Vormen. Jaargang 3

Documenten

Fanny Leys: Doe het in groep. Uitgave Cultura, Brugge, 1938.

Reeds een paar jaren geleden heeft Fanny Leys naam gemaakt met ‘Van de Musch Wiet’ een ongemeen boeiend sprookje in den trant van Van Eden's Kleine Johannes, dat niet alleen in Vlaanderen maar ook in Nederland gunstig werd onthaald. Thans vergast zij ons op een eigenaardige en zeer persoonlijke reportage van een veertiendaagsche reis door Frankrijk, het land van licht en zon. Nauwgezet, ja bijna argeloos teekende Fanny Leys haar ervaringen op in dit boek dat doorloopend en prettigen indruk nalaat. Zij blijft niet alleen stil bij de toeristische eigenaardigheden van dit land met zijn nooit volprezen natuurschoon, zij vertelt ons ook de kleine dagelijksche voorvalletjes die een veertiendaagsche reis per autocar verblijden en verduisteren. Misschien kan men haar verwijten dat zij wel eens al te nauwgezet te werk is gegaan en stilblijft bij details die al te persoonlijk en daardoor voor den lezer minder belangrijk zijn. Als geheel echter is ‘Doe het in groep’ een fijn en knap geschreven boek dat een bijzondere poëtische gevoeligheid verraadt en een indruk nalaat die men niet licht vergeet. Ook de teekeningen van André Vlaanderen die dit reisverhaal illustreeren zijn knap en prettig.

P. BUCKINX

Attilio Gatti: ‘Moeder Oerwoud’, uit het Engelsch vertaald door V. Van den Berghe. Opgeluisterd met 67 illustraties en een kaart. Uitgeverij DE SIKKEL, Antwerpen. (55.- frs.)

Indien A. Vermeulen, Van Boven en zelfs Augusta de Wit er in geslaagd waren het oerwoud op te roepen, ons de drukking en de geheimzinnigheid ervan te doen aanvoelen dan toch, niettegenstaande de grootsche visie van hun werk en het buitengewoon hooge literaire gehalte, waren ze er niet in gelukt ons het oerwoud, het ondoordringbare, ongekende tropische oerwoud te laten aanschouwen zooals het in werkelijkheid is.

Op dit gebied bestond er nog een leemte in onze Nederlandsche literatuur die nu zou aangevuld zijn indien Gatti geen Italiaan was en het prachtige werk dat hij aan de Afrikaansche wildernis gewijd heeft

[p. 212]

oorspronkelijk niet in een vreemde taal gesteld was. Want de vreemde literaturen hebben geen te kort aan buitengewoon sterke beschrijvingen van het oerwoud. Laten we slechts verwijzen naar deze van Daguerches (Kilomètre 83), van de Croisset (La Féerie Cinghalaise) en naar de talrijke werken van Rudyard Kipling - om maar die te noemen. Ook op het gebied der fauna en de groote jachten in die duistere wildernissen kennen we de werken van den franschen Nemrod, Gérard, die in zijn mémoires niet aangestuurd heeft op het leveren van een brok literatuur maar wel op het doen beminnen der groote jachten.

Gatti, die niet alleen een ontdekkingsreiziger maar ook een jager en dierkundige is, is in de uitgestrekte wildernissen van Noord-Oostelijk Kongo op zoek gegaan naar de Gorilla's maar vooral naar het wonder van de Afrikaansche fauna en zelfs van de heele natuur: de okapi. Om de Okapi's te vinden wat al avonturen heeft hij beleefd samen met zijnvrouw en zijn blanken medewerker, evenals met zijn handvol pygmeeën die hem in zijn moeilijke taak hebben ter zijde gestaan. We zouden hier heele vellen kunnen volschrijven over deze ‘werkelijk beleefde avonturen’, we zouden een ode kunnen aanheffen ter verheerlijking van het groote tropikale woud, maar toch zouden we den toon noch de geestdrift van Attilio Gatti kunnen aanslaan. Want ‘Moeder Oerwoud’ is niet alleen een prachtig werk, het is bovendien een wonder werk, dat eenig is in zijn genre.

Sylva de JONGHE