De Vorsterman Bijbel

[p. k7v]

[kolom]

§ Hier beghint Deuteronomium, dat boeck der tweeder wet, dat vijfde boeck Moysi.

§ Hier wort cortelijck verhaelt, datter te voren gheschiet was, van daer aen daer si laghen aenden berch Horeb, tot dat si laghen te Cades Barne.

§ Dat eerste Capittel.

1

⁺DIt zijn die woorden die Moyses sprack tot alle Israel op ghene syde der Iordanen, ⁺ in die woestyne op dat velt, teghen die Roode zee, tusschen Pharan ende Thophel, Laban Hazeroth ^* daer veel gouts is)

+ A

+ Deu. xvii. Deu. xxxi.

* the. ende Dizahab

2

elf dachreysen van Horeb, door den wech des gheberchs Seir, tot Cades Barne,

3

Ende het gehschiede int veertichste iaer, in den eersten daghe vander elfster maent, dat Moyses metten kinderen van Israel sprack, al dat hem die HERE aen hen gheboden hadde,

4

na dien dat hi ^* Seon) den Coninck der Amoriten gheslaghen hadde, die te Hesebon woonde, ende Og den Coninck van Basan, die tot Astharoth ende tot Edria woonde.

* th: Sihon

5

Op ghene syde vander Iordanen, inder Moabiten lant, beghonste Moyses die wet te verclaren, ende sprack,

6

Die HERE onse God sprack tot ons op den berch Horeb, ende seyde, Ghi hebt aen desen berch langhe ghenoech gheweest,

7

keert v, ende trect weder wech, dat ghi comen moecht aen der Amoriten gheberchte, ende tot alle den omligghenden naesten plaetsen, velden, berghen, ende inden leeghen plaetsen, teghen dat Zuyden, ende teghen die hauen der zee, vanden lande Canaan, ende totten berghe Libanus, tot aen dat groote water Euphraten, ⁺

+ Exodi. xxviij.c.

8

Siet, ick hebt v gheleuert, gaet daer inne, ende besittet, dat die HEERE uwen vaderen Abraham, Isaack ende Iacob ghesworen heeft, dat hijt hen gheuen soude, ende haeren zade na hen.

9

⁺Ende inder seluer tijt sprack ick tot v,

+ B

10

Ick en can v alleen niet verdraghen, want die HEERE uwe God heeft v vermenichfuldicht, dat ghi huyden op desen dach, zijt so vele als die sterren des hemels

11

(Die HERE uwer vaderen God, doe daer noch toe dat ghetal van veel duysenden, ende ghebenedijde v, ghelijck hi v gheseyt heeft,)

12

Ick en vermach alleen alsulcken last ende moeyte ende twiste van v luyden niet verdraghen,

13

Gheeft wt uwe ghetal verstandighe luyden, die onder uwe gheslachten bekent zijn, die sal ick uwe hoofden stellen.

[p. k8r]

14

Doen antwoorde ghi mi ende spraect, Dat is een goet dinck dat ghi doen wilt.

15

Doen nam ic die hoofden van uwen gheslachten, wijse ende bekende mannen, ⁺ ende ick settese ouer v tot hoofden, ouer duysent, ouer hondert, ouer vijftich, ende ouer thien, ^* die welcke v alle dinghen leeren ende onderwijsen souden) Ende ick gheboot uwen rechteren ter seluer tijt,

+ C

* thbr. Dienaers onder uwe geslachten

16

ende ic sprac Hoort ^* haer saken) ende vonnist dat recht is, ^* oft die een borgher si oft een) vremdelinck,

* thbr. uwe broeders

* the. tusscen een yeghelijc ende sinen broeder ende den

17

daer en sal gheen ondersceyt der persoonen zijn, Ghi sult den cleynen hooren als den grooten, noch ghi en sult niemants persoon wtnemen, ⁺ want dat oordeel is Gods, Ende is v eenighe sake te hart, die laet tot mi comen, ende ic salse hooren,

+ Ioan. vij.c Pa. xix.b. Leui. xix.d Actu. x.a.

18

Also geboot ic ^* hen) al wat ghi doen soudt.

* theb. v tot dier tijt

19

Doen reysden wi van Horeb, ende wandelden door die gantse woestine (die groot ende grouwelijck is, so ghi ghesien hebt) al den wech door der Amoriten gheberchte, so ons die HEERE onse God geboden hadde, ende als wi quamen tot Kades Berne,

20

Doen sprac ic tot v luyden, Ghi zijt ghecomen aen dat gheberchte der amoriten, dwelcke ons die HEERE onse God gheuen sal,

21

Siet daer voor v dat landt, dat v die HEERE uwe Godt gegeuen heeft, ⁺ trect op ende besittet, also die HEERE onse God uwen vaderen geseyt heeft, en wilt niet vreesen, noch en ontsiet niet.

+ D

22

Doen quaemdi al tot mi ende spraect, Laet ons mannen voor ons henen seynden die ons dat lant bespieden, ende ons bootscpappen, door wat wege dat wi daer in trecken sullen, ende die steden daer wi in comen sullen.

23

Dat behaechde mi wel, ende ick sandt twaelf mannen van v luyden, van elcken geslachte eenen,

24

Doen dese wech ginghen, ende daer opwaerts reysden op dat geberchte, ⁺ ende aen die beke der wijndruyuen quamen, daer soo besaghent si,

+ Num. xiij.

25

ende namen vanden vruchten van dien lande met hen, ende brachtense af tot ons, om te thoonen die vruchtbaerheyt vanden aertrijc des lants ende bootscaptent ons, ende spraken, Dat landt is goet, dat die HEERE onse God ons geuen sal.

26

Ende ghi en woudet niet optrecken, ende ghi wert ongheloouich den woorde des HEEREN ws Gods,

27

ende ghi murmureerdet in v tenten ende spraect, De HEERE heeft ons ghehaet, ende daeromme heeft hi ons wt Egypten landt gheleyt, ⁺ dat hi ons leueren soude inder Amoriten handen, om te niete te doen,

+ E

28

Werwaert sullen wi gaen? onse boden hebben onse herte veruaert ge-[kolom]maect, ende hebben gheseyt dat dat volck grooter ende hoogher is dan wi, die steden zijn groot, ende totten hemel toe ghemuert, ende oock hebben wi Enakims kinderen aldaer ghesien.

29

Ende ick sprack tot v, en vreest niet, noch en ontsiet die luyden niet,

30

die HERE v God, die v leytsman is, reyst voor v henen, ende hi sal voor v strijden, so hi met v gedaen heeft, in Egypten, ^* daert alle menschen saghen)

* th. voor uwe oogen

31

ende in die woestine, daer ghi ghesien hebt, hoe dat die HEERE v Godt v ghedraghen heeft, ghelijc een man sinen sone draecht, door alle die weghen, daer ghi lancs gewandelt hebt, tot dat ghi tot deser steden ghecomen zijt,

32

Maer noch aldus en hebdi aenden HEERE uwen God niet gelooft,

33

die voor v henen ginck, om v die stede te wijsen, daer ghi uwen legher maken sout des nachts in vier, om dat hi v den wech thoonen soude, daer ghi lancs ghaen sout, ende des daechs in een wolcke.

34

⁺Als die HEERE die stemme uwer woorden hoorde, wert hi toornich ende swoer ende sprac,

+ F

35

Geen van desen quaden geslachte en sal dat goede lant sien, dat ic haeren vaderen gesworen hebbe te geuen,

36

sonder alleen Caleb Iephune sone die salt sien, ende hem sal ic geuen dat lant daer hi opgetreden heeft, ende sinen kinderen, om dat hi den HEERE geheel na geuolcht heeft,

37

^* Ende ten is niet te verwonderen dat die gramscap op dat volc gecomen is, Want die HEERE gram zijnde) op mi om uwen twille, heeft gesproken, Ghi en sult daer ooc niet in comen,

* the. Oock wert die HERE gram.

38

Maer Iosue Nuns sone v dienaer, die sal daer in comen voor v desen vermaent ende sterct, want hi sal Israel die erue wt deylen,

39

Ende uwe cleyne kinderen daer ghi af segt, si sullen tot eenen roof geuangen geleyt worden, ende v sonen die opten dach van heden noch goet noch quaet en verstaen, die sullen daer in comen, dien sal ict gheuen, ende si sullent besitten,

40

maer ghi luyden keert wederom, ende trecket den wech na der woestinen totter roode zee.

41

⁺Doen antwoorde ghi ende spraket tot mi, Wi hebben den HEERE gesondicht, Wi sullen opreysen ende strijden, so die HEERE ons geboden heeft, Doen bereydet ghi v een yegelijc met sinen harnas, ende het gebuerde dat ghi opreysdet totten geberchte,

+ G

42

so seyde de HERE tot mi, Segt hen datse niet opwaerts en reysen, ooc dat si niet en strijden, want ic en ben onder v luyden niet, op dat ghi niet geslagen en wort, ende valt voor uwe vianden,

43

Doen ick v dat seyde, en hoorde ghi mi niet, ende ghi waert ongehoorsaem

[p. k8v]

den woorde des HEEREN, ende in vermetentheyt trocte ghi op dat geberchte,

44

Doen quamen die Amoriten wt, die opt geberchte woonden v luyden teghen, ende veruolchden v, ghelijck die bieen te doen pleghen, ende sloeghen van Seir, tot Harma toe,

45

Als ghi weder quaemt ende weendet voor den HEERE, so en wilde die HEERE v stemme niet hooren, ende hi en neychde zijn ooren niet tot v,

46

Also bleefdi tot Kades eenen langhen tijt.

§ Hier wort verhaelt wat daer gheschiet was, van Cades Barne aen, tot den strijdt toe die metten twee coninghen gheschiede, Seon ende Og.