Vooys. Jaargang 31

[p. 4]

[Nummer 3-4]

Redactioneel

‘Waar willen jullie het over hebben?’ vroeg Jan Terlouw twee redacteuren tijdens een interview. ‘Jeugdliteratuur!’, antwoordden zij in koor. Het ondergeschoven kindje binnen de literatuurwetenschappen, wordt wel eens flauw gegrapt. Waarom eigenlijk? In dit themanummer pogen wij allerlei aspecten en vormen van jeugdliteratuur voor het voetlicht te brengen.

Hoogleraar Helma van Lierop-Debrauwer leidt het nummer in met een historisch overzicht en een toekomstperspectief op de academische studie van jeugdliteratuur. Ze benadrukt dat onderzoek naar jeugdliteratuur een vaste plek zou moeten krijgen binnen de richting literatuurwetenschap of Nederlandse letterkunde. Zosha de Rond zoekt in haar artikel over de dierenverhalen van Toon Tellegen de grens op tussen jong en oud. Aan de hand van de theorie van het groteske onderzoekt zij de problematische leeftijdscategorisering van Tellegens verhalen. Ook in de hoek van de dierenverhalen: Linda van Scherrenburg onderzoekt in haar bijdrage de evolutie van de spin Anansi aan de hand van een aantal bundels. Deze schelmfiguur in de vorm van een spin is door de jaren en reizen heen steeds aangepast - welke kenmerken van Anansi uit de oorspronkelijke traditie zijn eigenlijk behouden?

Van een heel ander kaliber is het artikel van Feike Dietz, waarin zij een parallel trekt tussen de moderne iPadschool en het achttiende-eeuwse kinderboek. Dietz onderzoekt hoe deze media, die beide nieuw zijn voor hun tijd, worden ingezet om het ‘leren leren’ te ondersteunen en sturen. Vanessa Joosen ziet in haar artikel de ontwikkeling dat jeugdboeken steeds vaker een volwassene als hoofdpersonage hebben. Hoe wordt er omgegaan met deze verschijning van oudere, volwassen hoofdpersonages in kinderboeken: op welke manier worden bepaalde facetten van het volwassen leven wel in beeld gebracht, en andere niet? Redacteur Else Boer schept in haar artikel een beeld van de modern girls uit de boeken van Top Naeff. De modern girl is niet oppervlakkig - juist veel maatschappijkritischer dan over het algemeen wordt aangenomen.

De ‘Verstand van Zaken’ wordt verzorgd door Els Stronks, die schrijft over trends binnen digitalisering en de relevantie voor de letterkunde. Stronks voorziet in stof tot nadenken: in hoeverre kunnen digitale tools letterkundig onderzoek verrijken? Wellicht heeft u wel eens van Een mond vol glas van Henk van Woerden gehoord. Toef Jaeger geeft in de ‘In de kast’ van dit themanummer genoeg redenen om het eens te lezen. Speciaal voor dit nummer interviewde de redactie niet één of twee, maar drie groot schrijvers en een illustrator. Suzanne van Geuns interviewde Edward van de Vendel, en zocht uit hoe hij denkt over zijn publiek, dichten en het beslissende boek. Annelot

[p. 5]

Prins en Lars Kloet reisden af naar de woonplaats van Jan Terlouw en spraken daar met hem niet enkel over jeugdliteratuur, maar ook over zijn kritiek op de hedendaagse maatschappij. Terlouw geeft de jeugd het advies mee om veel te lezen. Ook schrijver Simon van der Geest moet zich hierin kunnen vinden. Hij maakte De Odyssee van Homerus tot een jeugdverhaal in zijn boek Dissus, dat werd bekroond met de Gouden Griffel. Onlangs won hij opnieuw de Gouden Griffel voor Spinder. Reden voor een gesprek, vonden Lucas van der Deijl en Tessa Koelewijn. Fieneke Jochemsen en Else Boer gingen in gesprek met illustrator Thé Tjong-Khing. Hij won tot drie maal toe het G ouden Penseel, ontving de Woutertje Pieterse Prijs en het Zilveren Penseel voor zijn boek Waar is de taart? en won de Max Velthuijsprijs voor zijn gehele oeuvre. Een tekenaar van tachtig jaar oud, die als hij aan het werk is haast weer kind wordt, zo zegt hij het zelf.

Voor onze columnreeks over promovendi schrijft buitenpromovendus Frank Blaakmeer in deze editie over zijn ervaringen als buitenpromovendus. Tot slot de recensies: Bart Besamusca bespreekt Wereld in woorden, en Christel Stalpaert buigt zich over Postcolonial Literatures and Deleuze. Hans Bertens recenseert Draden in het donker, over intertekstualiteit, en Laurens Ham bespreekt de recent verschenen literatuurgeschiedenis van Thomas Vaessens.

Jeugdliteratuur in allerlei soorten en maten komt aan bod, maar ook tal van andere interessante onderwerpen waarover u een mening kunt vormen na het lezen van dit themanummer. Laat u zich verrassen met de originele invalshoeken van waaruit jeugdliteratuur in dit nummer wordt benaderd.