De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 20

Kroniek.

Letter- en tooneelkunde.

- Het Taalverbond, dat vroeger reeds een jaarboek, bevattende de werken zijner leden, uitgaf, heeft thans besloten eene reeks afzonderlijke werken uit te geven.

Aan het hoofdbestuur werden reeds de volgende werken ter beoordeeling gezonden: een bundel Novellen van den heer Smits, onderwijzer te Antwerpen, waarvan men met ophef spreekt; een boek over Geneeskundige Folklore in Vlaanderen, van den heer A. De Cock, van Denderleeuw; en een Vakwoordenboek der Meetkunde, van den heer Hubert Langerok.

- M.J.A. van Droogenbroeck, als Vlaamsch letterkundige beter bekend onder den naam van Jan Ferguut, is ridder der Leopoldsorde benoemd. Wij wenschen den nieuwen ridder geluk mer deze welverdiende onderscheiding.

Alzoo is het uiterst klein getal Vlaamsche schrijvers, die de Belgische ridderorde waardig werden gekeurd, alweer met een vermeerderd.

- Onze medewerker Reimond Stijns, die te zamen met Isidoor Teirlick verscheidene romans en novellen in de wereld zond, is benoemd tot dienstdoende leeraar van Vlaamsche taal bij het atheneum van Brussel.

- Op 9 November herdacht de beroemde taalgeleerde en ontwerper van het Nederlandsch Woordenboek, prof. Dr. M. De Vries zijn zeventigsten verjaardag. In den geest van den jubelaris droeg de feestviering een zuiver huiselijk karakter. Toch waren de blijken van belangstelling en vereering, die den grijzen geleerde van veel zijden mochten ten deel vallen, hoogst talrijk en zullen zij ongetwijfeld de overtuiging bij hem hebben vernieuwd, in hoe groote mate hij zich mag verheugen in de sympathie, niet slechts van stad- en landgenoot, maar ook van allen die in hem de grijsheid eeren als een sierlijke kroon, bij uitnemendheid in den dienst der wetenschap veroverd.

[p. 577]

Het meerendeel der professoren van de Leidsche Unuversiteit kwamen in den namiddag den grijzen - maar op het zoo eervol door hem bewandeld pad der geleerdheid niet vergrijsden - collega hun opwachtig maken; ook veel hoogleeraren van andere universiteiten, onder welke ook niet weinig uit den vreemde, lieten, hetzij door woord, hetzij door schrift, den feestdag niet onopgemerkt voorbijgaan. De academische senaat, tal van studenten en oud-studenten, kortom, alwie in den lande groote geleerdheid naar waarde weten te schatten, gaven mede blijk van belangstelling, hoogachting en vriendschap.

Een schat van prachtige bloemtuilen en andere sierlijke bloemstukken werd mede den jubilaris vereerd.

- De Koningin van Rumenië, beter bekend onder haren schrijversnaam, Carmen Sylva, verbleef eenige dagen te Weenen.

Van bevoegde zijde wordt bevestigd dat zij voor de artisten van het Burgtheater een drama heeft geschreven in vijf bedrijven, getiteld Meister Manolly, dat nog dezen winter zou opgevoerd worden.

Carmen Sylva heeft, in alle geval, de dames en heeren van het Burgtheater ontvangen en verscheidene uren met hen doorgebracht. De koninklijke schrijfster zou alsdan het drama hebben gelezen.

Het drama zal ook in Ivring's Lyceum schouwburg te Londen vertoond worden.

- De thans in Frankrijk vertoevende gewezen keizer van Brazillië, die bekend is als een letterkundige, legt thans de laatste hand aan eene vertaling der Duizend en een Nacht uit het Arabisch in het Portugeesch.

- Te Schweinfurt is het standbeeld van den dichter Friedrich Rückert, den patriotischen smeder der Geharnischte Sonnette en den zanger van den Liebesfrühling, feestelijk onthuld. Twee zoons en vijf kleinzoons van den dichter woonden de plechtigheid bij, alsmede een aantal belangstellenden, waaronder vele vertegenwoordigers van steden, hoogescholen, enz.

Hoofraad Beyer, uit Stutgart, hield de feestrede. Daarna werd een feestgedicht van Felix Dahn voorgedragen. Het beeld, dat het werk is van Ruemann en Thierich, stelt Rückert in zittende houding voor. Na de onthulling werd een feestelijke optocht gehouden.

- De bekende Amerikaansche geschiedschrijver H.H. Bancroft, over wien wij in onze vorige aflevering eene studie mededeelden, heeft zijn negentigsten verjaardag gevierd; zijne gezondheid is thans weder uitstekend.

- Voor den Zwitserschen novellenschrijver Heinrich Zschokke, wiens verhalen in den tijd door Dr. Heremans en door Van Driessche in 't Nederlandsch vertaald werden, zal te Aarau een standbeeld opgericht worden. Aan

[p. 578]

de beeldhouwers Dover, te Baden (Zwitserland), en Lanz, te Parijs, is opgedragen een ontwerp te maken. Men rekent 30.000 frs. voor het beeld noodig te hebben en 25.000 fr. zijn al bijeengebracht.

Beeldende kunsten.

- De Mauve-tentoonstelling, door Pulchri Studio ingericht, heeft een buitengewonen bijval. Reeds werden van de 68 schilderijen, die te koop zijn, 14 verkocht, benevens 1 aquarel.

Verkocht zijn de n^rs.: 4. Langs het koren; 5. Winteravond; 9. Avond aan zee; 19. Op de Larensche heide; 21. In Drente; 27. Winderig weer; 31. Vee onder het geboomte; 32. idem; 38. Boerenarbeiders; 44. Ploegland; 82. Koeien ouder de boomen; 90. Aardappelrooiers; 98. Ploegen en 103. Melkmeid, benevens de aquarel no. 145. Te Laren.

Er zijn in het geheel 116 schilderijen van den kunstenaar, 32 aquarellen, 42 teekeningen en 7 etsen.

- Te Maastricht, in het Augustijnergebouw, zal eene tentoonstelling van Schoone Kunsten plaats hebben, van den 21 December tot 18 Januari, ingericht door de afdeeling Beeldende Kunsten van de Maatschappij Momus aldaar.

- De kunstschilder Const. Montald, prijs van Rome van 1886, heeft zijne eerste oorspronkelijk afzending te Antwerpen tentoon gesteld, onder den titel Maatschappelijke Worsteting, een doek van 14 meters lengte op 7 meters hoogte.

Dit kolossale werk werd door een talrijk publiek bezocht, waartusschen vele bewonderaars en ook vele afbrekers zich bevonden. De opvatting van het onderwerp is buitengewoon stout voor een jong kunstenaar, de groepeering verdient den meesten lof en het geheel verbaast en verbluft den toeschouwer door zijne groote afmetingen en ongewone en wel eenigszins gezochte toestanden.

Intusschen blijft het doel, dat de schilder zich heeft voorgesteld, zelfs voor den aandachtigen toeschouwer min of meer raadselachtig.

- Eene vleiende onderscheiding is den Gentschen beeldhouwer Dom. Vanden Bossche, te beurt gavallen op de tentoonstelling van schoone kunsten te Brussel. Zijn beeld: De bedrukte Weduwe, is door het Staatsbestuur aangekocht om in een museum der provinciën geplaatst te worden.

- De beroemde schilderij De Angelus, van Millet, welke verleden jaar door eenen Amerikaan gekocht, en in de groote steden der Vereenigde Staten tentoongesteld werd, is weer door eenige liefhebbers uit Parijs voor 750.000 fr^s teruggekocht. Het doek zal nog tot einde December in New-York blijven en dan voor goed naar Frankrijk terugkeeren.

[p. 579]

- Op Zondag 2 November, werd te Weenen het stoffelijk overschot van den kunstschilder Hans Makart overgebracht naar het voor hem opgerichte praalgraf, dat terzelfdertijd plechtig onthuld werd.

- Er is spraak te Antwerpen eene tentoonstelling in te richten van al de werken van Karel Verlat, met de medewerking der stad en van de Akademie. Indien dit plan gelukt, mogen wij ons aan iets puiks verwachten.

De Kunstenaarskring Als ik Kan, die onlangs zijne 23^e tentoonstelling hield, en die voor het meerendeel uit gewezen leerlingen van Karel Verlat is samengesteld, heeft besloten een standbeeld op te richten aan hunnen ouden meester en bestuurder der Antwerpsche Akademie.

- Een Belgische kunstliefhebber, te Parijs gevestigd, is de gelukkige bezitter geworden van twee echte schilderijen van Van Dyck, eene van Th. Wouwermans, eene kleine van Potter en twee van Teniers. Eene dezer laatste stelt eene binnenplaats voor met figuren op van 18 centimeters, en is waarlijk prachtig; de tweede is eene dorpskermis in den gewonen trant van Teniers. Het schijnt dat al deze werken van weerde in een oud kasteel van Schotland met nog andere weggestoken waren, en dat onze landgenoot door een echt toeval de gelukkige bezitter ervan geworden is.

- Voor het Broodhuis op de Groote Markt te Brussel, aan welks herstelling men sedert jaren werkzaam is, werden 12 nieuwe standbeelden besteld aan de beeldhouwers De Vigne, De Tombay en P. Dubois. Deze beelden stellen voor: Hendrik I, hertog van Brabant, Jan I, Maria van Burgondië, Karel V, en krijgslieden die de wapenschilden dragen der 4 gilden, namelijk de Groote Gilde der Schutters, de Kleine Gilde der Schutters of van St. Joris, de Gilde der Kolveniers en die der Schermers; eindelijk nog 4 symbolische figuren.

Toonkunde.

- Op 12 November werd in 's Gravenhage, door het toedoen en onder de leiding van M.W.F.G. Nicolaï, bestuurder der muziekschool aldaar, het geniale werk De Rijn van onzen meester Peter Benoit ten gehoore gebracht. Het algemeen muzikaal tijdschrift van Nederland Caecilia deelt in zijn nummer van 1 December een uitgebreid verslag mede van dit oratorio, dat volgens den verslaggever ‘overvloeit van muziekale schoonheden’ en dat steeds ‘meer en meer zal gewaardeerd worden en eerst later in vollen glans zal gloren, wanneer het meerendeel der muziekwerken van deze periode reeds eene ongestoorde rust in het stof der bibiotheken zal gevonden hebben.’

Daarop wordt De Rijn breedvoerig ontleed en de verschillende muzikale deelen worden aangeduid en wijdloopig besproken.

[p. 580]

Op hetzelfde concert werd ook De Zweedsche Nachtegaal van Nicolaï uitgevoerd, en viel een levendige bijval, zoowel van de zijde der uitvoerders als van het publiek, aan dit schoone gewrocht ten deel.

Met genoegen brengen wij een hartelijk woord van hulde en dank aan den heer Nicolaï, die zich geene moeite ontziet om de werken der Zuidnederlandsche komponisten in Holland bekend te maken.

Vlaamsche belangen.

- De Mechelsche afdeeling van het Willems-Fonds heeft sedert 31 October laatst eene reeks wekelijksche bijeenkomsten ingesteld, waar door een lid eene voorlezing gedaan of het een of ander onderwerd besproken wordt. Die eerste proef gelukte volkomen en de bijval, die aan de voorlezing van den heer Ch.L. te beurt viel, laat hopen dat ook de volgende bijeenkomsten, welke geregeld den Donderdag van iedere week, ten 8 1/2 ure des avonds, in het lokaal van het Willems-Fonds, Salle de Paris, zullen plaats hebben, druk zullen gevolgd worden.

- Op Zondag, 8 November, vergaderden te Brussel, in 't lokaal van den Vlaamschen Bond, afgevaardigden van talrijke Vlaamsche katholieke maatschappijen uit al de Vlaamsche streken van het land, om de standregelen van den Vlaamschen katholieken Landsbond te bespreken en vast te stellen.

Deze vergadering werd door den heer Frans De Potter voorgezeten.

- De heer G. Claeys, gelast met den Nederlandschen leergang van strafrecht aan de Hoogeschool van Gent, heeft een boekdeel van 300 blz. uitgegeven, getiteld: De Wet Coremans betrekkelijk het gebruik der Vlaamsche taal in strafzaken (3ⁿ Mei 1889).

Het werk is door den schrijver aan den heer Coremans opgedragen. Op den rug der eerste bladzijde lezen wij: ‘Eerlang zal verschijnen: Criminologie. Studie naar den aard der misdaad en over de theorie der straf, door R. Garofalo, hoogleeraar te Napels. Vertaald met de toestemming des schrijvers en toegelicht onder Belgisch oogpunt.’

Sterfgeval.

- Te Oosterbeek (Gelderland) is dezer dagen overleden de kunstschilder J.W. Bilders, die in 1811 te Utrecht geboren werd.

Destijd werd hij op de tentoonstellingen van Brussel, Weenen en Philadelphia bekroond. In Holland wordt hij aangeduid als de vader van het realisme en van het impressionismus. Vooral zijne landschappen worden zeer geprezen.