verhoort ons. Maer daer en was gheen stemme noch antwoorde Ende si spronghen om den outaer, so haer gewoonte was.

27

Alst nv middach wert bespottese Helias ende sprac. Roept luyder, want hy is een God, Hi spreect messchien, oft hi is inder herberghen, oft inden wech, oft hy slaept messchien, op dat hi ontwake.

28

Ende si riepen luyde ende prickelden hen met messen ende priemen naer haerder wise, tot dat si met haere bloet bestort werden.

29

Doen den middach voorbi geleden was, ende si propheteerden, so naecte den tijt, datmen ^* die heilige offerhande) plach te offeren, ende daer en was geen stemme, noch antwoorde, noch aenmercker, die de bidders verhoorde.

* th spijsoffer

30

Doen sprack Helias tot alle den volcke. ⁺ Alle dat volc come tot mi. Ende doen alle dat volc tot hem ginc, heelde hi den outaer des HEREN die gebroken was.

+ E

31

Ende nam twaelf steenen, nae dat ghetal der gheslachten van Iacobs kinderen (tot welcken dat woort des HEREN sprac seggende, Ghi sult Israhel heeten)

32

ende timmerde van dien stenen eenen outaer inden name des HEREN, ende maecte om den outaer ^* eenen waterloop, als ouer twee weechskens vanden outaer)

* th. een grachte .ij. coornmaten wijdt

33

ende maecte dat hout bereyt, ende ontledede den osse, ende stelden opt hout,

34

ende sprac. Haelt vier ^* cruycken) vol waters, ende gietet opten brantoffer, ende opt hout, ende hi sprack anderwerf. Doet dat noch eens. Ende si dedent doen noch eens Ende hy sprac. Doet dat ten derden male. Ende si dedent ten derden male.

* theb. Cad.

35

Ende dat water liep om den outaer henen, ende de gracht wert ooc vol waters.

36

Ende doent tijt was den ^* brantoffer) te offeren ghinc Helias die propheet toe, ende sprac. HERE Abrahams, ⁺ Isaacs, ende Israels god. Laet huyden kenlijc worden, dat ghi God in Israel zijt, ende ic v knecht, ende dat ick dat alle na uwe gheboden ghedaen hebbe,

* th spijsoffer

+ F

37

Verhoort my HERE, verhoort my, dat dit volc kennende wete, dat ghi HERE, God zijt, ende dat ghi haer herte wederomme bekeert hebt.

38

Doen viel dat vier des HEEREN neder, ende verslinde den brantoffer, hout, steenen, ende aerde, ende lecte dat water op inder grachte.

39

Doen dat alle dat volc sach, vielt op zijn aensichte, ende spraken. Die HEERE is God,

[p. x2v]

die HEERE is God.

40

Helias sprack tot hen. Grijpt Baals propheten, dat haerder geen en ontulie. Ende si grepense. Ende doen si gegrepen waren, leydese Helias nederwaerts aen die beke Kison, ende doodese aldaer.

41

⁺Ende helias sprac tot Achab. Trect opwaerts etet en drincket, want het ruyscht alsoft seer wilde reghenen.

+ G

42

Ende doen Achab opwaerts troc om te eten ende te drincken, ginc Helias opten toppe van Carmeli, ende buychde hem ter aerden, ende dede zijn hooft tusscen zijn knien

43

ende sprac tot sinen knape. Ghaet op ende siet ter zeewaerts. Hi ginc op ende besacht, ende sprac. Daer en is niet. Hi sprac. Ghaet weder henen seuen werf.

44

Ende in de seuenste reyse sprac hi. Siet, daer ginc een cleyn wolcke op wt die zee, also lanc als eens mans voetstappe. Hi sprac. Gaet op ende segt Achab. Spant aen ende vaert af, op dat v den regen niet en ouerualle.

45

Ende eermen toe sach, so wert den hemel swart van wolcken ende winde, ende daer quam eenen grooten reghen: Achab voer ende troc te Iesrael.

46

Ende des HEREN handt quam ouer heliam, Ende hy schorte zijn lendenen, ende liep voor Achab henen, tot dat hi quam te Iesrahel.

§ Hoe Helias voor Iesabel vluchtede Ende hoe hi onder de scaduwe des Ieneuerbooms sliep, ende in die speluncke woonde, ende begeerde te steruen, Ende hoe bi den Heere sach.