Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Gendringen.

Eenige voorhistorische enz. voorwerpen, in deze gemeente gevonden, zijn in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden.

[p. 86]

Etten.

De ned. herv. kerk (H. Martinus) is een gepleisterd gebouw, bestaande uit een schip met 5/8-gesloten choor (beide XV) en een tufsteenen toren (onderbouw XI-XII, verhoogd in baksteen). Tegen den zuidkant van het schip een overwelfd portaal (XV). Kruisribgewelven over schip en choor, overblijfselen van een koepelgewelf in den toren. De kerk bezit:

Aan de noordzijde van het choor een kastje met zandsteenen omlijsting (XV).

Eiken preekstoel (1628).

Twee klokken (1403 en 1421).

De r.k. kerk (H. Martinus), gewijd in 1845, bezit:

Gesneden houten kruisbeeld (XVI) boven den ingang aan de westzijde.

Zandsteenen reliefs (1638) in de tombe van het hoofdaltaar, afkomstig uit het adellijk stift Hoog-Elten.

In de pastorie het gebeeldhouwde wapen (XVII)-van Limburg Stirum en drie beeldjes (XVI).

Gendringen.

De ned. herv. kerk (H. Martinus), na een brand herbouwd in 1835, bezit:

Twee zilveren bekers (1643 en XVII), een dito kan (1723), en een dito doopschotel (1803).

Klok, in 1842 door Petit en Fritsen gegoten.

Van het voormalig kasteel Schuylenburg zijn nog overblijfselen van een ringmuur aanwezig. Boven den ingang van het ten deele op den ouden onderbouw opgerichte landhuis (XVIII d) twee wapens met: 1425 en 1467.

[p. 87]

Van het voormalige kasteel Swanenburg zijn nog over: fragmenten van een bouwhuis, en van twee baksteenen torens (XV), onder een van welke een kelder. Hardsteenen pijlers met vazen en gesmeed ijzeren hek (XVIII) met opschrift.

Mechelen.

In het torentje der ned. herv. kerk twee klokken, eene in 1685 door Rutger Peckel gegoten, en eene in 1787 door Rutger Voigt.

De r.k. kerk (1856) bezit een koperen lichtkroon (XVII).

Netterden.

De r.k. kerk (H. Walburgis), in haar oudste deel XIII, hersteld en uitgebreid in 1876 onder leiding van Dr. P.J.H. Cuypers, heeft een driebeukig schip met 5/8-sluiting; en eenen toren (XIII, later verhoogd en van een nieuwe spits voorzien). Aanbouwen (1876) tegen choor en toren. De kerk bezit:

Drie klokken, waarvan eene in 1752 gegoten door Ciprianus Crans.

Ulft.

De r.k. kerk (1865-'66) bezit een verguld koperen monstrans (XVI), volgens overlevering afkomstig uit de R.K. kerk te Varseveld.

De boerderij ter plaatse van het gesloopte slot Ulft, heeft boven den ingang een steen met alliantiewapen.