J.Ph. van Oostrom
Boekaankondiging
Een van de weinige momenten waarop een historisch taalkundige zich ‘maatschappelijk relevant’ voelt, is wanneer hij vragen kan beantwoorden over de herkomst van woorden. Hiervoor bestaat in brede kring een levendige belangstelling. Het antwoord op dergelijke vragen is, als het te geven is, te vinden in een etymologisch woordenboek. Voor onze taal is het meest recente standaardwerk het Nederlands Etymologisch Woordenboek (1971) van J. de Vries. Dit boek is echter niet gemakkelijk te raadplegen, enerzijds omdat het nogal wat kennis van oudere taalveranderingen vooronderstelt (in welke leemte het 2de-jaarscollege ‘diachronie’ uitkomst kan bieden), anderzijds omdat de kostprijs (ruim f 200,-) het direct bij de hand hebben belemmert.
Reeds in 1958 heeft J. de Vries een beknopte uitgave voor de Aula-reeks verzorgd. Van deze pocket is onlangs de 13de (!) druk verschenen, bewerkt door F. de Tollenaere. In één opzicht overtreft deze druk zijn ‘grote broer’: voor het eerst wordt bij de woorden die pas na het Middelnederlands in onze taal opduiken het jaartal van de oudst bekende vindplaats opgegeven, gebaseerd op het woordmateriaal van het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Daarmee kunnen Neerlandici op bruiloften en partijen nog meer succes boeken: niet alleen de herkomst maar ook de vermoedelijke ouderdom van onze woorden!
Het is een boekje waarin je niet uitgesnuffeld raakt: ik heb een willekeurige bladzijde opgeslagen, en die levert de volgende, soms verrassende, informatie: soep (1754, uit het Frans), sof (1904, Hebreeuws), solderen (1778), somber (1642), soms (1777), sorbet (1698), spant (1659), spar (de boom: 1714).
De prijs kan geen bezwaar zijn. Voor tien gulden word je de eigenaar en je krijgt nog een dubbeltje terug.
Ik heb, geheel onbaatzuchtig, reclame gemaakt voor: J. de VRIES/ F. de TOLLENAERE, Etymologisch woordenboek. (Aula pocket nummer 6, 1983).
Auteursrechtelijk beschermd