Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel V, I. De provincie Noord-Holland (uitgezonderd Amsterdam)

Ouder-Amstel.

Duivendrecht.

De r.k. kerk (H. Urbanus) bezit:

Preekstoel (XVIII b), afkomstig uit de vorige kerk.

Orgel (1769, door Pieter Müller), eveneens afkomstig uit de vorige kerk.

Verguld zilveren monstrans (Amsterdamsch werk, 1638 blijkens jaarletter) met de beeldjes van de H.H. Urbanus en Hugo.

Zilveren Missaalbeslag (± 1700, geschonken 1723).

Vier zilveren kandelaars (1661) en twee (geschonken 1720).

Hoeve strandvliet. Boven het dakvenster: 1750.

[p. 290]

Ouderkerk-aan-den-Amstel.

De ned. herv. kerk, in 1774 gebouwd ter vervanging eener middeleeuwsche (H. Urbanus), waarvan de toren in 1674 was afgebroken en daarna weer herbouwd, is een baksteenen gebouw in kruisvorm met versieringen van bergsteen. Toren op het dak. Gebeeldhouwde deuromlijstingen. Boven het zuidportaal een opschrift betreffende de eerste-steenlegging. Inwendig een houten gewelf. De kerk bezit:

Eiken preekstoel (XVII b).

Koperen predikantslezenaar (XVII d), koperen voorzangers lezenaar (XVII c), koperen doopbekkenhouder (XVII b).

Eiken heerenbank (XVIII d) met overhuiving.

Twee tinnen kannen en een schotel (1779).

Drie klokken, waarvan eene in 1603 gegoten door Cornelis Ammeroy, eene in 1609 door Henrick Wegewart, en eene in 1640 door Assuerus Koster te Amsterdam.

De r.k. kerk van den H. Urbanus (1867, door P.J.H. Cuypers) bezit:

Verguld zilveren monstrans (XVII b) met de beeldjes van de H.H. Urbanus en Augustinus.

Gegraveerde zilveren pyxis (± 1700) in den vorm van een kruis.

Gegraveerd zilveren blaadje (XVII a).

Tien zilveren kandelaars (XVII c en XVIII c).

Thans in het Bisschoppelijk museum te Haarlem: twee koperen wierookvaten (XIX a), een witzijden stool (XVII c) en een indexstaf van zilver en ebbenhout. (Gids 1913, blz. 222, nrs. 147 en 148, blz. 216, nr. 57).

Op het Portugeesch-Israelietisch kerkhof (1614, ter plaatse van het oude kasteel van Amstel), bevindt zich een aantal gebeeldhouwde marmeren en hardsteenen zerken en tomben.

[p. 291]

met Hebreeuwsche opschriften. De oudste zerk (hardsteen) is van 1614.

Zerken^*): eenige XVII a, 1663, 1665, 1667, 1669, 1671, 1673, 1693, 1696, 1701, 1705, 1708, 1717, 1727, 1730, 1746, 1761.

Tomben: 1626, 1651, 1664, 1673, 1678, 1680, 1681.

In het ‘rodeamentos’-huis drie marmeren platen met jaartallen (1704 en 1759). Aan de zuidzijde van het kerkhof een houten poort met fronton (1616).

*) Zie voor de zerken D. Henriques de Castro Mz. Keur van grafsteenen op de Ned. Port. Isr. begraafplaats te Ouderkerk-aan-den-Amstel. I. Leiden, 1883.