Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VI. De provincie Zeeland

[p. 30]

Domburg.

a. Romeinsche oudheden zijn in 1647 en 1687, bij laag water aan het strandgevonden; hieronder de Nehalennia-steenen, welke in den muur der kerk gemetseld werden en thans grootendeels naar het Zeeuwsch Genootschap te Middelburg zijn overgebracht. Kleinere voorwerpen aldaar en in het museum van oudheden te Leiden, alwaar ook drie altaren voor Nehalennia, een Karolingische bronzen ketting en z.g. Angelsaksische zilveren munten.

Een Nehalenniasteen berust in het museum te Brussel.

Een steenen doodkist, opgebouwd van losse steenen, gevonden op de hofstede Bloemendaal is naar het museum te Leiden gezonden.

c. Grenspaal van hardsteen met twee wapens, aan den duinvoet (XVIII).

d. Openbare gebouwen.

1. raadhuis. A 12 (1567), zijtrapgevels en in 1822 geplaatste voorgevel met deuromlijsting en bordes met potten. Achtkant koepeltje op het dak. Het raadhuis bezit:

Rederijkersblazoen (ruit, 1556), van de kamer Bi Mate lief.

Schilderij van een walvisch (1783) door P. van Sorgen en A. de Rijk.

Schilderij: Justitia (XVII).

Schilderij: merkwaardige raap, gegroeid in 1616.

Zilveren beker (in den vorm van een burg, XVII a).

Klok, in 1725 gegoten door Hendrik Kemper te Amsterdam.

Twee koperen kandelaars (XVII).

2. schuttershof. Twee zandsteenen caryatiden met draagsteenen (XVII B) onder het dak van een stal.

[p. 31]

e. Kerkelijke gebouwen.

1. De ned. herv. kerk is een baksteenen gebouw, thans bestaande uit een schip van vijf traveeën en een westtoren (XV d). Het schip is hersteld o.a. 1627 en 1779 en grootendeels vernieuwd; slechts drie traveeën aan de zuidzijde zijn nog over van den ouden bouw. Het koor is afgebroken na den brand van 1848 en door eene moderne consistoriekamer vervangen. In de eerste travee van het schip een poortje met korfboog, waarom de waterlijst rechthoekig omloopt. Moderne zoldering. Half ingebouwde westtoren (XVd) van vijf geledingen met ronden traptoren tot de eerste verdieping. Lage spitsboogpoort en rondboogfriesje onder de achtkante, tot vierkant ingesnoerde spits. Figuren in verglaasde steen in het bovenste gedeelte van den toren. De kerk bezit:

Preekstoel (XVIII d).

Koperen doopboog (XVIII).

Eenvoudig orgel (1766), afkomstig van Westhove, in 1801 in de kerk geplaatst.

Zerken (1528, XVII en XVIII).

Drie koperen kronen met schildjes, twee van 1641 en een van 1669.

Vier zilveren bekers (1636) met gegraveerde ranken. Keuren: Middelburg, B en tien ballen.

Zilveren schotel (1744) met wapen op den bodem. Keuren: Middelburg, H.C.R. onder kroon.

Zilveren doopbekken (XIXA), gemerkt: W.M.

g. Particuliere gebouwen.

Stoeppalen (XVIII) in de Ooststraat bij A 6 en C 10.

Hof van Domburg. Hekposten (XVIII).