De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 20

[p. 285]

Vlaamsch aan 't Hof.
Naar aanleiding eener briefwisseling van ‘Le Bien Public’.

't Is lang geleden. Heel België had te Brussel den 25^sten verjaardag gevierd der inhuldiging van onzen eersten koning, Leopold I, en weinige dagen daarna bracht de koninklijke familie een bezoek aan de stad Lier. De Normaalschool had al gedaan wat mogelijk was om de edele bezoekers op eene waardige wijze te ontvangen. De verdienstelijke muziekleeraar Tilborghs had een prachtig koor geschreven, waar Van Beers later de verzen onder dichtte; Minnaert had er een prachtig afschrift van gemaakt, dat den Vorst, die met de zijnen in de wijde studiezaal onder eenen troonhemel was neergezeten, overhandigd werd, toen het koor werd uitgevoerd. Weet gij 't nog, oude studiemakkers, die met mij die plechtigheid hebt bijgewoond, met wat belangstelling de geliefde Vorst de partitie volgde en zelfs nu en dan met den vinger de maat sloeg? Ja, hij voelde dat het ons ernst was toen wij uit volle borst hem toezongen:

‘Hoerah! de Koning leef! aan hem ons hert en hand,
‘Ons goed en bloed voor hem en 't heilig Vaderland!
‘Heel 't land mocht alreeds tot hem komen,
‘En zangen van liefde doen stroomen

‘Maar thans, o heil! o vreugd!

‘Hij zelf komt tot de jeugd!

‘Nu mogen wij ook hem omringen
‘En 't lied der erkentenis zingen,

‘Dat stroomt uit volle borst

‘Ter eere van den vorst:

‘Hoerah! de Koning leef! aan hem ons hert en hand,
‘Ons goed en bloed voor hem en 't heilig Vaderland!

En of hij ook het Vlaamsch verstond, toen Van Beers zelf met zijne schoone tenorstem den solo zong met begeleiding van bromstemmen:

‘Wordt ons eens Belgisch kroost vertrouwd,
‘In elk hart zij het steeds geprint:
‘Kinderen, eert, mint uw Vorst altijd,
‘Als ge uw vader eert en mint;

[p. 286]

 

‘Want de Vorst is in 't Vaderland

 

‘Wat de vader is in 't huisgezin;

 

‘Dus wat ge ook worden moogt op aard,

 

‘Zingt steeds trouw rond hem geschaard:

en donderend viel het koor in:

‘Hoerah! de Koning leef! aan hem ons hart en hand,
Ons goed en bloed aan hem en 't heilig Vaderland!’

en heel het koninklijk gezelschap, door onze geestdrift meegesleept, klapte luidruchtig in de handen, ook Hare K. en K. Hoogheid de Hertogin van Brabant, thans onze gevierde Koningin, juichte mede, want van toen reeds, ofschoon nog maar drie jaren in België, verstond zij onze taal. Het zij me toegelaten dat te bewijzen.

Nadat de koninklijke bezoekers, door de nooit vergeten bestierder, M^r de Coster en de professoren begeleid, het gansche gesticht hadden afgezien, kwamen zij om de hoofdpoort te bereiken over de koer, waar de leerlingen in twee lange rijen geschaard hen nogmaals geestdriftig begroeteden. Indien M. nog leeft en dit artikel leest, hij zal het kunnen getuigen, dat hij, toen de aartshertogin hem voorbijging, en hij ze van dicht bij had mogen aanschouwen, wat al te luide dacht: ‘Bolot! da's e schoo' maske!’ en dat Hare K. en K. Hoogheid, gevoelig aan die zeker ongelikte maar toch welgemeende hulde, zich omkeerde en bij 't zien van haren bewonderaar in eenen hertelijken lach schoot.

Dat is drie en dertig jaar geleden! Sedertdien hebben er groote veranderingen in ons land plaats gehad! Sedertdien hebben wij Vlamingen veel gestreden om onze moedertaal in hare rechten te doen herstellen; met stukken en brokken hebben wij eenige dier rechten uit de knuisten der verblinde en hardnekkige bestierders losgekregen. Op het papier begint onze taal al voor iets te rekenen, zoo ik meen, en van den anderen kant zou ik gaan denken, dat het nog maar bitter weinig is, wanneer ik als eene wetenswaardige gebeurtenis kan aanhalen, dat onze koningin Vlaamsch heeft gesproken. Zij zelve zal over dergelijk eene verwondering verwonderd staan en denken: Die Vlamingen zijn toch gemakkelijk tevreden te stellen!

Maar wat nog meer te verwonderen is, dat is de wijze, waarop zij het naar 't schijnt heeft moeten aanleggen, om onze taal te leeren spreken: zij heeft een meisje uit de Kempen in dienst genomen!

[p. 287]

Verre van mij die handelwijze te laken; doch in de noodzakelijkheid zelve, waarin onze koningin zich heeft bevonden, zie ik een bewijs te meer 1^o dat onze vrouwenpensionaten van hoog tot laag onze dochteren verfranschen, 2^o dat de grooten van ons land, op zeer weinige uitzonderingen na, voor onze taal niets over hebben dan schoone woorden. Anders zou onze vorstin onder de talrijke edelvrouwen van haar gevolg er wel ééne of meer gevonden hebben, in staat om Vlaamsch met haar te spreken, en niet verplicht zijn geweest tot een dienstmeisje af te dalen, om de rijke taal des vrijen Vlamings ‘onder alle opzichten uitmuntend’ te leeren spreken!

Koningsgezind tot den dood, maar geene vleierij!

Tot slot een paar gevolgtrekkingen:

Aan grooten en invloedhebbenden moeten wij onzen wil doen kennen, onzen vasten wil van onze moedertaal in hare rechten hersteld te zien.

De scholen van allen aard, zoo van meisjes als van jongens moeten wij verplichten aan onze kinderen, rijke als arme, een volledig onderricht in onze moedertaal te bezorgen.

Namen.

Désiré Claes.