Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel II. De provincie Drente

Odoorn.

a. Voorhistorische, Germaansche enz. monumenten.

Acht hunebedden.

1.	Een in het Ekslooërveld, bij den weg van Borger naar Eksloo.
2.	Een in het Ekslooërveld, bij den weg van Eksloo naar Valte.
3.	Twee in Valte, aan het voetpad naar Roswinkel.
4.	Een ten Z.-W. van Valte, aan den weg naar Sleen.
5.	Twee in het Valterveld, ten Z. van den weg van Valte naar Odoorn.
6.	Een in het Odoornerveld, bij Odoorn en den kunstweg naar Borger.

Germaansche legerplaatsen bevinden zich bij Eksloo en Odoorn; landweren bij Odoorn; grafheuvels bij Valte.

[p. 28]

Een houten voetpad, de z.g. Valterbrug, in Augustus 1885 gevonden tusschen Valte en Ter Apel, volgens sommigen van Germaanschen, volgens anderen van Romeinschen oorsprong, is gedeeltelijk overgebracht naar het museum te Assen.

Voorwerpen, gevonden in of bij Eksloo*, Ekslooërmond*, Ekslooërveen, Ekslooërveld, Hunze, Kleindijk, Leebosch, Markiezenveen, Odoorn*, Odoornerzand, Valte*, Valtermond, Valterschans, en Valterveen, zijn thans in de musea te Assen en te Leiden.

Odoorn.

De ned. herv. kerk (H. Margaretha) heeft het choor van de oude kerk bewaard, overigens nieuw; eerste steen van kerk en torentje gelegd 2 Juli 1856, inwijding 3 Mei 1857. De kerk brandde in 1897 op de muren na af. Choor (XII d of XIII a) heeft rechte sluiting, onderste stuk van groote keien (vermoedelijk afkomstig van hunebedden), boven baksteen; moeten van oude ramen. Inwendig koepelgewelf met ongeprofileerde ribben, boven eindigend tegen ronde opening. De kerk bezit:

Houten gesneden leeuwenkop, afkomstig van den vroegeren preekstoel (XVII c), die zich thans in het museum te Assen bevindt.

Twee zilveren avondmaalsbekers (1832).

Koperen doopbekken (1631), thans in museum te Assen.

Gesmeed ijzeren standaard voor doopbekken (XVII c).

Houten kaarsenkroon (XVIII d).