Voorbeeldig vertellen

Middelnederlandse exempelen

[p. 73]

Het duivelsklooster

Een oude monnik in een klooster vereerde Maria, de moeder van God, op zeer vrome wijze. Want wat hij ook deed, altijd was Maria in zijn gedachten. Deze monnik werd er door zijn abt op uitgestuurd voor een bijzondere missie. En omdat hij oud was, gaf men hem als gezel een jonge monnik mee, die hem onderweg behulpzaam kon zijn.

Eenmaal op weg moesten de twee monniken door een uitgestrekt bos vol wilde dieren. En ze verdwaalden van het juiste pad, zodat ze in het bos moesten overnachten. Toen de avond viel en het donker werd, bekroop hen de vrees door wilde dieren te worden verscheurd. Ze bespraken samen wat ze het beste zouden kunnen doen. ‘Laten we Maria, de moeder Gods, aanroepen en haar verzoeken ons te helpen,’ zei de oude vader. Ze vielen op hun knieën en riepen Maria als redster in nood aan. Toen ze hun gebed hadden gedaan, werden ze van binnen gesterkt; ze hoopten dat Maria hen zou helpen. Toen vroeg de oude vader de jonge monnik in een boom te klimmen om te kijken of hij in de omtrek toch wellicht huizen zag staan waar ze die nacht zouden kunnen verblijven. De jonge monnik klom in een boom en keek in het rond. Niet ver vandaar zag hij een prachtig klooster staan! ‘O, lieve vader, ik zie hier dichtbij een mooi klooster, daar kunnen we wel naar binnen gaan,’ zei hij tot de oude vader. ‘Weet je hoe we er moeten komen?’ vroeg deze. ‘Ja zeker, er loopt een fraaie brede weg tot aan het klooster,’ antwoordde de jongen.

De twee broeders gingen op pad en kwamen bij het klooster aan. Voor het klooster troffen ze de abt en zijn monniken, die daar stonden om de broeders op beminnelijke wijze te ontvangen. De abt nam hen bij de hand en leidde hen vriendelijk naar de kerk, waar ze hun gebed konden doen. Vervolgens bracht hij hen naar het gastenverblijf, waar de tafel gedekt was en het voedsel bereid. Ze gingen bij het vuur zitten en men voorzag

[p. 74]

hen van al het nodige. Door de vele blijken van vriendschap die hen daar te beurt vielen, vergaten ze alle vrees en angst die ze hadden geleden. Daarna gingen ze naar de slaapzaal.

Omstreeks middernacht stond de oude vader op om zijn gebeden te doen. Op dat moment hoorde hij de metten luiden. Het geluid van de klok was zo angstaanjagend om te horen, dat de oude vader erg bevreesd raakte. Maar gesterkt door zijn geloof in God en diens lieve moeder Maria ging hij naar de kerk om de monniken te horen zingen. Toen de monniken met de metten aanvingen, zongen zij nog veel angstaanjagender dan dat de klok geluid had: ze vervloekten God en lieten zich in lasterlijke bewoordingen over Hem uit...

Toen de oude vader dit hoorde, scheen het hem toe dat de monniken tot wanhoop en verderf waren vervallen. Hij bedacht dat hij 's morgens zou kunnen preken over de barmhartigheid Gods. Maar de abt verzette zich hiertegen en wilde het hem niet toestaan. De oude vader gebood de abt daarop uit naam van God dat hij het hem toch zou toestaan en dat hij zijn monniken bijeen zou brengen in het kapittelhuis om naar het woord Gods te luisteren. De abt kon het hem toen niet meer weigeren en riep zijn monniken bijeen. Maar op het moment dat de oude vader met zijn preek begon, liepen de monniken, de een na de ander, het kapittelhuis uit, zodat alleen de abt achterbleef.

De oude vader vroeg hem wat het te betekenen had, dat zijn monniken naar het woord van God konden noch wilden luisteren. De abt antwoordde: ‘U kunt lang prediken voordat u ze tot deugden brengt, want het zijn geen mensen maar duivels!’ De oude vader werd door vrees overvallen. Maar de abt zei: ‘Wees niet bang, u zal niets gebeuren; want Maria, de moeder van God, heeft ons opgedragen een klooster te stichten waarin haar getrouwen kunnen rusten. Heb geen vrees, ga het klooster uit en als u buiten bent, kijk dan om en zie wat hier overblijft.’

De twee gasten maakten dat ze wegkwamen, en toen ze bui-

[p. 75]

ten het klooster waren, hoorden ze een vreselijk lawaai, alsof de wereld verging. Waar het klooster had gestaan, was niets overgebleven dan een troebel en smerig moeras. De monniken dankten en prezen daarop God en zijn gezegende moeder Maria, die haar dienaren in nood te hulp komt.