Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel V, I. De provincie Noord-Holland (uitgezonderd Amsterdam)

Nieuwer-Amstel.

Amstelveen.

Aan den Amstel een danpaal: hardsteenen obelisk op vierkant baksteenen voetstuk, met het wapen van Amsterdam en: 1625.

Ten W. van Amstelveen een dergelijke banpaal.

Tegenover huis F 8-9 een schamppaal (XVII B) en een limietpaal (1838) van Amsterdam.

De ned. herv. kerk (1866, ter vervanging eener aan den H. Urbanus gewijde van ± 1300, welke XVb vernieuwd en 1642 hersteld was; dit laatste volgens het opschrift op een der klokken). De kerk bezit:

Eiken preekstoel (XVII b).

Orgel (XVIII).

[p. 279]

Twee koperen lezenaars (XVIII d).

Grafteeken (XVIII d) voor Jan Broekhuizen († 1707), met vers van Pieter Burman den tweede.

Twee gesneden psalmborden (XVIII B).

Twee gegraveerde zilveren Avondmaalsbekers (XVII b en XVII c).

Twee klokken, waarvan eene in 1641 door Everhardus Splinter te Enkhuizen en eene in 1642 door Cornelis en D.I. Ouderogge te Rotterdam gegoten.

Diaconessenhuis. Huis A 70. Stichtingssteen (1765).

De buitenplaats Oostermeer (1728, naar ontwerp van Adr. Dorsman?, XVIII c verfraaid) is een gebouw van baksteen, versierd met bergsteen. Pilastergevel met versierde deurtravee. Vazen op de hoeken. Inwendig: In de vestibule vier stuc-medaillons. In de linkerzijkamer een fontein in een nis; geschilderd behangsel. In de rechterzijkamer een dergelijk behangsel. In de groote zaal stucwerk en twee Venetiaansche spiegels.

Fraai gesmeed hek met pijlers (XVIII a).

Voor de buitenplaats Wester-Amstel een gesmeed hek met hardsteenen pijlers (XVIII c).

De moderne hoeve Buiten Verwachting (F 96) heeft een steenen lint (1681).

Bij Ouderkerk een gesmeed ijzeren hek (XVIII a), waarin: A.M. en ‘Veen- en Veelust’. Hardsteenen hekpijlers.

Huis Amstelrust (XVIII). Gesmeed ijzeren hek (XVIII a).

De huizen A 12, A 20, A 72 a A 100 hebben halsgevels met zandsteenen krullen (XVIII). In A 100 een kogel, waarop. 1 Oct. 1787.

Huis D 37 heeft een kuif (XVIII c)

D 247 (buskruitmolen). Pilastergevel (XVIII a) met hooger op getrokken middenpartij. Top met vleugelstukken en fronton.

[p. 280]

Bovenkerk.

De r.k. kerk (1875, door dr. P.J.H. Cuypers), bezit:

Verguld zilveren monstrans (XVII b).

Verguld zilveren Miskelk (XVIII a).

Zilveren wierookvat (XVIII a).

Twee klokken, waarvan eene (XVI a) en eene, in 1672 door Petrus Hemony te Amsterdam gegoten, deze laatste afkomstig uit de Hoogewoerdspoort te Leiden.

Buitenveldert.

De r.k. kerk (1836) bezit een schilderij (XVI a): Kruisafneming, op paneel, een portret van pastoor Joh. Nanning († 1761), geteekend: J.P. Koets 1743, en twee waterverfteekeningen, voorstellend de oude kerk en de kerk na 1835.

Nes-en-Zwaluwenbuurt.

De r.k. kerk bezit:

Zilveren monstrans (± 1800).

Verguld zilveren Miskelk (XVII b).

Twee zilveren ampullen (XVII c, werk van den Amsterdamschen meester J. Bogaert?)

Zilveren ampullenblad (XVII c).

Twee zilveren kandelaars (XVII c); vier zilveren kandelaars (± 1670).

Zilveren wierookscheepje (XVII c).

Zilveren lezenaar (XVII c).

Een schilderij op paneel (XV b): Afneming van het Kruis, vier paneeltjes (XVI B), voorstellend de Evangelisten, en een leeren band (XVII A) met geperst ornament bevinden zich thans in het Bisschoppelijk museum te Haarlem (Gids, 1913, blz. 35, no. 91 blz. 55, no. 271 blz. 179, no. 23).