Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Maurik.

Een aantal bij Rijswijk ter plaatse eener Bataafsche nederzetting, in 1915 en 1916 opgegraven voorwerpen, wordt bewaard in de Oudheidkamer te Tiel.

Ek en Wiel.

De thans ned. herv. kerk heeft een driebeukig schip, welks middenbeuk in zijn onderbouw misschien XIII is, en welks rechtgesloten langs den toren doorgetrokken zijbeuken XV zijn; een driezijdig gesloten choor (XV d); en eenen baksteenen, zwaar begroeiden toren (XIII, de spits in 1636 door storm gehavend, in 1837 herbouwd). Netgewelven. Stergewelf in de sluiting. In den toren een koepelgewelf. De kerk bezit:

Eiken preekstoel (XVII A) op het steenen voetstuk (XV) van een doopvont.

[p. 137]

Koperen lezenaar (XVII).

Eiken doophek en doopbanken (XVII c); twee banken (XVII A en XVII d).

Overblijfselen van zerken (XVI en XVII).

Vier koperen kaarsenkronen (± 1600), als te Buren.

Gesmeed ijzeren uurwerk.

Maurik.

De ned. herv. kerk (H. Martinus) bestaat uit een schip met rechtgesloten zijbeuken (XV d - XVI a); een 5/8-gesloten choor (XV A); en eenen toren (beneden XIV, boven XV), alles van baksteen. Aan de zuidzijde een portaal (XV) met kruisgewelf. Ziende kap over het schip. Houten halve-tongewelven over de zijbeuken. Kruisribgewelf over het choor. De kerk bezit:

Eiken preekstoel (kuip XVII A) op den steenen voet (XV) van een doopvont.

Twee koperen lezenaars op armen (XVII).

Eiken schepenbank (XVIII c) met wapen.

Eiken hek (XVII).

Grafzerken (XVII).

Drie koperen armluchters; twee dito kaarsenstandaards (alles XVII).

Twee zilveren bekers (1653).

Klok (1644).

Wijzerplaat (1816) in de kerk, met het uurwerk verbonden.

In den toren wordt een gesmeed leliekruis (XV) bewaard.

Ravenswaai.

De ned. herv. kerk (H. Nicolaas), een baksteenen gebouw (XV, verwoest 1573, herbouwd en vergroot in 1644 blijkens opschrift boven den ingang), bestaat uit een schip, met 5/8-sluiting, gedekt door netgewelven; en eenen toren (XV) met trap-

[p. 138]

toren, waarin een wenteltrap. Gesmeed ijzeren leliekruis (XV). De kerk bezit:

Eiken preekstoel (XVII c).

Eiken banken (1685 en 1702).

Priesterzerk (XVI?).

Klok (1644).

Voor de boerderij ‘Nooit Gedacht’, dicht bij de Ned. Herv. Kerk van Zoelmond, twee schildhoudende leeuwen (XVII d), afkomstig van het voormalige huis Vreedenstein.

Rijswijk.

De thans ned. herv. kerk (de oudste kerk wordt in 900 genoemd), een geheel gepleisterd gebouw, hersteld XVIII b, bestaat uit een driebeukig schip (XV); een 5/8-gesloten choor (XV A); waartegen, ten O. van den zuidbeuk, een sacristie (XV c); en eenen toren (XIV, boven den ingang een steen: 1737), zonder ingang. Netgewelven over middenschip, choor en sacristie, kruisribgewelven over de beuken, stergewelf in de choorsluiting. De kerk bezit:

Koperen lezenaar (XVIII B).

Graftombe (1691).

Twee zerken (1608 en 1781)

Tien-gebodenbord (1658).

Twee zilveren bekers (1663).