Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Geldermalsen.

Geldermalsen.

Een aantal hier opgegraven voorwerpen uit Romeinschen en lateren tijd, wordt op het landgoed Bottestein (eig. de heer Murman) bewaard.

De thans ned. herv. kerk is een grootendeels gepleisterd baksteenen gebouw(XV) met ouderen toren (XIII B), eveneens van baksteen. Schip met noordbeuk, 5/8-gesloten choor, en, tegen den noordwand van den toren, een doopkapel, waarin overblijfselen van een koepelgewelf. De geheel gepleisterde toren heeft tegen zijn noordwand een ronden traptoren, in zijn oostwand sporen van een lager schipdak, en inwendig een koepelgewelf. De kerk bezit:

Eiken preekstoel (XVII d) op een doopvont (XV) als voet, met koperen lezenaar (XVIII) op arm (XVII), en met dito zandlooperhouder, doopbekkenhouder, en blaker (XVII) voor twee kandelaars.

[p. 85]

Eiken heerengestoelte en banken (± 1700).

Marmeren grafzerk (1684) en grafkelder van Jacob van Borssele van der Hooge en Maria van Varick, wier overblijfselen in 1791 naar Parijs zijn gebracht.

Grafzerk (1627).

Tekst- en psalmborden (1619) met bekroning (1710).

Twee koperen kronen (1720), twee kandelaars op één schotel en een blaker (vormen XVII).

Twee gegraveerde zilveren schotels (XVIII en 1726), twee dito bekers (1726).

Klok, in 1460 gegoten door Johannes en Wilhelm Hoerken.

Meteren.

De thans ned. herv. kerk heeft, na de vernieuwing en vergrooting (1875), van den ouden bouwweinig anders over dan den toren (XIII d) van baksteen met vierzijdige spits; en den driezijdig gesloten grafkelder onder het choor. Een koepelvormig kruisribgewelf in den toren, doch ook sporen van een ouder gewelf. De kerk bezit:

Rood zandsteenen altaarsteen.

Eiken preekstoel (XVII) met gesneden wapen (1750), en koperen predikantslezenaar (1756).

Koperen voorzangerslezenaar (1750), dito zandlooperhouder (XVIII).

Eiken heerenbank (XVII d).

Tien-gebodenbord (1665).

Grafzerk (1646).

Klok, in 1603 door Hans Falck von Neuremberg gegoten.