Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel I. De provincie Utrecht

Renswoude.

De ned. herv. kerk, blijkens jaartal boven portaal in 1639 gebouwd, is een baksteenbouw in den vorm van een Grieksch kruis,

[p. 49]

met achtkanten koepel, de laatste, volgens opschrift, ‘vernieuwd en opgeschilderd’ in 1718. De kerk bezit:

Eenige koperen kaarsarmen en eenen lezenaar (XVII c).

Wapenschilden in vier rouwborden van 1657, 1699 en 1738.

Twee eenvoudige banken, omstr. 1700.

Twee gegraveerde zilveren avondmaalsbekers (XVII c).

De r.k. kerk bezit drie schilderijen (XVI en XVII) en een koperen kroontje (XVII c).

Het kasteel renswoude, door grachten omgeven, rechthoekige baksteenbouw met midden- en twee zijtorens, in 1654 in den tegenwoordigen vorm gebracht, blijkens jaartal op wijzerplaat en op steen met wapen Van Reede in den achtergevel. Dienstgebouwen ter weerszijde van het voorplein. Het bevat o.a. eene kamer met betimmering en schoorsteen (XVII c), een beschilderd plafond (omstr. 1700), eenige schilderijen, meest XVII, waaronder een toegeschreven aan G.C. Hondecoeter en een portret van den gouverneur-generaal Mossel. In den tuin drie tuinvazen (XVIII d).

Van het, op oude kaarten voorkomend, adellijk huis Emmikhuizen, is de plaats herkenbaar op een, door een gracht omgeven, terrein bij de buurtschap van dien naam.

In het dorp: kleine boerenwoning en gepleisterde gevel met in de ankers onderscheidenlijk 1715 en 1685.

Vier blokken van twee en een van vier woningen met de jaartallen 1774, '75, '79, '80 en '73. Eenvoudige gevels met in de ankers 1701 en 1743.

Eenige oude boerderijen, o.a. de engelaar en de groote vliert, beide met dwarshuis, de laatste met oude vensterbogen en lelieankers (XVII a).