De Vorsterman Bijbel
(ca. 1528-1531)–Anoniem Vorsterman Bijbel– Auteursrechtvrij1Ga naar margenoot+ENde die kinderen van Israel deden wederom quaet voor den HEERE, doen gafse die HEERE onder die hant der Madianiten seuen iaer. | |
2Ende si zijn seer van hen verlast, so maecten die kinderen van Israel voor hen holen inden geberchte ende speluncken, ende vesten. | |
3Ende als Israel yet zayede, so quamen die Madianiten ende Amalekiten, ende die kinderen tegent oosten opwaert ouer hen, | |
4ende belegherden hen teghen hen, ende verdoruen dat ghewasch opt lant, totten inganc tot Gasa toe, ende en lieten niet ouerbliuen vanden dieren in Israel, noch scapen, noch ossen, noch ezelen. | |
5Want si quamen daer op met haeren beesten ende tenten, als een groote menichte sprinchanen, also dat noch si, noch haer kemelen te tellen en waren, ende vielen int lant dat zijt verderuen souden. | |
6Aldus wert Israel seer vernedert voor die Madianiten. | |
7Ende doen riepen die kinderen van Israel totten HEERE, ende begheerden hulpe teghen die Madianiten. | |
8Doen sandt die HEERE eenen propheet tot hen, Die seyde. Dit seyt die HERE God van Israel. Ic heb v wt Egipten geleydt, ende wt den diensthuyse gebracht, ende heb v verlost vander Egiptenaers handt, | |
9ende van alder hant die v verdructen, ende hebse in v incoemste wt gheworpen, ende haer lant v gegeuen, | |
10ende ic seide, Ic ben die HEERE, uwe God, en vreest der Amoriten goden niet: inder welcker lant ghi woont, ende ghi en hebt mijn stemme niet willen hooren. | |
11Ga naar margenoot+Maer een Engel des HEEREN quam ende sadt onder een eycke die in Ephra was, die behoorde Ioas den vader des geslachts van Ezri toe, ende zijn sone Gedeon dorschede tarwe inder persen, op dat hi vluchten soude voor die Madianiten. | |
12Doen openbaerde hem die Engel des HEEREN ende sprac tot hem Die HERE si met v, ghi alderstercste der mannen. | |
13Gedeon sprac tot hem. Mijn HEERE ic bidde v, Is die HERE met ons, waerom is ons dan dit al ouer ghecomen? Ende waer zijn alle die wonderlicheden die ons onse vaderen vertelden ende spraken. Die HEERE [kolom] heeft ons wt Egipten geleyt? Maer nv heeft ons die HERE verlaten ende onder der Madianiten handen ouerghegeuen. | |
14Ga naar margenoot+Die HERE aensach hem ende sprac. Gaet henen in dese uwe cracht, ende ghi sult Israel verlossen wt der Madianiten handen. Weet dat ic v gesonden heb. | |
15Hi sprac tot hem. Mijn HERE waer mede sal ic Israel verlossen? Siet mijn geslachte is dminste in Manasse ende ic ben die cleynste in mijns vaders huys. | |
16Die HERE sprac tot hem. Ic sal met v zijn, ende ghi sult die Madianiten slaen, als eenen eenigen man. | |
17Ende hi sprac tot hem. Heb ick ghenade voor v vonden, so geeft mi een teeken dat ghijt zijt die met mi spreect. | |
18En gaet niet van hier, tot dat ic tot v come ende brenge een Ga naar margenoot* offerande) om dat v te offeren. Ende die Enghel antwoorde. Ic sal v wedercoemste verwachten. | |
19Doen is Gedeon ingheghaen, ende coocte een geyten bocxken, ende bieck van een mudde meels ongeheefde brooden, ende leyde tvleesch in eenen korf, ende dede dat vleesch nat in eenen pot, ende bracht altesamen onder de eycke ende offerdet hem. | |
20Maer die Enghel Gods sprac tot hem, Neemt dat vleesch ende dat ongheheeft broot, ende settet opten steen die hier is, ende ghiet dat vleesch nat daer ouer Ende als hi alsoo dede, | |
21Ga naar margenoot+Doen stack die Engel des HEREN der roeden oppersten toppe wt, die hi in die hant hadde, ende roerde metten wtersten dat vleesch, ende dat ongeheefde broot, ende dat vier voer op vanden steen, ende verteerde dat vleesch, ende dat ongeheefde broot, Ende die enghel des HEREN verdwijnde wt sinen ooghen. | |
22Doen nv Gedeon sach dattet een Engel des HEEREN was, so sprac hi. Wee mij HEERE God, want ic heb den Engel des HEEREN van aensichte tot aensichte gesien. | |
23Die HEERE sprac tot hem. Vreede si met v. En wilt niet vreesen, ghi en sult nyet steruen. | |
24Doen timmerde Gedeon aldaer den HEERE eenen altaer, ende hiet dien. Die vrede des HEREN, tot opten teghenwoordigen daghe van huyden. Ende doen hi noch was in Ephrath des ghesins Ezri, | |
25Ga naar margenoot+inder seluer nacht sprack die HERE tot hem. Neemt eenen varre onder die ossen, dye uwen vader toe behooren, ende eenen anderen varre, die seueniarich is, ende breect den altaer Baal, die uwen vader toebehoort, ende houwet den bosch af die daer by staet, | |
26ende timmert den HEERE uwen God, bouen opter hoochten des steens, daer ghi te voren die heilige offerhande op settede, eenen altaer ende maect dien toe | |
[pagina o8r]
| |
ende neemt den anderen varre ende offert een brantoffer metten houte des boschs, dat ghi te voren afhouwen sult. | |
27Doen nam Gedeon thien mannen wt sinen knechten, en dede also hem dye HEERE beuolen hadde, maer hi vreesende zijns vaders huys ende die luyden vander stadt, en wilde hijt des daechs niet doen, maer hy deet al bi nachte. | |
28Ga naar margenoot+Doen die luyden inder stadt smorgens vroech opstonden, doen sagen si den outaer Baal ghebroken, ende dat bosch daer by afgehouwen, ende den anderen varre geset opten outarer dye doen getimmert was, | |
29ende die een sprac totten anderen. Wie heeft dat gedaen? Ende doen si sochten ende daer na vraechden, so wert geseyt. Gedeon die sone Ioas heeft dat al ghedaen. | |
30Doen spraken die luyden vander stadt tot Ioas. Leydt hier uwen sone wt, dat hi sterue, om dat hi den outaer Baal ghebroken heeft, ende dat bosch afgehouwen. | |
31Ende hi antwoorde hen. Sidy Baals bloetwrekers? dat ghi voor hem vechtet? die zijn viant is die sterue eert licht van morgen coemt. Is hi God so wreke hi hem seluen opten ghenen die sinen outaer gebroken heeft. | |
32Van dien daghe aen hietmen Gedeon Ierobaal, Om dat zijn vader sprack. Baal wreke hem seluen ouer den ghenen die sinen outaer gebroken heeft. | |
33Die Madianiten ende Amalechiten, ende dat volc wten oosten hebben hem te hoope vergadert ende trocken door die Iordane, ende legerden hen int dal van Iesrael. | |
34Doen omuinc die gheest des HEEREN Gedeon ende hi sloech die trompette, | |
35ende riep dat huys AbiEser, dat si hem volghen souden, ende sandt boden tot alle Manasse, ende die volchden hem ooc na. Hi sandt ooc boetschap tot Aser ende Sabulon, ende Nepthalim, die quamen hem te ghemoete. | |
36Ga naar margenoot+Ende Gedeon sprack tot den HEERE. Ist dat ghi dit volc behoudt door mijn hant, so ghi ghesproken hebt, | |
37so sal ic dit vlies metter wollen inden vloer leggen. Ist dat den dauwe alleen int vlies si, ende op alle die aerde droechte, so sal ic weten, dat ghi Israel verlossen sult door mijn hant, so ghi gesproken hebt. | |
38Ende het gesciede also. Ende doen hi des morghens vroech op stont, soo wranck hy den dauwe wt vanden vliese, ende hi veruulde een scale vol vanden dauwe, | |
39Ende Gedeon sprac tot God, uwe gramscap en verbelge niet op mi, dat ic noch eens ondersoecke, begeerende een teeken int vlies, Ic bidde, dat alleen dat vlies drooghe si, ende tgheheel aertrijck nat van dauwe, | |
40Ende die HEERE dede also hi begheert hadde, den seluen nacht [kolom] [afbeelding] dat alleen int vlies droochte was, ende den dauwe op die geheele aerde. | |
§ Hoe dat volc aen twater geproeft wert. Vanden droom inder Madianiten leghere vertelt, vanden lampen ende lichten in die lampen, ende vanden trompetten, Ende hoe Ephraim oreb ende Seb doode. |