Vormen. Jaargang 3

[p. 190]

Er was eens een roofstaat in het zuiden...

Onder de zengende middagzon gleden drie donkere geleien traag voort op de glinsterende zee, die heel kalm en glad bleef. De gongslag had sinds lang de vadsige siestauren ingezet voor de manschappen.

Mourad-Reis tuurde van op de achterplecht van het kopschip naar het wit dat zeil was en het blauw dat hemel was en droomde van donkere wolkenbanken boven lage landen. Met weemoed en met wrok dacht hij aan zijn geboortegewest. Met weemoed, want hij haatte de Afrikaansche zon, en met wrok, want in Vlaanderen was hij een uitgestootene, een zeeschuimer, goed voor de ra. Maar dat dreef hem er heen; hij wilde er zijn naam eeuwig doen herdenken en vreezen, en gevreesd worden was zijn grootste wellust.

Links en rechts achter hem voeren zijn beide andere galeien. Met zijn drie kaperschepen als spil van een kleine vloot vlugge roofbooten zou hij weldra de kusten van Holland en Engeland teisteren, Ierland aandoen, en met buit, gevangenen en grooteren roem, terugkeeren tot zijn beschermheer, de Dey.

Lang peinsde hij echter niet. Hij was geen man van den geest; zijn hand rustte steeds op zijn dolk. Klein, gedrongen onder zijn witwollen burnous, met een vinnerig gelaat waarin ronde, stekende oogen, ging hij langzaam te midden zijn luitenants op de hurken zitten, onder de linnen tent, op versleten tapijten. Omringd van zijn maats, die oude beproefde zeeboeven, met donkere gekorven gezichten, en kaal, behalve de woeste snor. Zijn midden: eenvoudig, primitief en zonder wet, behalve de zijne. Hij verachtte de Moorsche en Turksche scheepskapiteins van de Dey's vloot, die er uitzagen als hovelingen, gehuld in zijde, pronkend met juweelen en goud, en omringd van bedorven jongetjes. Hoewel tot den Koran bekeerd en een beproefd en gevreesd dienaar van de Dey, haatten ze hem, want hij was een blanke. Maar niemand durfde hem aan. Bezat hij niet de snelste jachtbooten van de heele Middellandsche

[p. 191]

Zee, bemand met elk 80 roeiers, gekozen tusschen de sterksten? Nu, de keuze was groot. Alleen reeds in Algiers leefden er 25.000 Christene gevangenen.

Een Spanjaard bouwde hem zijn galeien, elk uitgerust met 24 roeibanken. Hij liet de vaartuigen optimmeren in hout uit de wouden van Oostelijk Kabilië, klinken en smeden met ijzerwerk uit Engeland, takelen met koord en voorzien van zeilen uit Holland, en masten uit Zweden, bezetten met kanonnen in Frankrijk gegoten. Geld heeft geen kleur en de macht van de Dey was groot. Hij beschikte over duizenden Christene slaven, over een talrijke roofvloot, hij was de Meester van de Middellandsche Zee en zijn Barbaren drongen zelfs met hun schepen door tot aan IJsland. Dan keerden ze terug langs de kusten van Engeland, Ierland of Holland, Vlaanderen en Frankrijk, moordend en roovend, en vele Christenen gevangen meevoerend. Publiek verkocht, gingen de sterksten onder die ongelukkigen naar de galeien, anderen werden gebruikt als slaven, de zwaksten van lichaam en volhardendsten in hun geloof stierven den honger- of ziektedood in stinkende onderaardsche gevangenissen. Duizenden werden vrijgekocht door de Christelijke landen of omgeruild tegen een monnik, die in de plaats van den gelukkige verloste, een langzamen marteldood stierf. Velen bezweken voor de bedreigingen der Mooren, gingen tot het Mahomedaansche geloof over en werden dan ingelijfd op de roofschepen, zoodat in 1634 Algiers meer dan 8000 blanke vrijbuiters nestelde. Dat die niet moesten onderdoen voor de Muzelmannen in vechtlust, woestheid en wreedheid, bewees de faam van een Mourad-Reis, geëerd door het gepeupel en gevreesd, machtig, onversaagd en onverslagen.

Vijftien dagen reeds dreven zijn galeien rond zonder roofbuit te ontmoeten en Mourad-Reis' blik werd donkerder, want verveling is het ergste dat hem kan overkomen. Aan wal was hij drank en spijs en vrouwen zat geworden, maar wanneer op jacht hield hij streng, voor zichzelf en de anderen, aan tucht in alles. Werkeloos ronddobberen vat de zenuwen aan en hij vreesde ledigheid voor de bemanning. De zweep van den slavendrijver striemde hatelijker bij de dagelijksche roeioefening en er werd teveel gegokt

[p. 192]

en gevochten door zijn soldaten. Daarom speurden zijn oogen rusteloos over de open zee.

Toen ze dien middag om een vooruitstekende kaap de kust inliepen, bevonden ze zich plots tegenover twee groote Engelsche oorlogsbodems. Rijen kanonnen vertelden de macht van den vijand, maar Mourad-Reis dacht aan geen ontkomen. Het verwoesten brandde steeds in zijn bloed en vrees voor de dood kende hij niet.

Zijn witten burnous viel af, de kapiteins schreeuwden zijn orders verder, de drie galeien schoten voort onder nijdige riemslagen, de zweep kende geen erbarmen. Als slangen met opgestoken kop liepen de roofbouwen op de oorlogsbodems in. Daar had men, verrast, het gevaar dezer taktiek dra ingezien en de rijen vuurmonden braakten een kogelenregen uit, die het water rond de kapers deed opspatten. De rook van het snelle vuren belette de Engelschen hun stukken goed te richten en behalve enkele minderwaardige treffers, doken de donkere galeien ongedeerd in snellere vaart van onder dien kogelregen uit, bereikten de schepen, en onder woest geschreeuw, gehuil en lawaai werd er geënterd. IJzer schuurde het weeke vleesch open, flitsen hieuwen hoofden af, bijlen drongen zwaar en diep in ledematen of ontmoetten knetterend de Turksche slagzwaarden; de zee ontving vele lichamen en gaf ze niet meer terug. De Engelsche soldaten en bijlemannen, verrast en overrompeld, weken, streden tegen den dood. De Barbaren kenden geen erbarmen; geen andere keus dan een gewelddadige dood hier of een langzamen dood in Algiers.

De strijd eindigde in 't voordeel der Muzelmannen. De avond viel, de Dey was twee logge Engelsche oorlogsbodems rijker, beschikte over tweehonderd nieuwe lichamen voor zijn galeien, en de roem van Mourad-Reis was grooter dan ooit.

De avond was zooals op andere dagen. Geen verschil. De menschen waren zooals tevoren. Geen verschil. De nacht dekte weer een van de vele treurnissen toe.

Eric de ZWETH