Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VIII, II. De provincie Limburg (Meerloo-Zwalmen)

[p. 346]

Noorbeek.

e 1. De r.k. kerk (H. Brigida), gerestaureerd 1911-1913 door den architect W. Sprenger, georiënteerd met 27° noordelijke afwijking, opgetrokken van mergel, bestaat uit: a een driebeukig basilicaal schip (oorspronkelijk XIII d en niet gewelfd) tellende (aanvankelijk vier, thans) vijf traveeën, de hardsteenen zuilen met Maaskapiteelen, de zijbeuken herbouwd (± 1500, het vijfde vak later) en het geheel overwelfd (± 1500) met netgewelven over den middenbeuk en den zuidbeuk, met kruisribgewelven over den noordbeuk; b. een met ster- en netgewelf overkluisd koor (XV d) bestaande uit één travee (thans middenbeukveld) en een 3/6-gesloten verlengd polygoon; c. een geheel vierkanten effen toren, waarvan de voet (XIII) van zandsteenblokken met hardsteenen hoekblokken (XIII), de romp van mergel is gebouwd (XV d, de bovengeleding later), de achthoekige spits met leien is bekleed; d. een sacristie (1780); e. een baksteenen portaal (1841) met doopkapel. De kerk bezit:

Eiken hoogaltaar (1768). Piscina (in den zuidoostelijken koormuur).

Biechtstoel (XVII, thans kast).

Eenvoudige kerkbanken (XVII).

Eiken preekstoel (1641, geschonden).

Orgel (1850).

Houten beelden: Kruisbeeld, waarschijnlijk copie naar een (XVII). Maria en Johannes (XVI a).

Overblijfselen van muurschilderingen in den noordbeuk, op den triomfboog en in het koor. Altaarschilderij: Christus aan het kruis.

Zilverwerk: stralenmonstrans (XVIII c, veranderd); voet van een reliekhouder (XV); ciborie (XVIII b); miskelk (XIX A); wijwaterbakje als Christuskop met doornenkroon (1711).

[p. 347]

Verguld koperen kelk (XVIII); koperen wijwatervat (± 1700).

Twee klokken, waarvan een in 1449 gegoten door Johannes Boerken van Vechel en een in 1528 door Jan van Trier.

Op het kerkhof zestien steenen grafkruisen (1608-1765).

2. Kapel (H. Brigida) ten Z.O. van de kerk: vrijstaande vierkante baksteenen kapel (XVIII b) met kwartronde holle hoeken, onder een overstekend, met leien bekleed, hol tentdak met kruispiron. Stuczoldering in den vorm van een kloostergewelf met spiegel, de rondgaande kroonlijst op helle pilasters met rijke stuckapiteelen. De kapel bevat een houten altaar (XVIII) met beeldje van de H. Brigida en twee tinnen kandelaars (XVIII).

3. De oude pastorie (XVIII d, thans kapelanie), heeft een twee verdiepingen hoogen baksteenen gevel van vijf vensterbreedten, deur en vensters met hardsteen omraamd.

g 1-2. Nr. 31, huis in vakwerk met ankerjaartal 1785; nr. 162, gevelsteen met 1838.

h. De gemeente bezit een zilveren schuttersketting met vogel, acht gedagteekende koningsplaten (1771-1845), een borstplaat (1779), een schouderplaat (1831), twee medailles (1771-1842) en een gedenkpenning (1641) van Christina van Zweden.

Scheij.

Eenvoudig wegkruis (± 1700).